Geleceğin savaş meydanı kuruluyor! Türkiye bu işin neresinde?
Dünyanın iki devi, ABD ve Çin, geleceğin en büyük savaşını veriyor. Ama bu savaş ne tanklarla ne de uçaklarla yapılıyor. Silahları kodlar, mermileri algoritmalar ve en değerli kaynakları veri. Kazanan sadece teknolojik üstünlük sağlamayacak; küresel ekonominin, siyasetin ve hatta insan hayatının gidişatını belirleyecek. Bu, yapay zekâ (YZ) savaşının ta kendisi. Ve Türkiye’nin bu savaşta figüran mı, yoksa oyuncu mu olacağı, bugün attığı adımlara bağlı.
***
ABD, yapay zekânın doğduğu yer. Google’ın laboratuvarlarında, OpenAI’ın araştırma merkezlerinde, MIT’nin dersliklerinde bir devrim başlatıldı. ChatGPT ve benzeri projeler, insan zekâsına rakip olabilecek sistemler geliştirdi fakat Amerikalılar için bu sadece bilim değil, aynı zamanda bir silah. Pentagon’un YZ tabanlı savaş sistemleri, NSA’in büyük veri analizleri ve Silikon Vadisi’nin dev yatırımları, ABD’yi bu yarışın en önüne taşıdı.
Ama Çin bu yarışta durmadı. Hatta birçok alanda öne geçti. Çünkü onlar YZ’yi sadece bir teknoloji olarak görmüyor, devlet politikası olarak benimsiyor. Alibaba, Tencent ve Baidu gibi devler, YZ’yi e-ticaretten sağlık sistemlerine kadar her alanda kullanıyor ama asıl güçleri veride yatıyor. Çin hükümeti, ülkedeki yüz milyonlarca vatandaşın verisini toplayarak algoritmalarını eğitiyor. Otonom silahlar, yüz tanıma sistemleri ve yapay zekâ destekli üretim hatları, Çin’i bir süper güç hâline getiriyor.
Bu iki dev, YZ savaşını kazanmak için her şeyi yapıyor.
Bir de DeepSeek'in son günlerdeki inanılmaz yükselişi, GPT'nin koltuğunu sallamakla kalmayıp, Amerikan borsalarına dahi etki etmesi rekabetin kızışacağının sinyallerini verdi.
***
Peki ya Türkiye?
Bu yarışta biz neredeyiz?
Bugün Türkiye’nin YZ konusunda attığı adımlar umut verici ama yeterli değil. 2021’de açıklanan Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi, doğru bir başlangıçtı. 2025 yılının sonuna kadar YZ’nin ekonomik katkısını artırmak, uzman yetiştirmek ve teknolojik altyapıyı güçlendirmek hedefleniyor. Fakat bu hedefler, kağıt üstünde kalırsa, Türkiye bu savaşta sadece izleyici olur.
YZ devrimi, bir sanayi devriminden farksızdır. 18. yüzyılda buharlı makineleri kaçıran ülkeler nasıl geri kaldıysa, bugün YZ’yi kaçıran ülkeler de tarihin sayfalarına silik birer not olarak düşecek.
Türkiye’nin bu yarışa katılması için şunları yapması gerekiyor:
1. Yapay Zekâ Ordusu Kurulmalı:
Türkiye’nin binlerce YZ uzmanına ihtiyacı var. Üniversitelerde bu alana özel bölümler açılmalı, YZ üzerine çalışan şirketlere devlet desteği artırılmalı.
2. Veri, Petrol Gibi Değerlendirilmeli:
Çin’in başarısının sırrı veride. Türkiye de kamu ve özel sektörde büyük veri kullanımını artırmalı, verinin güvenli bir şekilde toplanması ve işlenmesi sağlanmalı.
3. Girişimcilik Ekosistemi Güçlendirilmeli:
ABD’de YZ girişimlerine milyarlarca dolar yatırım yapılıyor. Türkiye’de de yerli yapay zekâ şirketlerine destek verilmeli, girişimler küresel pazara açılmalı.
4. Uluslararası İşbirlikleri Şart:
Türkiye, Avrupa ve Asya’daki YZ araştırma merkezleriyle ortak projeler geliştirmeli. Bu alandaki küresel yarışta yalnız kalmamalı.
5. Savunma Sanayii YZ ile Güçlenmeli:
Türkiye’nin savunma sanayiindeki başarısı ortada. Bayraktar İHA’lar dünya çapında yankı uyandırdı fakat tüm bu olumlu gelişmelere rağmen gelecekte savaşlar yapay zekâ tarafından yönetilecek. Otonom silahlar, YZ destekli siber güvenlik sistemleri geliştirilmeli.
***
Zaman daralıyor!
ABD ve Çin, bu savaşı kazanmak için her yolu deniyor.
Türkiye ise henüz yolun başında.
Fakat fırsat penceresi kapanmadan harekete geçmek gerekiyor. Eğer YZ devrimini kaçırırsak, sadece ekonomik olarak değil, siyasi ve askeri olarak da bağımlı hâle geleceğiz. Ama doğru yatırımlar, doğru politikalar ve cesur kararlarla Türkiye bu yarışta kendi yerini alabilir.
Unutulmaması gereken bir gerçek var ki, o da 21. yüzyılın süper gücü, en büyük ordulara sahip olan değil, muhtemelen en akıllı algoritmalara sahip olanlar olacak.
Türkiye'nin ise bu yarışta var olup olmadığına dair soru işaretinin cevabını, bugün attığımız adımlar belirleyecek.
Yapay zeka savaşları: OpenText Aviator uçabilecek mi?
Çelik gibi plastik tuğlalar: İnşaatta yeni bir devrim mi, yoksa bir hayal mi?
Gökyüzünde sessiz savaş
Geleceğin savaş meydanı kuruluyor! Türkiye bu işin neresinde?
Kardeşim, bu hayvancılık meselesini bir konuşalım!
Teknolojiyi yakalamak mümkün mü?
Deprem gelmeden önce: "Keşke" dememek için...
Vatandaşın 2025'ten beklentisi ne?
Sosyoekonomik dönüşümlerin yeni dinamikleri
Dijital kaosun içinde kaybolmak: Teknoloji bağımlılığı









