Yazar dostum Halit Payza son romanı "Çerkes Ethem Puslu Hava"yı yolladı. İlkim Ozan yayınları arasından çıkmış. Payza, bundan bir önceki romanı olan "İşgal ve İsyan"da büyük direniş Kurtuluş Savaşının İzmir ve İlçesi Ödemiş'e dair küçücük bir bölümünü 464 sayfada romanlaştırmıştı.
Bu kez yine o yörelerde Ege'de, İzmir'de dolaştırıyor bizi yazar. Meraklısınca bile öylesine bilinen bir kaçırma olayının ayrıntılarını öykülüyor tarihsel koşulları ve ortamları da işin içine katarak.
Olay, eski İzmir Valisi Rahmi Bey'in oğlu Alparslan'ın Çerkes Ethem tarafından kaçırılıp fidye alınması. Rahmi Bey o sıralarda İttihatçılıktan dolayı Bekirağa Bölüğü'nde İstanbul'da tutuklu. Ethem, böyle dar bir günde, intikam hırsıyla yapıyor bu kaçırmayı. Rahmi Bey görevde olduğu dönemlerde Ethem'in ayağına basmış, suçu bu...
Araya, Rahmi Bey'in kayınbabası Hüseyin Hüsnü Paşa ve ünlü Çerkes İttihatçı Sapancalı Baki giriyor (romanda Baki diye geçiyor ama bence Hakkı olmalı) ve olaylar böylece gelişip duruyor.
Halit Payza kişilerin karakterlerini, ruhsal yapılarını, tutumlarını iyi tanımlayıp betimliyor, bunları durum ve işlevlerine uyar biçimde konumlandırıyor.
Dipnotları olan bir roman bu roman, tarihsel gerçekler aktarılırken kaynaklar da veriliyor, aydınlatıcı, öğretici bilgiler sunuluyor okura. Ancak bir vakanüvis anlatımı değil yazarımızın anlatımı, akıcı, yer yer felsefik açılımlı, insansal ve doğal ayrıntılarla dolu.
"Tarih romanlaşıyor, roman tarihleşiyor" denilebilir elbette. Denilebilir de yeterli netlikte bir açıklama olmaz bu. Aslında Halit Payza, tarihle romanı alaşımlıyor, hatta romanın genleriyle oynuyor olumlu anlamda. Bu genle oynamada kimi zaman olumsuzluklar da oluyor bana göre, ölçü kaçıyor, gerçekçilikten uzaklaşılıyor; söz gelimi Ethem'i konuştururken işi Sümerlere kadar götürmek doğru gelmedi bana. Ethem ne bilir ki Sümerleri?
Bu Sümer eleştirim dışında ben beğendim bu romanı, yararlandım ve de bilgilendim. Size de salık veririm.
Adaletsiz Adalet
Tanıtacağımız ikinci kitap Lütfü Kaleli'nin, Berfin Yayınları arasından çıkmış ve "Adaletsiz Adalet" adını taşıyor.
Adalet sorun mu bu ülkede? Sorun, yakıcı bir sorun, belki de en büyük sorun. Yazarımız adaletin salt yargısal boyutunu değil, her boyutunu almış mercek altına (dinsel, ekonomik, siyasal, sosyolojik).
Türkiye'de olup biteni, zihninde ve belleğinde kurduğu bir gözlemevi ile izleyip, gözlemiş, not edip kayıtlamış. Gözünden hiçbir olgu ve ayrıntı kaçamamış. Bizlerin günlük izleyip, konuşup tartıştığımız, sonra da unuttuklarımızı o unutmamış, bu unutmama 234 sayfalık değerli ve önemli bir kitabı getirmiş.
Kaleli, yer yer ironik bir biçem kullanıyor, amaç burada gülümsetmek değil, iğnelemek, bence bunu pek de başarıyla yapıyor. Dalga geçiyor enikonu... Bu dalgalar birilerinin kıyılarını fena dövecek gibi görünüyor. Bu biraz da size bağlı, okuyun ve konuşun ki bu konuları, yıkılsın düşmanlarının bendi, kıyısı, köşesi, batsın haram ve yalan gemileri.
DUYURU: Bugün ve yarın, yani 14 ve 15 Nisan tarihlerinde, İzmir Kitap Fuarında (Kültürpark - Uluslararası İzmir Fuar Alanı), Berfin Yayınları Standında olacağım (2. Salon 302/B), kitaplarımı imzalayacağım saat 12'den başlayarak. Dost ve sevenlerimi bekliyorum.
