Küreselleşmeye hakim olan spekülatif sermaye, siyasete de sendikalara da hakim oldu. İşçi hakları artık alınmıyor, veriliyor. Bunun en tipik uygulaması Türkiye’de yaşanıyor. İşçi sendikaları, memur sendikaları siyasi parçalanma ile etkisizleştirildi. Siyasi taraf ve ideolojik kavga içinde çalışanların hakları zayi oluyor.
Söz gelimi, maaş tespit komisyonuna da yansıyan bu yapı nedeniyle maaş artışında son söz hükümetin oluyor.
1) Memura tahmin edilen enflasyon kadar kadar zam hesap ediliyor. Sonradan enflasyon yüksek çıkınca, aradaki fark veriliyor. Ancak zaten zar-zor geçinen memur, bu farkı sonradan aldığı için, yıl içinde borç-harç içinde kalıyor.
2) Bir ekonomide, sermaye de müteşebbis de işçi de memur da katma değer yaratarak milli gelirde artış, ekonomide büyüme sağlarlar. İşçi ve memura verilecek zamlarda hem enflasyon kadar zam verilmeli, hem de büyüme oranı kadar artı bir refah payı verilmelidir. Bu refah payı bazı yıllar ulufe gibi değil, her yıl çalışanın doğal hakkı olarak verilmelidir. Söz gelimi 2013 yılında TÜFE oranı 7.40 oldu. Büyüme yüzde 4 oldu. Memura yapılması gereken zam hesabı:
2013 maaş endeksine 100 dersek, yüzde 7.40 enflasyon farkı ile 107.40 olur. Buna da yüzde 4 büyüme oranını eklersek 107.40 X 1.04 =111.7 olur. Demek ki 2013 yılı içinde memurun diğer faktör sahiplerine göre nispi durumunu koruması için maaşına yüzde 11.7 oranında zam yapmak gerekirdi. Bu yapılmadıysa memurun nispi durumu kötüleşecek ve gelir dağılımı bozulacaktır.
3) Öte yandan, memur ve işçinin geçim şartları enflasyondan dolayı daha çok ağırlaşıyor. Çünkü mutfak enflasyonu ortalama enflasyondan daha yüksek çıkıyor. Söz gelimi 2013 TÜFE oranı yüzde 7.40 iken, çalışanların harcamaları içinde daha çok yer tutan gıda fiyatlarındaki artış oranı 2.27 puan daha yüksek yani yüzde 9.77 oldu.
4) Çalışanın geçim derdine düşmesi, ekonomide ortalama verimliliği düşürüyor. Düşük verimlilik nedeniyle üretim maliyetleri artıyor ve maliyet artışı perakendeye yansıyarak mal ve hizmet fiyatları yani TÜFE oranı artıyor. Bu yanlış, enflasyonu yapısal bir sorun ve bir kısır döngü haline getiren politikalardan birisidir.
5) 2014 yılında da aynı yanlış devam ediyor. Memur-Sen sayfasında 2014 memur maaş artışı şöyle hesaplanmış:
* Maliye Bakanlığı açıklamasına göre 2013 yılının ikinci yarısındaki ortalama net memur maaşı 2.190,00 TL’dir. Ortalama net memur maaşı tutarını 2014 yılı için yapılan net ücret artışı tutarıyla karşılaştırdığımızda yıllık ortalama ücret artış oranı (123,62 x 100 / 2.190,00=) %5,64 olmaktadır.
* Aynı açıklamaya göre en düşük memur maaşı net 1.887,00 TL’dir. 2014 yılı için yapılan net ücret artış rakamı olan 123,62 TL’yi en düşük memur maaşı ile kıyasladığımızda, oran (123,62 x 100 / 1.887,00=) %6,55 olmaktadır.
2014 yılı için ilk 4 ayında TÜFE artışı yüzde 4.96 oldu ve neredeyse 2014 zammını götürdü.
Bu sene yüzde 8 enflasyon ve yüzde 2.8 büyüme olursa, memura verilecek maaş zammı oranı yüzde 11 olmalıdır.
