Ev alma zamanı mı?
Gerek okuyucularımdan, gerekse çevremden en çok aldığım iki soru var.
Birincisi; dolar ne olacak? İkincisi, faizler düştü ev alınır mı?
Dolar için söylenecek çok şey yok şu aşamada. Çünkü iktidar tüm gücü ile doları düşük tutmaya çalışıyor. Dikkatinizi çekerim düşürmeye çalışıyor demiyorum sadece düşük tutmaya çalışıyor diyorum. Çünkü Türkiye'de ekonomi durmuş vaziyette.
Korona ekonomileri olumsuz etkiliyor doğru ama bizim sorunumuz koronadan çok önceydi. Son 4 yıldır yaşadığımız bir ekonomik kriz var. Bu kriz her geçen gün daha da derinleşti.
Türkiye'ye para girişi yok. Bu olmadığı için de dolar talebi ağır basıyor ve doğal olarak yükseliyor.
Bunu anlamak için ekonomist olmanıza gerek yok.
Türkiye'ye ne zaman döviz girişi olur, yatırımlar artar o zaman dolar düşer.
Gelelim 'ev alma zamanı mı?' sorusunun cevabına...
Konut sektörü son 3-4 yıldır sancılı bir süreç yaşıyor. Stoklar artıyor satışlar tamamen iktidar tarafından verilen destekle kör topal gidiyor.
Türkiye'de ev iki sebeple alınır. Birincisi başınızı sokacağınız bir yer için, ikincisi ise yatırım için. Yatırım için daha ziyade çok parası olanlara yönelik bir ifade. Türkiye'de kiracılık oranı halen yüzde 70 seviyelerinde. Bu da şunu gösteriyor ki, dar gelirli ve orta direğin tek amacı başını sokacağı bir yer olması.
Ev almak isteyenler için özellikle de büyük bir bölümünü nakit vermek isteyenler için pek uygun bir dönem değil. Çünkü faizlerin düşmesi nedeniyle ev fiyatları adeta uçtu.
Kredi ile ev alacaklar için avantajlı bir kredi var. Fakat kredi ile ev almakta biraz bu dönemde cesaret işi. Çünkü özellikle İstanbul gibi bir yerde 2 odalı bir evin fiyatı 400 bin lira civarında. 3 odalı bir ev almaya kalktığınızda vereceğiniz para 500 bin lira civarı. Yani 15 yılda faizden avantajınız belki 10 bilemedin 20 bin lira olacaktır ama evi en az 100 bin liraya daha pahalı alıyorsunuz.
Şimdi diyebilirsiniz ki, kira ödemektense bankaya kredi öderim. 15 yıl olsa ev benim olur.
Hem doğru, hem yanlış.
Diyelim ki 500 bin liralık bir ev alacaksınız. 100 bin lira peşin ödediniz ve 15 yıl vade ile yani 180 ay kredi ödeyecek şekilde aldınız. 180 ay sonra bankaya toplam 675 bin lira olarak ödeyeceksiniz. Bir de bunu masrafları eklediğinizde tam olarak 700 bin lirayı buluyor. Aylık taksit rakamınız 4 bin lirayı buluyor. Her ay 4 bin lirayı ödeyip, üstüne üstlük geçinecek kadar da para kazanıyorsanız çok iyi fırsat.
Hele bir de ilerde enflasyon yükselirse harika olur. Ama Türkiye'nin 2002-2010 yıllarındaki gibi düşük enflasyon olursa ciddi anlamda zorlanırsınız. Bir de işsiz kalmama ve gelir garantiniz olmalı. Yoksa banka gelir ve bugün binlerce kişinin başına gelen gibi evinizi dahası hayallerinizi alır gider.
Faizler daha düşür mi derseniz bu rakamlarda daha fazla kalacağını sanmıyorum. Çünkü mevcut rakamlar pek gerçekçi değil.
Evi olup da kira geliri olanlar için zaten hiç ama hiç mantıklı değil.
İktidar şu an insanları eksi faiz ile ya borsaya ya inşaata yönlendiriyor. Konut konusunu bu hafta anlattım. Borsa konusunu da önümüzdeki günlerde yazacağım.
