Tahran''da İran-Rusya-Türkiye ''Astana Formatında Yedinci Üçlü Zirve Toplantısı'' kapsamında üçlü zirve yapıldı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan buluştu.
Türkiye''nin resmî heyetinde;
MİT Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve
-Erdoğan''ın oğlu Bilal Erdoğan da yer aldı…
Sosyal medyada sorular yağdı:
-"Hangi unvanla, hangi vasıfla, hangi amaçla Bilal Erdoğan resmî heyette yer aldı?"
Sosyal medyada yanıt verilmedi.
O halde ben yanıt vereyim:
Anayasa''nın 101. Maddesine göre Recep Bey 3. kez cumhurbaşkanı adayı olamıyor.
Erdoğan anayasayı her zaman yaptığı gibi umursamayarak, "Adayım" dedi ama Erdoğan''ın başvurusu sonrası son kararı Yüksek Seçim Kurulu verecek.
Peşinen senin vurguladığın gibi yanıtlayayım.
YSK üyeleri başvursan dahi bil ki;
-Yemezler Erdoğan…
YSK üyesi yüksek hâkimler anayasayı çiğneme suçu işlemeyeceklerine göre Recep Bey''in yerine kim aday olacak?
Anlaşılan o ki:
-AKP''nin Cumhurbaşkanı adayı: Bilal Erdoğan''dır…
Değerli okurlarım,
Dünya Gazetesi yazarı ekonomist Emrah Lafçı sosyal medya hesaplarından ekonomide yaşananları o kadar güzel anlatıyor ki ekonomist (!) Recep Tayyip Erdoğan okusa ders alır…
Son mesajında Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu''na şöyle sordu:
-"Sayın Başkan, benim merak ettiğim şey şu; faiz %14''e geldiğinde sizi ne durdurdu? Niye devam etmediniz indirimlere?"
İlahi Lafçı…
Ekonomist (!) Erdoğan ne derse o olur, Kavcıoğlu''na neden sordun, nereden bilsin ki?
O halde ben de aynı soruyu dünya çapında ekonomist olan ve "Faiz sebep, enflasyon sonuç" doktrininin yaratıcısı Recep Tayyip Erdoğan''a sorayım:
-"Sayın Cumhurbaşkanı Merkez Bankası''nın faiz indirimlerini neden durdurdunuz?"
"Nas" var sana ne oluyor Erdoğan?
-Sıfırlasana faizi…
Faiz dedik, enflasyon dedik ki bakın Emrah Lafçı, enflasyon oyununu nasıl ortaya çıkartıyor:
"Enflasyon düşse de, ki o da şüpheli fiyatlar neden düşmeyecek!
Bakan Nebati, Kasım-Aralık gibi enflasyon düşecek diyor ve bu bir başarı olacakmış gibi sunuluyor. Biz bu filmi 2018-2019''da izledik. Rakamlarla anlatayım!
Hatırlarsanız 2018 Ağustos''unda Rahip Brunson krizi yaşamıştık ve bunun sonucunda dolarda büyük bir artış oldu ve bu da maliyetleri artırdı. Maliyetlerdeki artış da doğal olarak fiyatlara yansıdı ve Eylül 2018''de aylık enflasyon %6.30 geldi.
Yani Eylül''de fiyatlar Ağustos''a göre %6.30 yükseldi.
2018 Ağustos''ta fiyatların 100 TL olduğunu varsayalım. Bu durumda fiyatlar 2018 Eylül''de 106,30 TL oluyor. İlerleyen aylarda fiyatlardaki artış devam etti ve 2019 Ağustos''ta yıllık enflasyonumuz %15,01 oldu.
Dolayısıyla 2018 Ağustos''ta yukarıda 100 TL olarak belirttiğim fiyatlar 2019 Ağustos''ta 115.01 TL''ye yükseldi.
Gelelim işin can alıcı kısmına.
2019 Eylül''de aylık olarak fiyatlar %0,99 yükseldi. Yani yukarıda bahsettiğim 115,01 TL olan fiyatlar 116,15 TL oldu.
Fakat yıllık enflasyon %15.02''den %9.26''ya düştü. Nasıl oldu peki bu?
Biz yıllık enflasyonu bir önceki yılın aynı ayındaki fiyatlarla kıyaslayarak hesaplıyoruz. Yukarıda anlattığım 2018 Ağustos Rahip Brunson krizinden dolayı aylık enflasyon %6.30 gelmişti ya.
İşte o yüzden fiyatlar bir ayda 100 TL''den 106.30 TL''ye çıkmıştı. Şimdi yıllık enflasyon hesaplarken bugünkü 116.15 TL''lik fiyatları 100 TL''yle değil 106.30 TL''yle karşılaştırarak enflasyonu hesaplayacağız. O da bize %9.26''yı veriyor.
Yani fiyatlardaki artış devam ediyor ama bugünkü fiyatı kıyasladığımız geçen yılki fiyat seviyesi yüksek olduğu için aradaki artış doğal olarak azalıyor.
Başka bir anlatım yöntemi de şudur:
Ağustos 2019 enflasyonunu hesaplarken Eylül 2018-Ağustos 2019 arasında kalan 12 ayın kümüle-birikimli fiyat artışı hesaplanır. Eylül 2019 enflasyonu için de Ekim 2018-Eylül 2019 arasında kalan 12 ayın birikimli fiyat artışı hesaplanır.
Denklemden hangi ay çıktı.
Bingo! Eylül 2018. Yani %6.30 gibi o döneme göre nispeten yüksek oran çıkmış oldu.
Aynı durum bu yıl yaşanacak. Aralık 2021 aylık enflasyonu %13.57. Aralık 2022''de yıllık enflasyon hesaplanırken denklemden yukarıda olduğu gibi Aralık 2021''in %13,57 gibi devasa aylık enflasyonu çıkacak yerine Aralık 2022 aylık enflasyonu gelecek.
Bu rakam da %13.57''den küçük gelirse yıllık enflasyon düşmüş olacak. Aylık olarak diyelim ki %5 enflasyon geldi, yıllık enflasyonda %8-9 düşüş olacak ama siz yine fiyatların arttığını göreceksiniz.
Böyle bir enflasyon düşüşüne baz etkisi diyoruz. Böyle bir durumda neden enflasyon düştü de fiyatlar düşmedi diye şaşırmayın.
Bu düşüşü size başarıymış gibi sunmaya kalkarlarsa da lütfen bu tweet serisini bir daha okuyup gereken cevabı verin."
Değerli okurlarım,
2023 cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri öncesi TÜİK-Merkez Bankası ve AKP iktidarı rakamlarla oynayarak diyecekler ki;
-"İşte enflasyonu düşürdük…"
Diyorum ki;
-Yemezler Erdoğan…
