Denizler
İki gün sonra, 6 Mayıs 1972'de idam edilen Deniz Gezmişlerin 48. yılı.
Türkiye'nin uzak ve yakın tarihinde aydınlatılmamış çok sayıda karanlık sayfa bulunuyor.
Her ülkenin tarihinde olduğu gibi.
*
39 yıllık bir gazeteci olarak, "mümkünlük ölçüsünde", pek çok tarihi olayı ele aldım, yazdım, televizyonda Ceviz Kabuğu programında tartıştım, hem öğrenmeye hem de toplum önünde aydınlatmaya çalıştım.
Şimdi sizlerle, tam 12 yıl önce (2008'de) Deniz Gezmişler konulu programımda ortaya çıkan gerçekleri özet biçimde paylaşmak istiyorum.
(Geniş metni 11 Mayıs 2008'tarihli Yeniçağ Gazetesi'nde ve benim "Sen Uyu Beni Bekleme" adlı kitabımda bulabilirsiniz.)
***
Ceviz Kabuğu'nda bu hafta 40 yılında 68 olayları tartışılmaya devam etti. Bu haftaki programın konuğu Deniz Gezmiş'ten 3 yaş büyük ağabeyi Bora Gezmiş'ti.
İzleyicilerin telefon, faks ve e-posta yağmuruna tuttuğu Ceviz Kabuğu yedi saatlik canlı yayın rekoru da kırdı. Nefes almadan izlenen programda, 36 yıl gizli kalan pek çok sır ilk kez açığa çıktı.
Atatürk mü, Marks mı?
Hulki Cevizoğlu'nun "Deniz Gezmiş'in idam sehpasındaki son sözünün Atatürk değil, Marksizm olduğu iddiaları var. Atatürkçü değildi, deniyor" sözlerine Bora Gezmiş şu karşılığı verdi:
"Deniz hiçbir zaman yaşasın Marksizm Leninizm dememiştir. Marksizm ve Leninizm'in yüce ilkeleri demiştir. Türk ve Kürt halkların kardeşliği demiştir. Kürt Bağımsızlığı dememiştir. Deniz'i Atatürk'ün karşısında göstermek büyük haksızlıktır. Denize yapılan bu ithamları kabul edemiyoruz. Deniz Gezmiş sonuna kadar Atatürkçüydü. Zaten Atatürk'ü aşma isteğiniz olsa bile bu mümkün değil."
Bora Gezmiş, bu sözlerini programda yayınlanan o yıllara ait yürüyüş görüntülerinde yer alan "Atam İzindeyiz" gibi pankartların arkasında Deniz Gezmiş'in de yer aldığını belirterek ve Deniz'in babasıyla yaptığı bir konuşmayı anlatarak destekledi. Buna göre Deniz Gezmiş'i içinde bulunduğu durumdan çekmek için çabalayan babasına Deniz'in cevabı şu şekilde oluyor: "Atatürk'te senin düşündüğün gibi düşünseydi baba, kurtuluş mücadelesi verilemezdi."
"Sonunu kendi planladı!"
Bora Gezmiş, Cevizoğlu'nun "Kardeşiniz Deniz Gezmiş niçin başarılı olamadı?" sorusuna şu yanıtı verdi:
"İktidar olamadı ama Deniz kendi sonunu kendi planladı. Bu senaryoyu kendi yazıp kendi oynadı ve sonunda öleceğini bilerek bunu yaptı. Ölümü gördü."
Demirel'den Gezmiş'e teklif!..
Bora Gezmiş o yıllarda başbakan Süleyman Demirel adına geldiklerinin söyleyen bazı kişilerin Deniz Gezmiş'e yurtdışında eğitim için devlet bursu teklifi ettiğini açıkladı. Bora Gezmiş evlerine gelen kişilerin Başbakan'ın Deniz'in karıştığı olaylardan çok rahatsız olduğunu uygun görmeleri halinde Deniz'i herhangi bir Avrupa ülkesinde devlet bursu ile okutmaya hazır olduklarını söylediklerini ifade etti.
"Astıran CHP'lileri affetmedik!.."
Deniz Gezmiş'in idam edilmesi sürecinde bazı CHP'lilerin takındıkları tutuma çok kırıldıklarını dile getiren Bora Gezmiş, "Onun asılması lehinde mecliste el kaldıran CHP'lileri hiç affetmedik" dedi.
Programda Gezmişleri kurtarmak için uçak kaçırılması olayı, dönemin İçişleri Bakanının telefonunun dinlenmesi gibi konularda da ilgililer açıklamalar yaptılar.
"Amerikan emperyalizmine karşı kim varsa öldürüldü"
1972'de kaçırdıkları NATO görevlileri ile birlikte saklandıkları Kızıldere'de bulunan ve çıkan çatışmada öldürülen Cihan Alptekin'in ağabeyi Ali Rıza Alptekin de ilk kez Ceviz Kabuğu'nda kardeşi Cihan Alptekin'i anlattı.
Kardeşinin Deniz'siz bir hayat düşünmediğinin altını çizen Ali Rıza Alptekin ilk olarak kardeşi ve arkadaşlarına "Atatürkçü değiller" diyenlere seslendi.
Bunu söylemenin bir aymazlık olduğunu ifade eden Alptekin "Onlar öleceklerini, başarısız olacaklarını bile bile tek düşman Amerikan emperyalizmidir, diyerek yola çıktılar. Bunun şuuruna varmış, Amerikan emperyalizmine karşı kim varsa öldürüldü bu ülkede. Cihan Alptekin banka soydu evet ama oyuncak tabancayla soydu" dedi.
Cevizoğlu'nun "Kardeşiniz Cihan Alptekin ve arkadaşları askeri cezaevinden bu kadar kalabalık nasıl kaçabildiler?" sorusuna "Muhakkak yardım görmüşlerdir" karşılığını veren Alptekin, o dönemde Filistin'e giden gençlerin Siyonizm'e karşı savaşmak için gittiklerini söyledi.
Bunlardan bir kısmının geri dönüş yolunda yakalanıp sonra serbest bırakıldıklarını belirten Alptekin, "Bırakılanlar da sonra öldürüldü zaten" diye konuştu.
"Deniz işkence görmedi"
Deniz Gezmiş'e hapishanede yapılan işkenceye tanık olduğunu söyleyerek programa katılan Ergül Başaran isimli izleyici "Deniz Gezmiş'e çok ağır işkenceler yapıldığını gördüm ona gizlice yardım ettim" deyince Ağabey Bora Gezmiş "kesinlikle böyle bir şey yok" diyerek bu iddiaya karşı çıktı.
Bora Gezmiş "biz onu her hafta ziyarete gidiyorduk. Böyle bir şey olması mümkün değil. Söz edildiği gibi ağır işkenceler görse bu mutlaka fark edilirdi.
Kaldı ki Deniz'e orada herhangi bir şey yapacak gardiyan anasından doğmamıştır. Denizin orada bir hâkimiyeti vardı. Ayrıca Dündar Kılıç'la aynı yerdeydi. Onlar Deniz'i koruyordu" dedi.
*
Tarihi aydınlatmak için çok ışığa ihtiyacımız var.
