Son 10 gün içerisinde dolar kuru Türk lirası karşısında değer yitirdi.
8.800 TL''yi geçen ay gören dolar, 8.290 TL''ye kadar düştü. Analistler doların 8 TL''nin de altını görebileceğini konuşurken her zaman olduğu gibi yine aynı şey oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bir TV canlı yayınında aynı şeyi söyledi.
Faizler yüksek. Bu nedenle enflasyonda yükseliyor. Faizlerin kısa sürede düştüğünü göreceksiniz!
Konuşma daha bitmeden dolar 8.500 TL''nin üzerine çıktı.
Bir önceki ay da Erdoğan benzer konuşma yapmıştı:
Merkez Bankası''na söyledim. Bu enflasyonu düşürün!
Arama motoru Google''a "Erdoğan konuştu dolar yükseldi" yazdığınızda yüzlerce haber görürsünüz.
Hepsinde benzer hareketler.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Merkez Bankası ve faizler konusunda konuşuyor hemen arkasından Türk lirası yerlerde sürünüyor, kur ise alıp başını gidiyor.
Cumhurbaşkanı''nın tüm konuşmalarına rağmen faiz de düşmüyor, enflasyon da. Hatta daha 3 gün önce temmuz ayının rekor enflasyon rakamları açıklandı.
Biz ekonomi gazetecileri hep şunu gördük ve aynısını söyledik:
Yaz aylarında sebze ve meyve fiyatlarındaki düşüşten dolayı enflasyon hep düşüş eğilimine girer.
Aslında bu bilinen bir gerçektir. Kışın sera üretimi nedeniyle yükselen sebze fiyatları, yazın mevsimsel üretimin yapılması ile düşer. Bu da, enflasyon sepetinde önemli bir yer tutan gıda fiyatlarından dolayı rakam aşağı gelir.
Bu defa öyle olmadı. Tam tersi fiyatlar yükseldi.
Çünkü dövizin yüksek olması nedeniyle akaryakıt ve tüm girdiler yükseldi. Doğal olarak Antalya ve Mersin''den getirilen ürünlerin fiyatı maliyet nedeniyle yükseldi.
Haberlerde hep aynı şey söyleniyor.
Antalya''da 1 lira olan domates, İstanbul''da 6 liraya satılıyor.
Vurguna bakın!
Burada aslında vurgunu ne üretici ne de satıcı yapıyor.
Öncelikle işçi ve sigorta maliyetleri arttı. Sonrası o ürün İstanbul veya büyük şehirlere nasıl geliyor?
Kamyonlarla. O kamyonun sigortası, akaryakıtı ve zorunlu olarak geçtiği köprülerle otoyollar bedava mı?
Döviz kuru ile ayarlanıyor.
Doğal olarak bunların hepsi bir maliyet oluşturuyor.
O halde Cumhurbaşkanı neden dolar hep düşerken çıkıp konuşuyor ve sözleri ile dövizin yükselmesine sebep oluyor?
Burada benim aklıma tek bir şey geliyor.
O da Cumhurbaşkanı rekabetçi kur istiyor. Yani Türk lirasının güçlenmesini istemiyor olabilir.
Bunun iki nedeni var. Birincisi turizm. İkincisi ise ihracat.
Artan kur, Türkiye''yi turizm açısından öyle cazip hale getirdi ki! Kimsenin pandemi filan taktığı yok. Beleş mezar hesabı koşarak geliyor. Bırakın Almanya, Fransa veya İngiltere''yi, Rusya''daki sıradan bir temizlik işçisi bile Türkiye''de 10 gün tatil yapabiliyor.
Diğer olasılık ihracat! Yine burada şöyle bir mantık vardı. O da dolar yükselince ihracat cazip olur ve artar. Vardı diyorum, çünkü bu artık çalışmayan bir mantık. Çünkü Türkiye, artık ara mamule dayalı ihracat yapıyor. Yani Çin''den gelen ham maddeyi işleyip satıyor. Arada sadece komisyon alıyor. Dolardaki artış ara mamul fiyatını da yükselttiği için pek olumlu bir şey kalmıyor.
Bunlar sizin mantığınıza yatmadıysa söyleyin bakalım: Cumhurbaşkanı neden doların yükseleceğini bile bile konuşuyor?
