Taksitte geri adım mı?
Başbakan Erdoğan’ın sık sık tekrarladığı bir şey var.
‘Devletin borcu azaldı.’
Devletin borcu azaldı ama özel sektör ile vatandaşın borcu gırtlağa kadar arttı. İşte bu borç batağının özellikle vatandaş cephesindeki çılgın harcamanın bir süre sonra felakete yol açacağını düşünen Ali Babacan ve ekibi, kartıyla yapılan harcamalara sınırlama getiren bir yasa çıkartmayı başarmışlardı.
O yasadan sonra ne oldu?
Yasa çıktıktan sonra kredi kartıyla yapılan harcamalarda sert bir düşüş yaşandı. Şubat ayında yüzde 23 olan düşüş, Mart ve Nisan’da da devam etti.
Mayıs ayı verilerine baktığınızda taksitli alışverişte düşüş yüzde 10 düzeyinde.
Bu sert düşüş vatandaşın kazanmadan harcama arzusuna fren yapıldığının göstergesi. Özellikle akıllı telefon ve elektronik eşyada taksit sayısının sınırlanması bu alanda iş yapan esnafı vurdu. Teknoloji marketleri olarak adlandırılan mağazaların son üç aydaki satışları bir önceki yıla göre yüzde 40’a yakın düştü.
Bu gelişme vatandaş açısından son derece önemli. Dünyanın hiç bir yerinde böyle bir çılgınlık yoktu.
Tıpkı Türkiye gibi ekonomimiz de borçla büyümeye başlamıştı. Ali Babacan ve ekibinin bu müdahalesi aşırı ısınan ekonomiyi soğutma adına önemli bir adımdı.
Adımdı diyorum çünkü edindiğim bilgilere göre, hükümet taksitli satışlar üzerindeki baskıyı kısmen de olsa kaldırmayı planlıyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce Merkez Bankası üzerinde faiz indirimi baskısını artıran Erdoğan’ın amacı, piyasaya hareket getirmek. Çünkü son 6 aydır Türkiye’de ticari hayat durma noktasına gelmiş durumda. AKP bugüne kadar büyümeyi inşaat sektörü, kredili satışlar ve taksitlerle sağlamıştı.
Otomobil satışına hareket
Erdoğan’ın seçim öncesi otomobil sektöründeki taksit sınırlamasını kaldırması bekleniyor. Böylece 5 aydır ardı ardına şok düşüşler yaşayan otomobil piyasasının yeniden canlanabileceği belirtiliyor. Sektör her ay ortalama yüzde 20 seviyesinde daralıyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) 2014 Mayıs ayı Otomobil ve Hafif Ticari Araç Pazar sonuçlarına göre, Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı 2014 yılı Ocak-Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26.31 gerileyerek 226 bin 698’e düştü. 2013 yılı ilk beş ayında toplam satış 307 bin 647 olmuştu.
Otomobil satışları bu yılın ilk 5 ayında, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 23.66 azalarak 178 bin 495’e indi. 2013 yılı ilk beş ayında satış 233 bin 816 olarak gerçekleşmişti. Hafif ticari araç pazarı bu yılın 5 aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 34,71 azalarak 48 bin 203’e düştü. Geçen yılın ilk 5 ayında hafif ticari araç satışları 73 bin 831 seviyesindeydi.
İşte bu rakamlara bakınca, sektörde taksit sınırlamasının kaldırılması her ne kadar Ali Babacan ve ekibini rahatsız edecekse de Erdoğan açısından memnun edici bir sonuç doğurabilir.