Sanayide üretim artışı (09 Şubat 2010)
Aralık 2009’da, toplam sanayi üretim endeksi bir yıl öncesine, yani 2008 yılı Aralık ayına göre yüzde 25.2 oranında arttı. 2008 yılında, sanayi üretim endeksi yüzde 17.8 oranında düşmüştü. Bu demektir ki, 2009 Aralık ayındaki artış, 2008 Aralık ayındaki düşüşü de telafi etti. Hatta 2007 Aralık ayının da üstüne çıktı. Çünkü 2007 Aralık ayında endeks değeri 113.8 idi. 2009’da 117.1’e yükseldi.
İmalat sanayi, sanayi sektörünün yüzde 80’ini oluşturuyor. İmalat sanayindeki artış daha da yüksek, yüzde 28’dir. İmalat sanayinde de, 2008 yılı Aralık ayında yüzde 19.9 düşüş olmuştu.
Sanayi endekslerinde baz yılı olarak 2005 (eşittir 100) alınıyor.
2009 Aralık ayında, sanayideki artış için sanayi uçtu demek daha uygun olacaktır.
Aralık Aylarında Sanayi Üretim Endeksi (2005=100)
YILLAR SANAYİ ÜRETİM ARTIŞ İMALAT SANAYİ ARTIŞ
ENDEKSİ (YÜZDE) ENDEKSİ (YÜZDE)
2007 113.8 ------- 112.7 -----
2008 93.5 -17.6 90.0 -19.9
2009 117.1 25.2 115.2 28.0
Öte yandan Aralık 2009’da aramalı üretimi de daha hızlı, yüzde 33.2 artmış.
Aramalı üretiminin sanayi üretiminden daha fazla artması da, iyi bir gelişmedir. Çünkü yıllardır düşük kurdan dolayı sanayi üretiminde ithal aramalı oranı yüzde 70 düzeyinde seyretti. Düşük kurdan dolayı sanayici aramalı ve hammaddeyi içerden almak yerine ithal etmeyi tercih etti. İçeride aramalı ve hammadde üretim maliyetleri, ithal fiyatın üstünde kaldı. Pamuk, iplik ve deriyi ithal eden bir ülke olduk.
Ekonomik krizle birlikte dolar kurunun 1.20’den 1.50 düzeyine gelmesi, aramalı ve hammadde üretiminde, dışa karşı rekabet imkanları daha iyi oldu. Maalesef bunu hükümet yapmadı, kriz yaptı. Şimdi sıcak para girişi yeniden hızlanırsa, aynı şekilde kur baskısı oluşacaktır.
Sanayi üretiminde bir ayda ortaya çıkan bu sıçrama nereden kaynaklandı.
Bir nedeni, bir ay sonra Ocak ayındaki ihracat artışı olabilir.
Aralıktan önceki aylarda hızlı bir talep artışı mı oldu? Hayır.
Sanayi sektörü, satışların artacağını hesaplayarak, stok için mi üretimi artırdı? Hayır. Çünkü Merkez Bankası reel kesim güven endeksine göre, mamul mal stokunda önceki aylara göre artış yoktur. Ocak 2010 ayında da tersine düşme vardır.
Aynı şekilde, Aralık ayı öncesi ve son üç ay itibariyle de, toplam siparişlerde bir artış görünmüyor.
Aralıktan bir önceki ay, Kasım 2009’da, TÜİK’e göre sanayicinin cirosu, yüzde 3.8, siparişi ise yüzde 3.5 azaldı.
Sanayi üretimindeki artışı TÜİK açıklıyor. TÜİK’in istatistiklerle oynama gibi bir sabıkası var. TÜİK, daha önceki yapısı ile yani Devlet İstatistik Enstitüsü istatistikler konusunda güvenli bir kurum idi.
Soru işaretleri TÜİK ile birleşince, sanayinin uçuşu da şüpheli oluyor.
Sonuç olarak, sanayideki yüzde 25.2 artışa herkes memnun oldu. Ancak aynı herkesin kafasındaki soruların da giderilmesi gerekir.