Dünya petrol rezervleri sıralamasında ilk üç ülke milyon varil olarak şöyledir;
- Venezuela 303,806,
- Suudi Arabistan 258,500,
- İran; 208,600.
Venezuela’nın dünyanın en yüksek petrol rezervlerine sahiptir ancak, dünyanın en ağır ekonomik, siyasi ve sosyal bunalımını yaşıyor.
Ekonomik sorunlar ağırlaştı.
2020’de GSYH yüzde 30 daraldı. 2021 de yüzde 8 arttı. Vikipedi’ye göre fert başına nominal GSYH 1739 dolardır. Hiper enflasyon yaşıyor. 2023 Haziran ayında yıllık enflasyon oranı yüzde 404,40’tır. (Trading Economics) Hiper enflasyon sonucunda ;2007 yılında 100 bolivar olan bir malın fiyatı 2023 Haziran ayında 344 bin 509 bolivara yükseldi.
Asgari ücret 10 dolardır. (8 kilo makarna)
Halk yoksulluk, yokluk ve yaşam savaşı veriyor. BBC News Venezuela’da yapılan bir anket sonuçlarını yayınladı. Buna göre;
10 kişiden 8’i evinde yeterli gıda olmadığını;
10 kişiden 6’sı yemek alacak parası olmadığı için yatağa aç girdiğini söylüyor.
İlaç sıkıntısı yaşanıyor. Sıtma vakalarında yüzde 50 artış var.
Sosyal sorunlar ağırlaştı.
Venezuela dünyanın en fazla suç işlenen ülkelerinden biridir. Bunun nedeni ‘’suç örgütlerinin etkinliği, gelir adaletsizliği, rüşvet ve yolsuzluk, adalet sisteminin işlemesindeki sorunlar, ekonomik, sosyal ve siyasal kriz ‘’dir.
Venezuela yaşanmaz bir ülke oldu. 2015’ten bu yana 4 Venezuelalıdan biri ülkesini terk etmek zorunda kaldı. R4V platformu verilerine göre, ülkesini terk eden Venezuelalıların sayısı 6 milyon 805 bin 209 kişidir.
Venezuela halkını bu duruma getiren yine kendisidir.
1.Halk 1998 yılında Hugo Chavez’i başkan seçti. Chavez halka iş değil, para dağıttı. Halk onu dağıttığı sürece seviyordu ve oy veriyordu. Chavez bu yolla, fon kurarak Petrol gelirlerini parlamento denetimi ve bütçe dışına taşıdı. Yargı bağımsızlığını kaldırdı. Muhalefeti ve basını susturdu. Toplumda kamplaşma yarattı.
Chavez kendi propagandasını yaparken “Mücadele Chavez yanlıları ile karşıtları arasında değildir. Vatanseverlerle, vatan düşmanları arasındadır” diyordu.
Yerine vekil bıraktığı kamyon şöförü Maduro şaibeli bir seçimle geldi. Yandaş Medya oluşturdu. Popülizmi tırmandırdı. 20 milyon kişiye 120 ton gıda kolisi dağıttı.
Venezuela halkı kısa dönemli çıkar ve popülizm uğruna kendi geleceğini mahvetti.
Biz toplum olarak bu popülizmden ders çıkarmalıyız. Yardım yerine iş talep etmeliyiz. Demokrasi talebimiz olmalı ve siyasi partileri demokrasi için zorlamalıyız.
2. Venezuela’da 2015 Milletvekili seçimlerinde muhalefet önemli bir seçim zaferi kazandı ve meclis çoğunluğunu aldı. Ertesi sene aynı Meclis Muhalafetin görevden alınması ve sonraki başkanların görev süresinin kısaltılması için karar aldı. Ancak bu karar, bizdeki yüksek seçim kurulu karşılığı olan Ulusal seçim konseyi tarafından durduruldu. Arkasından Maduro yanlısı yüksek mahkeme 2017 ‘de meclisin yasama yetkisini kaldırdı ve bu yetkiyi kendisinin kullanacağını açıkladı. Ayrıca Milletvekillerinin dokunulmazlığı kaldırıldı.
Milyonlarca insan sokağa çıktı ve binlerce insan öldürüldü.
Maduro Anayasanın değiştirilmesi ve yeni bir kurucu meclis kurulması için referanduma gitti. Muhalefet referandumu boykot etti. Seçmenin üçte ikisi seçime gitmedi. Böylece Maduro seçmenin üçte biri tarafından kendi meclisini kurdu.
Eğer seçmen referandumu boykot etmeseydi, Maduro kendi meclisini kuramayacaktı.
Bugün Türkiye’de CHP seçmeninin en az yarısı, CHP’de genel başkan değişmezse sandığa gitmeyeceğini söylüyor. Genel başkanın anket yaptırıp halkın bu isteğine uyması gerekir. Seçmenin de her şart altında seçimlere katılması gerekiyor. Aksi halde ekonomik, sosyal ve siyasi kaos tırmanırsa sorumlusu hem sayın Kılıçdaroğlu, hem de seçime katılmayan seçmen olacaktır.
