İşsizlik siyasi kapan oldu

Enflasyon gibi işsizlik de kronikleşti... Yıllardır yüzde 10 dolayında gidiyor. Türkiye kırılganlıkta dünyadan ayrıştı... En kırılgan beş ülke içinde yer alıyor. İşsizlikte de ayrışmaya başladı. İspanya gibi birkaç ülke dışında işsizlik oranı en yüksek ülkeler arasında yer alıyor.

Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) Ağustos ayı işsizlik oranını yüzde 10.3 olarak açıkladı. Tarım dışı işsizlik oranı ise 12.5 oldu.

1- Tarım sektörü işsizliği absorbe eden, göstermeyen, gizleyen bir sektördür. Gizli işsiz barındırır... Yani beş kişi yerine altı kişi de çalışabiliyor ve işsiz sayısı azalmış görünüyor. Bu nedenle tarım dışı işsizlik oranı daha gerçekçi bir orandır.

2- TÜİK'in açıkladığı işsiz sayısı ve işsizlik oranı, fiilen işsiz olanların sayısını ve oranını da vermiyor. Zira TÜİK, iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, hem iş gücü içinde göstermiyor, hem de işsiz olarak göstermiyor. Bu standart tarif AB standartlarına uygundur. Ne var ki Türkiye'nin gerçeği daha farklıdır. İş aramayanlar ya çok iş aramış ve umudu kaybolmuş olanlardır... Ya da resmi bir kuruma başvurmayan yakın çevresine söyleyen ve iş aramıyor görünen işsizlerdir. Bunları da katarsak gerçek işsiz sayısı, 5,5 milyona, fiili işsizlik oranı da yüzde 16.82'ye çıkıyor.

(Aşağıdaki tabloda Ağustos ayı için TÜİK'in açıkladığı işsiz sayısı ve oranı ile, TÜİK verilerine göre bizim hesap ettiğimiz fiili işsiz sayısı ve oranı yer almaktadır.)

Fiilen kaç kişinin işsiz olmasını bilmeden, istihdam politikası oluşturamazsınız... Aynı şekilde kaç kişiye yeni iş yaratacağınızı ve bunun için hangi önlemleri alacağınızı bilemezsiniz. Bu nedenle fiili işsiz sayısını ve oranı hesaplamak zorunludur.

3- Türkiye'nin bu işsizlik oranları yüksek midir? Bunu anlamanın tek yolu işsizlik oranlarını diğer ülkelerle karşılaştırmaktır.

Bizim de üye olduğumuz 35 OECD üye devletin ortalama işsizlik oranı yüzde 6.8'dir. Bizim gibi gelişmekte olan Brezilya'da yine işsizlik oranı yüzde 7.6 ve Endonezya'da da yüzde 6.18 dir. Yani Türkiye'de işsizlik oranı yüksektir.

4- İşsizlik neden artıyor? Çözümü yok mu?

Bugünkü siyasi partilerin işsizliği çözmeye niyeti yoktur. Çünkü toplumdan böyle bir talep gelmiyor. AKP iktidarı iş yaratmak yerine, çeşitli vesilelerle evde oturanlara para dağıtıyor. Evde oturanlar çalışmak yerine yardım almayı tercih ediyor. Diğer muhalefet partileri de aynı yolda AKP ile yarışıyor. Farklı olarak iş yaratma planları, programları ve dolayısıyla niyetleri yok.

Devletin yatırım yapması, yatırımları organize etmesi ve teşvik etmesi, bu yolla işsizliğin düşürülmesi zaman alır. Bu zaman içinde yapılanlar oya çevrilmez. Siyasi partiler günübirlik oy peşinde koşuyor ve uzun vadeli toplumsal refahı dışlıyorlar.

Yani işsizlik siyasi kapan haline geldi.

''Büyüme düştü işsizlik arttı'' şablonu veya Suriyeli göçmenler işsizliği artırdı yaklaşımları Türkiye için doğru değildir. Yüzde 10'ların üstünde büyüme varken ve Suriye sorunu yok iken de işsizlik oranları bu kadar yüksekti.

Gerçek neden, Türkiye'nin son on yıldır, üretimde dışa bağımlı bir üretim yapısı içine girmesidir. Sanayi üretiminde girdi olan ara malı ve ham maddeyi biz üretirsek o zaman işsizlik azalır. Oysa ki biz bu ara mallarını yüzde 70 oranında ithal diyoruz ve ithalat yaptığımız ülkelerin istihdamını artırıyoruz.