Böyle bir Merkez Bankası görülmedi. 70 milyonluk ülkeyi sadece kandırmıyor adeta dalga da geçiyor. Geçtiğimiz yıl kur 1.60’dan başladığı hareketini sürdürürken Başkan ortaya çıkıp herkesin gözünün içine baka baka “korkmayın, rahat olun” dedi. Bol keseden, doların yıl sonu hedefi olana 1.850 tutturacağım diye müdahale etti ve çılgınca satış yaptı.
Sonunda dolar 2 liranın üzerine çıktı.
Merkez’den 1.800 seviyelerinde dolar alanlar ihya oldu.
Başkan bir kez daha konuştu.
Bu kez konuştuğunda dolar kuru 2.140 seviyelerinde.
“Doları yıl sonu 1.920 liranın altında görürseniz sakın şaşırmayın”
Biz ülke olarak dolarda maalesef bir daha asla 1.920 liranın altını bırakın 2 liranın bile altını görmedik. Dolayısıyla da şaşırmadık.
Brezilya gibi Türkiye ile aynı kategorideki ülkeler faiz arttırırken bizim Merkez faizleri düşük tuttu. Sonra dolar bir haftada 2.50’ye dayanınca mecbur kaldı son 10 yılın en hızlı faiz artışını yapmaya.
Sonrası malum.. Başbakanın ısrarı ile zoraki faiz indirmeler. Ve sürekli olarak piyasaya umud veren konuşmalar. Laf çok, gerçekleşen beklenti yok. Son faiz indiriminden sonra 27 Ağustos’ta yapılacak para kurulunda yeni bir indirim olacağının da sinyalini verdi. Başkan Başçı bunu yaparken garip bir enflasyon hesabı yaptı.
“Göreceksiniz ki, yıl sonu enflasyon hedefini yani yüzde 7.5’i tutturacağız. Haziran ayından sonra enflasyon düşmeye başlayacak” 4 Ağustos 2014... Temmuz ayı enflasyon rakamı açıklandı. Enflasyon daha yılın 7’ci ayında yüzde 10’a yaklaşıtı. Bu şartlar altında bırakın yüzde 7-8 bandını çift haneli rakam neredeyse kesin gibi.
Global ekonomide yaşanan çalkantılar ve döviz kurundaki yukarı yönlü bir hareket enflasyonu daha da azdıracaktır. Artık bunu bütün ekonomistler net bir şekilde söylüyor.
Gelelim Merkez Bankası’na.
Merkez Bankası başta ihracatçılar olmak üzere tüm sanayicileri güç durumda bıraktı. Merkez Bankası’na güvenip plan yapanlar bugün ciddi anlamda zora düştüler. Bir ülkenin sanayicisi Merkez Bankası’na inanmayıp da kimin sözünü dikkate alacak?
Merkez Bankası siyasiler karşısında sağlam bir duruş sergilememekle de ülkeyi ateşe atıyor. Sadece başbakandan fırça yememek için faiz arttırımına gitmek Türkiye’ye önümüzdeki günlerde ciddi bir fatura ödetecektir.
Bugün Türkiye’de resmi enflasyon yüzde 9.5 ama faizler yüzde 8.75. Normal şartlarda faizler enflasyon artı 2 veya 1 puan olarak belirlenir. Türkiye’de parasını faize yatıranlar reel anlamda zarar ediyor.
Sadece parasını faize yatıranlar değil hepimiz zarar ediyoruz. Cari açık kamburundaki bir ülke sıcak para girişine mahkumdur. Düşük faizle iç piyasaya geçici bir hareket verebilirsin ama bunun sonu felakettir. Son 5 yıldır Amerika’nın parası ile bol bol AVM ve lüks konut yapan Türkiye’yi önümüzdeki günlerde çok sıkıntılı bir dönem bekliyor. Bankalardan bol keseden kredi alan vatandaşlar son BDDK verilerine göre, bunları ödeme güçlüğüne düştüler. Takipteki alacaklar yüzde 25 arttı. Bu rakam seçimlerden sonra çok daha artarsa göreceksiniz ki, ekonomi kara günlere girmiştir.
Her zaman söylediğim gibi gün, ev, araba ve akıllı telefon alma değil tasarruf etme devridir. Özümüzdeki aylarda yaşanacak olan kasırga tıpkı ilkokul öğrencilerine anlatılan karınca ve ağustos böceğinin hikayesini hatırlatacaktır.
