Krizin gerçek sebebi

Lütfen fotoğrafa iyi bakın.

İlk bakışta size nostaljik bir fotoğraf olarak gelebilir. Ancak biraz düşünerek baktığınızda eminim içiniz sızlayacaktır.

Samsun, Samsun kutu, Efes, Maltepe, Tokat, İzmir, Bafra, Harman, Bitlis, Meltem, Samsun216, Topkapı, Yeni Harman, Sipahi ve Birinci…

Tekel'in yerli üretim sigaraları.

Bugün bunların hiçbiri yok.

Özelleştirme adı altında yıllar önce fabrikaları kapandı, binaları ve arsaları hoyratça satıldı.

Amerikan malı sigaralar o zaman bu kadar büyük pazar payına sahip değillerdi.

17 Sigara Fabrikası 1 milyar 720 milyon dolara satıldığı yıl, devlete 2 milyar dolar vergi ödeniyordu.

Kısacası, tarihi TEKEL, sigara ve rakı olarak toplam 2 milyar dolara satılırken, aynı kurum devlete yılda 3 milyar dolar vergi ödüyordu.

AKP 2002 yılında iktidar oldu.

Adapazarı, Düzce, Çine, Turgutlu, Mudanya, Yenişehir, Kocaeli, Hendek, Sinop, Şarköy, Merzifon, Geyve, Gölmarmara, Soma, Savaştepe, Ulubey, Ahmetli, Yenice, Çivril, Fethiye, Bergama, Dikili, Trabzon ve Menemen Yaprak Tütün kuruluşları kapatıldı. Binlerce işçi işsiz bırakıldı.

2004 yılında rakı fabrikaları satıldı.

Sonrasını biliyorsunuz.

Piyasanın tamamı başta Amerikalı olmak üzere yabancı şirketlere kaldı.

2017 yılı rakamlarına göre, sigara tiryakileri, son 5 yılda 185,5 milyar lira harcayarak 494,3 milyar adet sigara tüketti.

Adıyaman'da tütüncülere dayak

Dövize endeksli yabancı sigaraların fiyatları arttıkça vatandaş kendi sigarasını yapmaya başladı.

Tiryaki dili ile sarma sigaraya yöneldi.

Bu işin Türkiye'de bir numaralı merkezi Adıyaman. Özellikle Çelikhan bölgesi tütünü dünyanın en kalitelisi.

1 kilo kaliteli tütün 50 lira ile 100 lira civarında satılıyordu.

Bir kilo tütünden binlerce sigara çıkıyor. Yani pakete vurduğunuzda 20 adetlik 1 paket sigara en fazla 2-3 liraya geliyor.

Bölgede Amerikan sigaralarının tüketimi hızla azaldı. Hatta bölgedeki tütüncüler bu işin ticaretini öyle büyüttüler ki, büyük şehirlere kargo ile tütün satmaya başladılar.

Sonra bir gece bir kanun çıktı ve bu yasaklandı.

Tütün üreticileri ayaklandı ama para etmedi.

Polis yüzlerce tütüncüyü coptan geçirdi ve dağıttı.

Yarın aynı olay şekerde de yaşanacak.

Şeker fabrikaları özelleştirildi ve şimdiden birçok işçi işinden oldu.

Yakında bu fabrikalar kapanacaktır. Bugün değilse bile birkaç yıl sonra bu fabrikaların yerinde evler ve inşaatlar göreceğiz.

Sonra başlayacağız ithalata.

Türkiye son 20 yıldır adım adım ithalata mahkûm ettiriliyor.

Sadece devletin sigara için yurtdışına ödediği milyar dolarlar. Vergi kaybı da cabası.

Kuru fasulyeyi Çin'den ve Arjantin'den, ayçiçeğinin Bulgaristan ve Romanya'dan, kuru soğanı İran'dan, samanı Bulgaristan'dan, elmayı Şili, Fransa ve ABD'den, kabağı Ukrayna ve Rusya'dan, havucu Avusturalya'dan, yulafı Macaristan'dan, Kavun-karpuzu İran'dan, kerevizi İspanya'dan, cevizi ABD'den ve domatesi ise Romanya'dan alan bir ülkede döviz krizi olmasında ne olsun?

Şimdi lütfen fotoğraftaki sigaralara bir daha bakın sonra derin bir nefes alın ve nerede yanlış yaptığımızı sorgulayın.