Rusya''yla Batı arasındaki gerilim, Ukrayna temelinde, doğusundaki Donbas bölgesinde yaşanmaktadır.
Kırım''ın Rusya tarafından işgal edilmesinin ardından, Rusya yanlısı ayrılıkçı gruplar, Ukrayna''nın doğusunda Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri adında iki sözde yönetim ilan etmiş ve ayrılıkçılarla Kiev yönetimi ordusu arasında cephe hattı oluşmuştur. Çatışmaları durdurmak için Minsk Anlaşmaları imzalanmış, ancak anlaşma hükümleri bugüne kadar yerine getirilmemiştir. Çatışmalar 7 yıldır devam etmektedir.
Rusya, Ukrayna''nın NATO üyeliğini kendisine tehdit olarak görmektedir. Bunu kırmızıçizgisi olarak ilan etmiştir. ABD, İngiltere, AB ve NATO''nun, Ukrayna''nın egemenlik ve toprak bütünlüğünü koruma yolundaki açıklamaları ve destek sözleri, durumu daha da germiştir. Rusya da, Batı''nın Ukrayna''yı askeri olarak desteklemeye devam etmesi halinde kendi güvenliğini sağlamak için ilave tedbirler alacağını, Donbas bölgesinde savaşın tırmanmasının ülkeyi yok edeceğini beyan ederek Ukrayna''yı ve Batıyı tehdit etmiştir.
Rusya saldırı hazırlıkları içinde
Kaynaklar Rusya''nın Ukrayna sınırına 100.000 asker yığdığını, bunu arttırabileceğini, tank, ağır silahlar ve lojistik araçları bölgeye gönderdiğini, hatta Rusya''nın Ukrayna''ya birkaç hafta içinde saldırabileceğini de duyurmuştur.
Rusya''nın olası bir askeri saldırıdan önce, Ukrayna Devlet Başkanını beceriksiz göstermek ve otoritesini baltalamak için, Ukrayna''nın elektrik şebekesi, bankacılık sistemi ve diğer önemli altyapısına yönelik siber saldırıda bulunabileceği, ABD ve İngiltere ''nin de buna karşı koymak için, Kiev''e uzmanlar gönderdiği açıklanmıştır.
Rusya, bir taraftan taarruz hazırlıkları yaparken, diğer taraftan da amacının Ukrayna''yı işgal etmek olmadığını söylemekte, ancak NATO güçlerinin doğu ve orta Avrupa''dan çekilmesini talep etmektedir. Rusya''nın, bu hazırlıkların sonucunda Ukrayna''yı işgal etmese dahi, Finlandiya örneğinde olduğu gibi, onu tarafsızlaştırmaya çalıştığı değerlendirilmektedir.
Batının Ukrayna''yı koruma planı
ABD, Rusya''nın Kırım''ı işgalindeki hatasını tekrarlamamak için, Ukrayna işgaline karşı ayrıntılı bir plan yapmaktadır. Ancak işgale karşı görünürde, fiili bir müdahalede bulunulabileceğine dair fazla bir emare de görülmemektedir.
ABD ve Batı, Ukrayna''ya silah, mühimmat ve malzeme yardımına devam etmekte, Karadeniz''de güç gösterileri ve müşterek tatbikatlar yapmaktadır. Ancak Rusya''nın işgal teşebbüsü durumunda öncelikle, ona geniş bir ekonomik yaptırım uygulanmasını planlamaktadır. Bazı AB üyeleri, ABD''nin Ukrayna''ya fiili müdahalede bulunacak birlik gönderme seçeneği olmamasından memnun değildir.
NATO''nun ise; 40 bin askerlik NATO Mukabele Kuvveti''nin bir parçası olan VJTF, Müşterek Yüksek Hazırlık Görev Gücü (VJTF) birimlerini yüksek alarma geçirdiği, Ukrayna ve Rusya sınırındaki durumun tırmanması halinde, hızla Ukrayna topraklarına geçmeyi ve bir çatışma olması durumunda Ukrayna''ya nakledilmesini planladığı belirtilmektedir.
NATO, gerilimde Rusya''ya karşı somut yanıt vermeye hazırlanırken, NATO''nun olası müdahale kuvveti VJTF''nin komutası da 01 Ocak 2022 itibariyle Türkiye''den Fransa''ya geçmektedir.
Diğer taraftan Ukrayna NATO üyesi olmadığından antlaşmanın 4 ve 5nci maddelerinin uygulanması ve NATO gücünün bu gerilimde kullanılması İttifakın hükümlerine göre olanaksızdır. Ancak batılı ülkeler ayrı bir koalisyon kurabilir.
Bilek güreşi sonuçlanmayabilir
Gerilim, Rus ayrılıkçılarla Kiev yönetimi arasında olmasına rağmen asıl bilek güreşi, Rusya''yla ABD arasındadır. ABD ve Rus güçlerinin, her zaman olduğu gibi doğrudan karşı karşıya gelmeleri beklenmemelidir.
Ukrayna, Rusya, Fransa ve Almanya arasında çok taraflı müzakereler yapılmakta, Ukrayna 10 maddelik bir çözüm teklifi sunmakta, Rusya ve Almanya yetkilileri Ocak ayında yüz yüze görüşmeye hazırlanmaktadır. Rusya da bir jest olarak cepheden 10.000 askerini çekmeye başlamıştır. NATO ve Rusya''nın 10-12-13 Ocak''ta bir araya geleceği öngörülmektedir.
Rusya''nın yığınağı çekmesi, görüşmelerin sonucuna bağlıdır. Ancak bu gerilimin ve bilek güreşinin, ABD''nin çevreleme ve Rusya''yı sıkıştırma, Rusya''nın da NATO''yu kendisinden uzakta tutma politikası gereği devam edeceği anlaşılmaktadır.
Yeni yılın sağlıklı, huzurlu, sevinçli ve hayırlı olmasını dilerim.
