Her Türk Baltacı Mehmet paşa ve Rus Çariçesi Katerina’nın hikayesini okumuştur. Gerçek olmadığı tarihçiler tarafından sık sık dile getirilmesine rağmen malesef Türk halkının büyük bir bölümü bu hikayenin gerçek olduğuna inanır.
Baltacı ile Katerina’nın hikayesinden yüzyıllar sonra yeni bir hikaye yazılıyor.
Bu hikayenin adı Putin ile Erdoğan.
Dünyanın en çok tiye alınan ve dışlanan iki lideri geçen hafta Türkiye’de bir araya geldi. Ziyaret Türk basını tarafından o kadar abartıldı ki, Baltacı ile Katerina’nın hikayesini bile unutturacak cinsten. Batı tarafından dışlanan Rusya lideri Putin, ticaret için Türkiye’ye geldi.
Borsa bile bu haberle birlikte yükseldi. Döviz düştü. Son yılların en çok abartılan bu ziyaretinden Türkiye gerçekten karlı çıktı mı?
Türkiye’nin bu ziyaretten karlı çıktığını söylemek biraz ekonomi bilmemek demektir.
Rusya liderinin Ankara’ya ayağını bastığı an yaptığı doğal gaza yüzde 6 indirim haberi de fazlasıyla abartılmış bir bir durum. Aslında bu bir jest değil tam tersi kazık. Çünkü petrol ve doğal gaz dünyada son altı ayda yüzde 30 oranında ucuzladı. Ancak dünyanın en pahalı doğal gazını Gazprom’dan alan Türkiye sadece yüzde 6 indirime seviniyor. Rusya’nın doğal gaza yaptığı yüzde 6 indirimin bizlere yansımayacağını zaten bakan açıkladı. Bu nedenle ortada sevinilecek bir durum yok.
Gelelim Rusya ile ticaret olayına.
Rusya önceki gün 2015 yılı büyüme hedefini eksiye düşürdü. Yani Rusya büyümeyecek tam tersi küçülecek. Petrolün 120 dolardan 69 dolara kadar gerilemesi Rus ekonomisini öyle bir kaç ay değil bir kaç yıl ciddi anlamda sarsacaktır.
Rus para birimi Ruble’nin son bir yıl içerisinde neredeyse yüzde 50’den fazla değer kaybetmesi Rus halkının daha da fakirleşmesine neden oldu. Bu nedenle fakirleşen Rus halkına Türkiye’nin fazla bir şey satabileceğini sanmıyorum. Sebze ve meyve konusuna gelince Rusya zaten Türkiye’den bu ürünleri alıyordu. Rusya bu konuda olduça seçici bir durumda. Yani Türkiye’den giden tüm tarım ürünlerine gümrükte ciddi tahliller yaptırıyor ve gelen ürünlerin bir bölümünü zirai ilaç kalıntısı bulunduğu için iade ediyordu. Şimdi Putin Türkiye’ye geldi diye bu tarım ilaç kalıntılı domatesi ve diğer sebzeleri kabul mu edecekler?
Türkiye’nin Rusya ile ticareti bu saatten sonra çok zor. Rusya ile 20 milyar dolarında olan ticaret hacmini arttırmak neredeyse imkansız. İnşaat sektörü fazla heveslenmesin çünkü Rusya’da kriz nedeniyle sektör neredeyse durma noktasına geldi. Ekonomik kriz yaşanan bir ülkede hiç inşaat sektörü ayakta kalır mı?
Geldik turizm sektörüne...
Bu ülke ile en büyük ticaretimiz turizmdir.
Turizmde ise bu yıl büyük bir hayal kırıklığı yaşayacağız. Zaten turizmciler bu kaygıyı şimdiden yaşamaya başladılar bile. Bunun da iki nedeni var. Birincisi Rusya’da baş gösteren ekonomik kriz ve diğeri de Rus para birimi Ruble’nin aşını değer kaybetmesi. Rusya’da devletin dışında kalan işyerleri tıpkı 7-8 yıl öncesi gibi maaş ödeme sıkıntısı yaşamaya başladı. Maaşını düzenli alanın da artık Türkiye’ye gelmesi ve tatil yapması çok zor.
Bunu şöyle izah edebiliriz:
Bir Rus Türkiye’de 1 haftalık tatil yapmak için ortalama 2 bin dolar ödüyordu. 2 bin dolar için geçen yıl 50 bin Ruble civarı bir para ödedi. Bu yıl ise 2 bin dolar için 115 bin Ruble ödemesi gerekiyor. Yani Ruslar için Türkiye bir anda yüzde 100 pahallanmış bir ülke haline geldi. Özetle Putin’in ziyaretinden ticari olarak fayda beklemek hiç mantıklı değil. Olsa olsa değerli yanlızlık yaşayan iki liderin şovu diyebiliriz.
