Hükûmet işsizliği de halının altına süpürdü
TÜİK’in tarifinde “iş gücüne dâhil olmayanlar” işsiz veya istihdamda bulunmayan kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfustur.
Ev işi yapanlar, eğitim-öğretim, emekli, çalışamaz halde olanlar tartışmasız iş gücüne dâhil değildir. Ancak, iş bulma umudu olmayanlar, iş aramayıp iş bulsa hemen işbaşı yapacak olanları, TÜİK işsiz kabul etmiyor. Ama Türkiye şartlarında bunlar işsizdir. Mamafih, TÜİK bunları potansiyel iş gücü olarak ayrıca hesaplıyor.
Aşağıdaki tablodan anlaşılacağı üzere 2023 yılı üçüncü çeyreğinde bir yıl önceye göre işsiz sayılmayanlar;
*İş bulma umudunu kaybedenler 211 bin;
*İş aramayıp iş bulsa başlayacak olanlar 268 bin, arttı.
*Diğer 588 bin arttı.
İşsiz sayılmayanlar içinde yer alan “diğer” kaleminde 2022 de 2602 kişi iken, 2023’te bu sayı 588 bin artarak 3190’a çıkıyor. Bu “diğer”in kimleri kapsadığını TÜİK’in açıklamalarında ben bulamadım.
Diğer dediğiniz en fazla yüzde 1 veya yüzde iki olur. Burada ise 2023 yılında, iş bulma umudunu kaybeden, iş aramayan ve fakat iş bulsa çalışacak olanlar ile diğer kalemi toplamı 6604’tür. Bu toplamda “diğer” kaleminin payı yüzde 48’dir. Bu şekilde ve izahı yapılmamış bir “diğer” gerçek işsizlik oranının gizlenmesinde kullanılabilir. Bu nedenle TÜİK’in “bu diğerin ne olduğunu ve hangi alt kalemlerden oluştuğunu” açıklaması gerekir.
*Sonuçta; TÜİK tarafından tartışmalı olan işsiz sayılmayanlar toplam olarak 1116 kişi arttı.
Bu bir yerde çöpleri halının altına süpürmek demektir. Bu fark işsizlik oranını suni olarak düşürdü. Ama TÜİK bu dediklerimi de katarak potansiyel iş gücünü yüzde 14,9 hesaplıyor. Bu oran geçen sene aynı çeyrekte 14,2 idi.
Bu sene potansiyel iş gücü oranı arttı ve fakat ilan edilen işsizlik oranı yüzde 11’den yüzde 9,2’ye geriledi.
Öte yandan; 2022 üçüncü çeyreği ile 2023 üçüncü çeyreği arasında nüfus 1 milyon 100 bin kişi arttı. (Artış hızı yüzde 1,01) Buna karşılık istihdam edilenler aynı çeyrekler de 30 milyon 787 binden 31 milyon 724’e yükseldi. Yani 937 bin arttı.
Bu nasıl bir hesap? Nüfus artışı istihdam artışından fazla ve fakat işsizlik oranı yüzde 11’den yüzde 9,2’ye düşüyor?