'Kriz varsa...' çare mi?
Yahudi, son nefesini verirken iki oğlunu yanı başına çağırarak vasiyetini açıklamış:
“Size 100 altın miras bırakıyorum. Bu 100 altının 80’ini reklama harcayın kalanını da sermaye yapın”
Bu hikaye iş dünyasında çok yaygındır.
Bu hikayede reklamın sermaye kadar önemli olduğu anlatılır.
Krizin teğet geçtiği (!) Türkiye’de de son günlerde bu Yahudi vasiyeti uygulanıyor.
Her ne kadar kriz ülkemiz kaynaklı olmasa da rekor oranda küçülen Türkiye’de duran ticari hayatın yeniden canlanması için Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi bir reklam kampanyası başlattı.
“Kriz varsa çare de var!”
Çare nedir?
Yeni yatırım alanları açıp, istihdamı arttırıp işsizliğin önüne geçmek ve ekonomi çarklarının yeniden dönmesini mi sağlamak?
Hayır!
Ya da vergisini, SSK primini, elektriğini ve kirasını ödeyemeyip kepenk kapatan on binlerce esnafa kredi mi vermek?
Elbette hayır!
Krize çare tıpkı Yahudi’nin hesabı gibi reklamdan geçiyor.
TOBB, bu reklamlardan birinde insanlara tavsiyelerde bulunuyor.
Evde oturma pazara çık!
Yani para harca.
TOBB adeta 70 milyonluk bir ülkenin halkı ile dalga geçiyor.
Vatandaş pazara hangi para ile çıksın?
Sanki vatandaşın yastık altında milyonları var ama harcamıyor ve onları alışveriş için teşvik ediyor.
Eminim ki bu reklam 5-10 yıl sonra davranış bilimcileri tarafından okullarda “bir millet ile nasıl dalga geçilir” diye ders olarak anlatılacaktır.
Bir emekli maaşının 600 lira olduğu bir ülkede kim, nasıl para harcayabilir?
O parayı nereden bulacaktır?
Kredi kartı borcunu ödeyebilmek için 30 yıl hapsi göze alıp PTT şubelerinden 3 bin lirayı çalan caresizlerin yaşadığı bir ülkede kim nasıl para harcayacak?
Hükümete şirin görünme gayreti içinde hazırlanan bu reklamlara harcanacak para ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bir kaç çaresiz ailenin ihtiyacını giderebilirdi.
Ben, dünyanın hiçbir ülkesinde böyle bir reklamın olacağını sanmıyorum.
Ama her şeyde olduğu gibi yine bizde oldu.
Bu reklamı tamamen dalga geçme olarak, dahası onur kırıcı olarak buluyorum.
Belki TOBB da haklı olabilir.
Tıpkı başbakan gibi.
Onların çevrelerinde hep paralı insanlar olduğu için Türk halkını da paralı olarak görüyor olabilirler.
TOBB bu reklamı hazırlamadan önce Türkiye gerçeğini iyi görmeli. Kapanan on binlerce iş yerlerinden atılan insanların çaresizliğini ve sefaletini görmeli. Sonra bu reklamın içeriğini düşünmeli.
Bu reklam Türkiye ve TOBB için talihsiz bir kampanya.