Türkiye İsveç’in NATO üyeliğini veto etmeli
İkinci Dünya Savaşı sonrası, Sovyet Rusya'ya karşı 4 Nisan 1949'da Washington'da, 12 ülkenin katılımıyla “Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü-NATO” kuruldu. ABD, Kanada, İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Norveç, Danimarka, İzlanda, Portekiz ve İtalya kurucu ülkelerdi.
ABD senatörü Cain, 28 Temmuz 1950'de Türkiye'de yaptığı basın açıklamasında, “Kore'ye asker yollarsanız, NATO'ya girersiniz” koşulunu ileri sürdü.
DP hükümeti, savaş kararını Meclis'in onaylaması gerekirken; Kore Savaşı kararında ve asker gönderilmesinde Meclis’i yok saymıştı.
ABD de, Sovyet Rusya’ya karşı Türkiye'de askerî üsler kurmak istiyordu. 16‐20 Eylül 1951'de Ottowa’da (Kanada) toplanan NATO, Türkiye ve Yunanistan'ın NATO'ya üye olmasına karar verdi. TBMM, 18 Şubat 1952'de Türkiye'nin NATO üyeliğini oy birliğiyle onayladı. DP’li Samet Ağaoğlu’na ve bazı kaynaklara göre Menderes’e ait olduğu söylenen şu ifade, DP iktidarının dış politikasının bir özetiydi: “Kore'de bir avuç kan verdik, ama büyük devletler arasına katıldık.”
***
12 ülkeyle kurulan NATO, genişleme politikası sonucunda 1990’da 16 üyeye; Varşova Paktı’nın yıkılması sonrası 1999’da 19 üyeye; 2004’te 26 ülkeye; 2009’da 28 ülkeye ve 2017’de 29 üyeye çıktı. Makedonya’nın kabul edilmesiyle, 2019 yılında NATO’nun üye sayısı 30 oldu. 2023’te, Türkiye’nin vetosunu kaldırmasıyla Finlandiya 31’inci üye oldu. Sırada İsveç var…
Finlandiya’nın NATO üyeliğine onay veren Türkiye stratejik hata yaptı. Elindeki stratejik kartı önemli bir karşılık almadan elden çıkardı.
***
Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği ABD’nin hedefi. ABD, Rusya’nın kuzeyde Baltıklardan kuşatılmasını istiyordu. Bu hedefini gerçekleştirdi. Söz konusu iki ülkenin NATO’ya katılımı dünya ve bölge barışına katkı sağlayacak mı? Tersine… Bölgeyi silah deposu ve gerginlik coğrafyasına dönüştürecek. Başta ABD’nin silah şirketleri olmak üzere, küresel silah şirketleri çok mutlu…
Bu iki ülkenin NATO üyeliği Türkiye’nin ulusal çıkarlarına hizmet mi edecek? Tersine. Finlandiya ve İsveç, gelecekte NATO’da Türkiye aleyhine olabilecek tüm kararlara imza atacaktır. Suriye’de terör örgütüne operasyondan tutun, NATO’da Türkiye lehine verilebilecek kararlara kadar itiraz edeceklerdir.
Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylayan Türkiye’ye karşı, ABD’nin tutumunda yumuşama oldu mu? Hayır…
Türkiye’nin satın almak istediği F-16 savaş uçakları için ABD onay verdi mi? Hayır… Türkiye’nin parasını ödediği F-35 savaş uçaklarını ABD verdi mi? Hayır…
Türkiye’nin coğrafi bütünlüğüne kasteden PKK/PYD terör örgütüne ABD’nin verdiği destek kesildi mi? Hayır, tersine, ABD’nin desteği arttı.
ABD’nin Türkiye’ye karşı Yunanistan’ı tercih eden politikası değişti mi? Hayır… Hatay’la 130 kilometre sınırı bulunan Suriye İdlib’de, ABD’nin El Kaide terör örgütlerine verdiği desteği kesti mi? Hayır…
SORU: Bu durumda, Türkiye Finlandiya’nın NATO üyeliğini neden onayladı?..
Türkiye’nin elinde tarihî bir fırsat vardı ama değerlendirilemedi…
***
Türkiye İsveç’in NATO üyeliğini veto etmeli
İsveç’in NATO’ya katılımını, Türkiye’nin VETO etmesi meşru bir hakkıdır.
-PKK/PYD terör örgütüne var olan desteği ABD kesmeden,
-NATO ve NATO ülkeleri, PKK/PYD terör örgütüyle, tüm uzantılarını terör örgütü listesine eklemeden,
-ABD, talep edilen F-16 savaş uçaklarını vermeden Türkiye, İsveç’in NATO üyeliğine evet dememelidir.
Tarih, böyle stratejik bir kartı Türkiye’ye bir daha vermeyebilir. Bu açıdan, Türkiye’nin VETO kartını ileri süreceği ülke İsveç değil, doğrudan ABD olmalıdır. İsveç, PKK/PYD terör örgütüne desteği kesse ne olur kesmese ne olur? İsveç, PKK/PYD terör örgüt elemanlarını teslim etse ne olur etmese ne olur? PKK/PYD terör örgütünün gücünde azalma mı olacak? Kesinlikle hayır… ABD, desteği kesmeden PYD/PKK terör örgütünün tehdit olmaktan çıkması mümkün mü? Hayır… O halde, veto kartının ileri sürüleceği masada ABD olmalı, İsveç değil…
***
2008’de NATO Bükreş zirvesinde, Makedonya NATO üyesi olacaktı. Yunanistan, Makedonya adını kabul etmediğinden, Makedonya'nın NATO üyeliğini 2019’a kadar 11 yıl süreyle veto etti. Makedonya adını değiştirdi ve Kuzey Makedonya oldu. Yunanistan, adı değiştikten sonra Makedonya’nın NATO üyeliğine onay verdi. Türkiye, Yunanistan’dan daha güçlü değil mi?
“Taktik olmadan strateji, zafere giden en yavaş yoldur. Strateji olmadan taktik, yenilgi öncesi yapılan gürültüdür.” der, Sun Tzu…
-----------------
Özet kaynakça:
(1) NATO Handbook, Brüksel, 2001.
(2) Rifat Uçarol, Siyasi Tarih, Harp Akademileri Komutanlığı Basımevi, 1985.
(3) Doğan Avcıoğlu, Millî Kurtuluş Tarihi, 4. Kitap, Tekin Yayınevi, 1997.
(4) Şerafettin Turan, Türk Devrim Tarihi, 4. Kitap, Bilgi Yayınevi, 1999.
(5) Şevket Süreyya Aydemir, İkinci Adam, Cilt 3, Remzi Kitabevi, 2011.