Spekülatif piyasa (14 Aralık 2012)
Borsa, Kasım ayında ve son bir yıl içinde finansal yatırım araçları içinde reel anlamda kazandıran tek finansal yatırım aracı oldu. Borsa Kasım ayında TÜFE’ye göre hesaplandığında yüzde 3.09 ve Kasımdan-Kasıma son bir yılda ise yüzde 24.54 oranında reel getiri sağladı. Diğerlerinin hepsi reel kayıp getirdi.
Türkiye İstatistik Enstitüsü’nün (TÜİK) açıklamasına göre, külçe altının TÜFE’ye göre hesaplanan reel getiri oranı ise Kasım ayında yüzde eksi 2.42 ve Kasımdan-Kasıma son bir yıl itibariyle ise yüzde eksi 7.51oldu.
Altın fiyatları 2006 yılından itibaren tırmanmaya başladı. 2005 yılında bir ons altın (31.1 gram) 444.74 dolar iken 13 Aralık 2012 fiyatı 1695.25 dolardır. Güvenilir liman olarak bakılmasına rağmen, geçmişine bakarsak altının da spekülatörlerin elinde bir spekülasyon aracı olduğunu görebiliriz. Mamafih Soros 4 yıl önce “altının onsu 3000 doları görecek” demişti.
Aşağıdaki tabloda altın fiyatlarının son 50 yılda zikzaklı bir trend izlediği görülüyor. O kadar ki söz gelimi 1980 yılında onsu 615 dolara yükselen altının fiyatı 2001 yılında 271.04 dolara gerilemişti.
Yıllar Dolar/Ons
1850 18.93
1900 18.96
1950 34.72
1974 154.00
1980 615.00
1982 376.00
1988 437.00
2001 271.04
2005 444.74
2011 1.399.84
13 Aralık 2012 1. 695.25
Şimdilerde, sermaye piyasası ve gayrimenkul piyasası balon yaptığı için dünyada altın daha güvenli bir araç olarak görülüyor. Ancak bilinmeyen ve etkili olan, Soros gibi spekülatörlerin ne düşünüyor olmasıdır.
Brüt mevduat faizi, Kasım ayında binde 11 ve son bir yılda binde 66 reel faiz düzeyinde kaldı. Ancak faiz üstündeki yüzde 15 stopajı da hesaba katarsak ele geçen bu reel getiriler aylık ve yıllık olarak sıfıra yakın olur. (Yıllık reel getiri binde 34.)
Bu yılın üçüncü çeyreğinde GSYH’da büyüme oranının yüzde 1.6’ya gerilemesi karşısında, durgunluktan çıkmak için Merkez Bankası’nın faizleri sıfır veya eksi faiz düzeyinde tutma olasılığı daha yüksektir.
Finansal yatırım araçlarının reel
getirisi (TÜFE’ye göre)
Kasım ayı Kasımdan
Kasıma bir yıl
Külçe altın - 2.42 7.51
Mevduat faizi 0.11 0.66
İMKB100 3.09 24.54
Dolar - 0.89 7.22
Euro - 2.01 -12.01
Dolar ve euro, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da hem Kasım ayında hem de yıllık bazda yine reel kayıp getirdi. Yani TL, yine aşırı değerlendi. Mamafih Kasım ayında TÜFE bazlı reel kur endeksi 118.91’dir. Yani TL, yüzde 19 daha değerlidir. TL değerli olduğu sürece Türkiye cari açık vermeye devam edecektir. Çünkü ihracat malı daha pahalıya, ithalat malı daha ucuza gelecektir. Cari açığı küçültmek için Türkiye’yi durgunluğa sokmak yerine gerçekçi kur politikası uygulansa daha akıllıca olur.