-Türkiye'deki deniz ve doğa dünyanın hiçbir ülkesinde yok.
-Ruslar mecburlar Türkiye'ye gelmeye. Hem bu kadar ucuz ülkeyi nerede bulacaklar?
-Putin izin vermese bile Ruslar diğer Türk cumhuriyetleri üzerinden Türkiye'ye tatil yapmaya gelirler.
-Son dakikada rezervasyonlar mutlaka artar.
-Ruslar gelmezse İranlılar ve Araplar gelir.
Bu sözler son 6 aydır hükümet üyeleri tarafından dile getirildi.
Sonunda o gün geldi ve Nisan ayında Türk turizminde yüzde 79'luk sert bir düşüş ortaya çıktı. Türk turizmi 19 yıl öncesine gitti. Ege ve Antalya başta olmak üzere on binlerce tesisin doluluk oranı yüzde 10'un altında. Bodrum sahillerinden çekilen resimler insanın içini sızlatıyor.
Antalya keza yine aynı. Her yer bomboş. Sokaklarda turist görmek mucize.
Buraya kadar krizin sadece bizim yani vatandaşların gördüğü boyutu.
Bir de vatandaşın görmediği ve duymadığı boyutu var.
Turizmdeki bu dip Türkiye'yi ekim-kasım ayında büyük bir krize sürükleyecek boyutta.
Bu tam bir zincirleme trafik kazası gibi.
Zincirin ilk halkası turizm yatırımlarından dolayı bankalara olan borç. Bu rakam yaklaşık 20 milyar dolar. Yatırımlar para kazanmadığı için bu paraların bankalara geri ödenmesi teknik olarak mümkün değil. Bu bankaların belki de 2000 yılında yaşadığından da ciddi bir sorunun içine girmesi anlamına gelecek.
Bankalar boyutunda sorun sadece turizm yatırımlarından dolayı doğan 20 milyar dolarlık alacak değil. Bunun bir de turizm esnafının borçları var. Turistik tesisler aynı zamanda bölgedeki esnaf ve işletmeler için de yaşam kaynağı. Binlerce tesisin faaliyeti için yine on binlerce küçük işletme turistik tesislere üretim yapıyor. Bunlar hem alacaklarını alamayacak hem de satış yapamayacak.
Bomboş otele kim ne satacak?
İşte sorunun görünmeyen yönü de bu. Sayıları 20 bini bulan küçük işletmelerin bankalara ciddi borcu var. Bankalar bir darbeyi de buradan alacak. Bu aynı zamanda çok sayıda bölge esnafının iflas etmesine neden olacak.
Zaten son açıklanan BDDK raporu bu olayın boyutunu gözler önüne seriyor. Bankaların KOBİ'lerdeki sorunlu kredileri dağ gibi büyüyor. Bir önceki döneme göre yüzde 40 civarında bir kredi kanuni takibe düştü.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, KOBİ'lere kullandırılan toplam nakdi kredilerin tutarı nisan ayı itibarıyla yüzde 11 artışla 396,2 milyar lira oldu. KOBİ'lerin kullandığı nakdi kredi tutarı geçen yılın aynı döneminde 356,9 milyar lira düzeyindeydi. Söz konusu kredilerin 160,7 milyar liralık kısmı orta büyüklükteki işletmelere, 132,2 milyar liralık kısmı küçük işletmelere, 103,2 milyar liralık kısmı da mikro işletmelere kullandırıldı.
Bu rakamların büyük bir bölümü eğer turizm bu sezon kurtulmaz ise sonbaharda karşımıza batık ve sorun olarak çıkacaktır.
Türkiye tarihinin en büyük krizi ile karşı karşıya ama maalesef ne vatandaş bunun farkında ne de bizi yönetenler.
Herkes işi Allah'a bırakmış.
Düzelir inşallah!
