İşsizliği çözmeye kimsenin niyeti yok
Aralık 2016 işsizlik oranları açıklandı. 2014 yılı Aralık ayında yüzde 10.9 olan işsizlik oranı, 2015 yılı Aralık ayında yüzde 10.8 oldu.
Yüzde 10.8 işsizlik oranı diğer ülkelerle karşılaştırırsak yüksektir.
Söz gelimi, bizim de üye olduğumuz OECD ülkelerinde, Ocak 2016 itibariyle ortalama işsizlik oranı yüzde yüzde 6.5 oldu.
Kaldı ki eğer bir istihdam politikamız olacaksa, işsizlere iş bulmak niyetinde isek, ''İş aramayıp çalışmaya hazır olanları'' da işsiz olarak kabul etmek zorundayız. O zaman yüzde 10.8 olan işsizlik oranı ''Fiili işsizlik oranı'' olarak yüzde 17.8'e çıkıyor.
1) Tarım sektörü işsizliği emiyor. Gizli işsizlik var. Zira bir tarlada beş veya altı kişi de çalışsa, aynı günde aynı verimi alıyor. Bazen fazla çalışanlar iş düzenini bozuyor ve verimlilik düşebiliyor da... Bu nedenle tarım dışı işsizlik önemlidir. Tarım dışı işsizlik oranı da Aralık 2015'te yüzde 12.7 oldu.
2) Gençlerde işsizlik oranı yüksektir. Fiili işsizlik oranına bakarsak, üç gençten birisi işsizdir. Dünyada da gençler arasında işsizlik oranları ortalamadan daha yüksektir. Öncelikle gençler arasındaki işsizliği azaltmak zorundayız. En etkili yol da eğitimde iş gücü planlaması yapmaktır.
Her şeyden önce teknik okulları artırmak ve ara eleman yetiştirmek gerekir. Bunun için de İmam Hatip liselerini ihtiyaca göre planlamak gerekir. Ayrıca yüksek öğrenimde, ucuz ve kolay fakülteler açılmasını önlemek zorundayız. Bugün doktor eksiği ve mühendis fazlası, plansızlık nedeniyle ortaya çıkmıştır.
3) İkinci Dünya Harbi'nden sonra en yüksek işsizliği yaşıyoruz. Bunun bir nedeni, küreselleşmenin getirdiği sorunlardır. Bir diğer nedeni ise orta ve uzun dönemli plan ve programlara bağlı iktisat politikaları yerine, günü birlik politikalara dönmüş olmamızdır. (Aşağıdaki tabloda her dönemde işsizlik oranları yer almaktadır.)
4) İşsizliğin çözülmesi her şeyden önce siyasi iktidarların niyetine ve tercihine bağlıdır. Söz gelimi, bütçeden kamu yatırımlarına ve özel yatırımları desteklemeye daha çok pay ayrılırsa, üç-beş sene sonra işsizlik azalır. Ancak bu zaman içinde bütçenin yardımlar gibi harcamaları azalır. Bu da siyasi iktidarlara kısa dönemde maliyet getirir.
Sonuç: İşsizlik, bugün yaşamakta olduğumuz terör gibi kötülüklerin de anasıdır. Siyasi iktidarların istihdam politikasına uzun dönemli bakmaları gerekir. Orta ve uzun dönemli planlama yapılmalı ve insan gücü ve eğitimde iş gücü planlaması da aynı planlar içinde yer almalıdır.