Tüketim toplumu olduk
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla, 2015 yılında yüzde 4 oranında büyüdü. 2015 yılının son çeyreğindeki büyüme oranı da yüzde 5.7 oldu. Hükümet çevrelerinde epey zamandır, büyüme yüzde 4 olarak tahmin ediliyor ve bu oran dillendiriliyordu.
Bugünkü küresel ekonomik konjonktürde, bu büyüme oranları düşük sayılmaz. IMF, Dünya Bankası ve OECD, 2015 yılında gelişmiş ülkelerin ortalama yüzde 2 ve gelişmekte olan ülkelerin ise yüzde 3 ile yüzde 4 arasında büyüyeceğini tahmin etmişlerdi.
2015 yüzde 4 büyümenin, yüzde 3'e yakını özel tüketim harcamalarındaki artıştan geldi. Devletin tüketimi de 2015 yılında yüzde 6.7 büyüdü ve GSYH'da büyümeye yüzde 0.76 katkı sağladı. 2015 yılının seçim yılı olması nedeniyle, kamu harcamaları arttı.
(Aşağıdaki tablo.)
2014 yılında Gayri Safi Sabit Sermaye yatırımları eksi 1.3 daralmışken, 2015 yılında yüzde 3.6 büyüdü. Bu büyümede 2014 yılının baz etkisi de var. 2012 yılından beri yatırımlar zikzaklı bir seyir gösteriyor. Garip bir şekilde bir yıl eksi, ertesi yıl artı değerler alıyor. Ekonomik ve siyasi ortam değişmediği halde, yabancı sermayenin yurt dışına çıkış yönü aynı kaldığı halde, yatırımların yıldan yıla değişmesi, kamu yatırımlarının değişmesinden ileri geldi. 2014 yılında kamu sektörünün sabit sermaye yatırımları eksi 8.2 daraldığı halde, 2015 yılında yüzde 7.6 oranında büyüdü. (Aşağıdaki grafik.)
Öte yandan, 2015 yılında Tarım ve Hizmetler sektörlerinin GSYH içindeki payı artarken, sanayi sektörünün payı azaldı.
2003 yılından beri Türkiye bazı yıllar, yüzden onlar seviyesinde büyüdü, 2008 yılında eksi dört nokta sekiz küçüldü. Son 4 yıldır da Türkiye düşük büyüme yaşıyor. 13 yılın ortalama büyüme oranı 4,7'dir. Cumhuriyet döneminde Türkiye en düşük ortalama büyüme oranını 2003 ile 2015 yılları arasındaki son 13 yılda yaşadı. (Aşağıdaki tablo.)
Sonuç olarak yüzde 4 büyüme bugünkü dünya konjonktüründe
düşük değil, ancak yetersizdir. Çünkü Türkiye'nin dış borçları yüksektir. İşsizlik oranı yüksektir. Daha yüksek oranlarda büyüyerek gelir ve istihdam yaratmamız gerekir.