Paranın yönü nereye?
Son günlerde sık sık aynı soru ile karşılaşıyorum. Parayı nereye yatırmak lazım.
Bunu bilen adam zaten kendisi büyük zenginliğe sahip olur.
En iyi kararı insanların kendisinin vermesi lazım. Sadece piyasa bilgisini okuyup en doğruya gidebilirsiniz.
Bugün piyasada neler oluyor onu anlatmak istiyorum.
Önce mevduat faizinden başlamak istiyorum.
Bankaya yatırmak kârlı mı?
Mevduat faizi şu anda paranızın büyüklüğüne göre değişiyor. 100 bin liraya kadar mevduat oranı yüzde 5 ile 6 arasında değişiyor. 100 bin ila 1 milyon lira arasındaki mevduata bankalar yıllık yüzde 7 ile 8 arasında faiz veriyor.
Paranızı mevduata yatırmadan önce enflasyon verisine iyi bakmalısınız. Mayıs ayında resmi enflasyon yüzde 13 olarak açıklandı. Yani paranızı koruyabilmek için en az enflasyon oranı kadar bir faiz veren banka bulmalısınız. Hatta enflasyonun üzerinde biraz kazanayım derseniz size yıllık yüzde 15 kazandırmalı. Piyasada böyle bir faiz yok. Mevduata bugün yatan para bırakın artmayı enflasyon karşısında en az 5 puan eriyor.
Döviz
Dolar 2,90 liraya ulaştığında iktidar kampanya yaptı. Dolar bozdurma kampanyası. Hatta öyle ki, bazı berberler 100 dolar bozdurup makbuzunu getirenlere bedava tıraş yaptı. Para bozdurup bedava tıraş olan kişiler her halde hayatlarının en pahalı tıraşını olmuştur. Dolar bugün 6,85 seviyesinde. Geçmişte dolarını bozduranlar zarar etti, bekleyen ise enflasyonun üzerinde bir getiri sağladı. Doların bundan sonraki trendini yorumlamak oldukça zor. İktidar ciddi bir kaynak arayışında. Yurtdışından 20 milyar dolar civarında bir swap yani takas anlaşması yapmak için çaba harcıyor.
Altın
Gerçekten tam bir cadı kazanı. Son bir yılda yüzde 30 kazandırdı. Bu enflasyonun çok üstünde bir getiri anlamına geliyor. Gelecekte bu primi yapar mı onu yorumlamak çok zor. Çünkü altının yükselişinde koronavirüs etkisi büyük. Salgının ikinci dalgası olması halinde yeniden bir talep olabilir. Ancak oldukça kaygan bir zeminde diyebiliriz. Bir de altında Rusya, Türkiye ve Çin gibi ülkelerin Merkez Bankaları'nın ciddi pozisyonu var. Yani altın yükselecek veya düşecek diyen yalan söyler. Altının yönünü bu üç ülkenin satışları ve salgının ikinci dalgası belirleyecek.
Konut
Hükümetin tüm umutlarını bağladığı bir yatırım aracı. Aslında konut dünyanın hiçbir ülkesinde yatırım aracı olarak gösterilmez. Bu Türkiye gibi ülkelerde yatırım aracı olarak kabul ediliyor. Kamu bankalarının düşük faizli kredileri ile neredeyse tüm yollar konut alımına çıkıyor. Ancak burada en büyük risk şişen fiyatlar. Çünkü herkes ucuz kredi ile ev almak istiyor ve bu da fiyatların yüzde 30 civarında yükselmesine neden oldu. Belki faizden 10 ile 20 bin lira arasında kazanacaksınız ama söz konusu evi en az 50 bin lira pahalıya alacaksınız.
Parasını konuta yatırmak isteyenler çok iyi hesap kitap yapmalı.