Yapılan bir çok kamuoyu yoklamasında, terör, Ergenekon ve dış politika sorunlarının halkın moralini bozduğunu gösteriyor. Benim söylemek istediğim bunlar değil... Ekonomik anlamda, Merkez Bankası (MB) ve Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) gibi resmi kurumların yaptıkları araştırma sonuçlarıdır... Bu sonuçlara göre, ekonomik gidişattan tüketici memnun değil, üretici memnun değil, alan ve satan da memnun değil.
MB ve TÜİK her ay ortaklaşa “Tüketici Güven Endeksi” yayınlıyor. Her ay 8-9 bin kişiyle anket yapıyor ve sonuçları endeks olarak açıklıyorlar. Ekim ayında 8 bin 941 kişi ile yapılan anket sonuçlarına göre, tüketicinin güveni iyice düştü. Söz gelimi Mart 2012 ayında Tüketici Güven Endeksi 93.8 iken, Ekim 2012’de 85.7’ye geriledi.
Ayrıca her iki kurum yine ortaklaşa üretim yapan fabrikalarla anket yapıyor. Bu anket sonuçlarını “Reel Sektör Güven Endeksi” olarak yayınlıyor.
Tüketici Güven Endeksi’nin 100’ün üstünde olması, tüketicinin güvenini gösteriyor. 100’ün altında olması da güvensizliğini gösteriyor. Ekim 2012’de güvensizliğin dibe vurduğunu görüyoruz.
Tüketici ve üretici güveni (Yüzde )
Mart Ekim
2012 2012
Tüketici Güven Endeksi 93.8 85.7
Genel Ekonomik Durum 94.4 80.9
Satın Alma Gücü 92.6 83.8
Reel Kesim Güven Endeksi 112.9 02.4
Genel Gidişat 109.4 95.1
Tüketici öteden beri ekonomiye güven duymuyor. Zira çarkların kendisi için çalışmadığını iyi biliyor. Halkın geliri giderek düşüyor. Zengin daha zengin, fakir daha fakir oluyor.
Tasarrufların düştüğünü, yatırımların azaldığını ve ekonominin içeride üretmek yerine dışarıdan ithal eden bir ekonomiye dönüştüğünü yazdığım bir yazıya karşı gelen tepkilerden birisi Adnan Açan’a aittir. Adnan Açan olayı çok net olarak ortaya koymuş... Aynen yayınlıyorum.
“Saygıdeğer Hocam, herkes aynı şeyi söylüyor: Tasarrufu artırmalıyız. ama kimse demiyor ki:
1- Bu memlekette halkın geliri tasarruf etmek için yeterli değil,
2- 14 milyon insan açlık sınırının altında, 55 milyon insan yoksulluk sınırının altında yaşıyor,
3- Milli gelirin yüzde 30’u 100 zengine dağıtılıyor,
4- Özellikle şehirlerde halk kredi kartı batağına saplanmış,
5- Ve sizin sürekli belirttiğiniz gibi yabancı sıcak paranın sömürü düzeninde dışarıya devamlı reel kaynak çıkıyor.
Mamafih endekse göre tüketicinin satın alma gücünde de, Marttan Ekime 7 ayda düşme var. Endeks 92.6’dan 83.8’e gerilemiş.
Tüketici gibi reel sektör de hayatından memnun değil. Reel Sektör Güven Endeksi de 2012 Mart ayında 112.9 olan reel sektör güven endeksi Ekim 2012’de 102’ye geriledi. Reel sektör ekonomideki genel gidişata olan güveni de Ekim ayında kayboldu. 109.4’ten güvensizlik sınırı altına 95.4’e geriledi.
Reel sektörün moralinin bozuk olması yatırımları da olumsuz etkiliyor. Kimse uzun dönemli riske girmek istemiyor. Sanayi Ciro Endeksi’ne göre, mart ayında 235.6 olan sermaye malı imalatı, Eylül ayında 218.9’a geriledi.
Özet olarak, MB ve TÜİK gibi resmi kurumların yaptığı anketlerden çıkan net sonuç şudur: Üretici de tüketici de, ticaret yapan da bu düzenden memnun değil.”
