Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye’nin notunu düşürdü. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notu görünümünü durağandan negatife çevirdi. Moody’s karara gerekçe olarak, Türkiye’nin dış finansman pozisyonu üzerindeki baskının artmasını ve zayıflayan büyüme beklentilerini gösterdi.
Peki bu ne anlama geliyor? Seçimden sonra yükselen borsanın, düşen dövizin gerçek olmadığını mı ifade ediyor?
Elbette! Seçimle birlikte borsada sanal bir cennet yarattılar. Son iki haftalık yükselişi sadece 1.8 milyar dolarla yaptılar. Yani her şey düzeliyormuş gibi bir havaya girmemizi sağlayan para bu! Eskiden borsada spekülatörler vardı. Onlar bir hisse senedini önce sessiz sedasız toplar sonra sert bir hareketle yukarı çekerlerdi. Böylece borsada büyük bir vurgun yaparlardı. Şimdi borsada eskisi gibi hisse senetlerinde operasyon yapan yerli spekülatör yok.
Yerli yok ama yabancı çok. Özellikle İngiltere kaynaklı ne olduğu belirsiz fonlar, Türkiye gibi ülkelerin borsalarına bir iki haftalığına girip büyük vurgunlar vurabiliyor.
Şu anda bizim borsamızda da aslında yapılan bu. Seçimlerden önce başlayan hareket, seçim sonrası devam etti. Borsa endeksi yükseldi. Ancak bu yükseliş hiç bir zaman genele yayılmadı. Tamamen banka hisseleriyle sınırlı kaldı.
Yabancı fonlar, 4-5 banka hisselerinde bu operasyonu yaptı.
Bankalar ile ilgili ekonomik veriler ortada. Geçen ay kârlılık oranları yüzde 20’in üzerinde düştü. Sermaye yeterlilik rasyoları düşmeye devam ediyor. En önemlisi çok ciddi fonlama sıkıntısı yaşıyorlar. Bir çok kredi derecelendirme kuruluşları Türk bankalarının çok ciddi fonlama sıkıntısı çektiğini açıklamıştı. Ancak bakıyorsunuz Türk borsasında banka hisse senetleri tam tersi uçuyor.
Bunun borsa dilinde tek bir açıklaması vardır; o da manipülatif hareket. Bu hareketi bizim gariban spekülatör yapsaydı şu anda emniyet koridorlarında ip gibi dizilirlerdi. Yapan yabancı olunca iş değişiyor ve güçlü ekonominin borsası yükselir oluyor.
Sonunda Türkiye’nin kredi notu düştü.
Moody’s ekonomik verilere bakarak Türkiye’nin hastalığını teşhis etti. Türkiye’yi uyardı.
Moody’s’in kredi görünümünü negatife çevirmesi Türkiye’de son iki haftadır yaşananların sahte olduğunu gösteriyor.
Perşembe günü Türkiye’ye rekor fon girişi olduğu açıklandı ama dolar halen 2.100 seviyelerinde kaldı hatta her fırsatta yukarıyı zorladı. Normal şartlarda fon girişi ile birlikte doların 2 lira seviyesine gerilemesi gerekiyordu.
Bundan sonra ne olur?
Bundan sonra ne olur sorusuna yanıt vermek elbette güç olacak. Ancak, inşaat sektöründeki düşüş, otomotiv sektöründe ise adeta çöküş, ekonomideki küçülmenin açık ve net verileridir. İlla bunu bize Moody’s’in söylemesine gerek yok. 3 tane yabancı fonun vurgun için yarattığı bir kaç günlük cennete aldanmayın. Önümüzde oldukça sıcak bir yaz bizi bekliyor. Sıcak yaz sadece kuraklığın değil aynı zamanda siyasetin ve ekonominin daha da ısınması anlamına geliyor.
Her zaman söylediğim gibi devir ev, araba almak ve para harcamak devri değil. Son 10 yıldır tıpkı ağustos böceği gibi borç para ile yedik içtik saz çaldık.
Şimdi tasarruf zamanı.
