Sözün bittiği yer! (09 Şubat 2015)
“Nakit ihtiyacınız olduğunda ...Kredi Kartınız yanınızda! 100 TL peşin nakit avans sadece 10 TL ücret ve günlük 7 kuruş faiz ile tüm... ATM’lerinde.”
Bu sıradan bir SMS gibi gelebilir size.
Belki sizin de cep telefonunuza gelen ve okumadan silip attığınız bir SMS.
Bankalar bu SMS’i her gün yaklaşık 1 milyon kişiye gönderiyor. 5 ayrı banka tarafından gönderilmesi halinde 5 milyonun üzerinde kişiye ulaşıyor.
Mesajı ilk okuduğunuzda 100 TL nakit avans mı olur diyeceksiniz.
Ben de ilk okuduğumda öyle düşündüm.
Sonra araştırınca, gerçekten Türkiye’nin ne hale geldiğini daha iyi anladım.
Bankaların kredi kartı aracılığıyla 100 TL ile 500 TL arasında sunduğu nakit krediye talepte adeta patlama var. Bankaların her 5 SMS’sinden biri, vatandaş üzerinde etkili oluyor ve bu krediye yöneliyor.
100 lira ne işe yarar?
İnsanın aklına ilk olarak 100 lira ne işe yarar sorusu geliyor.
Yani bir kişi, 100 lirayla ne yapabilir ki bankadan bu parayı alsın?
Bu sorunun yanıtı; fırın ve marketlerde 1 TL’ye satılan ekmeği, Halk Ekmek’ten 60 kuruşa almak için saatlerce kuyruğa giren insanlarda.
Türkiye’de insanlar son 10 yıldır öylesine borçlandırıldı ki artık ekmek alacak parayı bile bulmakta güçlük çekiyorlar.
Yüzde 11’e varan işsizlik oranı, ülkenin büyük bir bölümünü borçla yaşamaya mahkûm etti.
Her ay yaklaşık 90 bin kişi, bankalara olan borcunu ödeyemediği için yasal takibe düşüyor. Bu rakam her ay daha da artarak büyüyor.
Merkez Bankası’nın son verileri baz alındığında bireysel tüketicilerin kredi kartı hariç, bankalara 281 milyar 544 milyon 142 bin liralık kredi borcu olduğu gözlendi. Çekilen bireysel kredilerin 125 milyar 79 milyon lirasını konut, 6 milyar 792 milyon lirasını taşıt, 149 milyar 672 milyon lirasını ise diğer ihtiyaç kredileri oluşturdu. Çekilen kredilerin vade dağılımı ise ağırlıklı olarak 25-36 ay vadeye yayıldı.
Bu rakamlara göre, Türk halkı önümüzdeki 5 yılını bankalara ipotek etmiş durumda. Yani, 5 yıl daha kazanmadığımız kazancımızı bankalara vermeyi taahhüt etmişiz.
Tefeci faizinden bile fazla
Gelelim bankaların 100 TL’lik kredisine. Normal bir ülkede olsa bu faizle para satan bankalara milyon dolarlık cezalar kesilir, belki de yöneticileri hapse bile atılırdı. 100 lirayı çektiğiniz anda 10 lirasını banka sizden anında geri alıyor. Yani 1 günlük bile çekseniz, yüzde 10 faiz alıyor sizden. Sonra başlıyor günde 7 kuruş faiz almaya. Kaza ile bu parayı bir yıl geç ödediğinizde yüzde 250’yi geçen bir faiz ödüyorsunuz.
Oysa bu parayı siz bankaya yatırmış olsanız, 1 yılda alacağınız para sadece 9 lira. Yani banka 1 yılda ödeyeceği faizi, vatandaştan 1 günde alıyor.
Bu yasal olmayan ve ahlaksızca bir faiz. Maalesef bankaları denetlemekle yükümlü kurumlar ise bankaların bu soygununu görmemezlikten geliyorlar.
Aslında bankalara kızmak da yanlış. Burada kızılması gerekenler Türk insanını 100 liralık krediye bile muhtaç eden kişilerdir.