Son yıllarda artan beyin göçü, yani eğitilmiş ve uzman insanların yurt dışına gitmesi ve oralarda çalışmayı tercih etmesi, Türkiye için kaynak israfına neden oluyor Bu gençleri neden tutamıyoruz? Küresel yetenek rekabet endeksi, bu soruya en doğru cevabı veriyor.
INSEAD Dünya İşletme Okulu (The Business School fort he World), The Adecco Group ve Tata Communications tarafından 2013 yılından beri düzenli olarak yayınlanan ''Küresel Yetenek Rekabetçiliği Endeksi" 2018 yılı içinde yetenek çeşitliliğinin küresel rekabetçiliğe etkilerini değerlendiren bir rapor açıkladı.
2018 Küresel Yetenek Rekabetçilik Endeksi'ne göre İsviçre, Singapur ve Amerika Birleşik Devletleri yetenek rekabetçiliği konusunda ilk üç sırada yer almaktadırlar. Son üç sırada ise Yemen, Madagaskar ve Mozambik görülmektedir.
Türkiye, yetenek rekabetçiliği bakımından 119 ülke arasında 68. sırada yer almaktadır. Yetenek rekabetçiliği, raporda ülkelerin ve şehirlerin yetenekleri yetiştirmesi, kendine çekmesi ve elinde tutması olarak tanımlanmaktadır. Şehirlerin yetenek rekabetçiliği bakımından performansı incelendiğinde, listede Türkiye'den sadece İstanbul şehrinin bulunduğunu görüyoruz. İstanbul yetenek rekabetçiliğinde 90 şehir arasında 62. sırada yer alıyor. Kültürel ve tarihsel zenginlik bakımından İstanbul ile aynı ligde bile anılamayacak şehirlerin İstanbul'dan çok daha üst sıralarda yer alması, potansiyelimizi değerlendiremediğimizin açık bir kanıtı olarak görünüyor.
Endekste yetenek rekabetçiliği 5 ana başlık altında puanlanmıştır.
a) Ön Açma: Yeteneklerin önünü açma konusunda Türkiye'nin puanı 100 üstünden 50,71 ve 119 ülke içinde 61. sırada yer almaktadır.
Gençlerin önünü açmada Türkiye'nin en başarılı olduğu alan rekabet yoğunluğu, (10/119). En başarısız olduğu alan ise siyasi istikrardır. Siyasi istikrarda Türkiye son sıralardadır (11/119).
Aslında, Türkiye'nin başkanlık sistemine geçişi ile beyin göçünün artması, siyasi sorunların kaynağını da göstermektedir.
b) Kendine Çekme: Türkiye, yetenekleri kendine çekme konusunda 119 ülke arasında gerilerde, 108. sırada yer almaktadır. Alt bölümlerde ise teknoloji transferinde orta (59/119); kadınlara liderlik fırsatında ise kötü ( 197/119) durumdadır.
c) Yetiştirme/Büyütme: Bu alanda Türkiye 119 ülke içinde 63. sırada yer almıştır. Yetenek yetiştirme konusunun alt alanlarında ise Resmî Eğitim alanında; 35/119 iyi, hayat boyu öğrenme alanında; 100/119 kötü durumdadır.
d) Yetenekleri elde tutma sırlamasında Türkiye orta sıralardadır. (59/119) alt ölçütlere göre sıralamada ise;
* Kişisel emniyet: 91/119
* Hayat tarz 69/119 sırada yer almaktadır.
* Sosyal güvenlik: 39/119
* Sürdürülebilirlik: 45/119
Beyin göçünde önemli bir belirleyici olan yetenekleri elde tutma kriterlerinden yalnızca kişisel emniyet kriterinde çok kötü durumdadır. Aslında en önemli göç nedeni de aynı kriterdir.
e) Mesleki ve Teknik Beceriler: Türkiye Mesleki ve Teknik Beceriler konusunda de kötü durumda, 119 ülke içinde 85. sırada yer alıyor. Özellikle Yükseköğretimin becerilerle eşleşmesi: 95/119 önemli bir kriterdir. Zira yüksek öğretimde yanlış planlama, aynı zamanda becerilerin israfına yol açıyor.
Türkiye, dünyanın en girişken genç nüfusuna sahiptir. Ne var ki siyasiler gençleri, ideolojik kamplara çekerek, Siyasi İslam alanında kullanarak ve yüksek öğrenimde popülizm yaparak, onların önünü kesiyor. Bu gençler bunun içindir ki gittikleri yabancı ülkelerde, her alanda daha başarılı oluyorlar.
