İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü''nü bitiren Hasan Denizkurdu, Serbest Avukatlık, İzmir Ticaret Odası (İZTO) Meclis Üyeliği ve Meclis Başkanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı.
20. Dönemde Doğru Yol (DYP) Partisi''nden İzmir Milletvekili seçilen ve 4 Ağustos 1998 ile 11 Ocak 1999 tarihleri arasında Adalet Bakanlığı yapan Av. Hasan Denizkurdu sorularımı yanıtladı.
- Soru: Sayın Denizkurdu AKP ve MHP''nin Meclis''e ortaklaşa sundukları seçim yasaları değişikliği Resmî Gazetede yayınlandıktan sonra bir yıl içinde yapılacak seçimde uygulanmıyor. Haziran 2023''te yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan 3. kez aday olabilir mi?
Denizkurdu: "1982 yılında halk oylaması ile kabul edilen anayasanın birçok maddesi ihtiyaçlara göre defalarca değiştirildi. Bugün yürürlükte olan Anayasanın 101. Maddesinin 2. fıkrasında çok açık ve net şekilde, "Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" diye hüküm var.
Bu hüküm 2007 anayasa değişikliği ile 101. Maddeye konuldu. Anayasanın bazı hükümleri 2010 yılında değiştirildiğinde de bu şart korundu.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini düzenleyen 6771 sayılı yasa ile anayasanın sadece bazı maddeleri değiştirildi.
6771 sayılı yasa, anayasa değişikliklerinin hangisinin ne zaman yürürlüğe gireceğini de net şekilde tanımlıyor.
18. Maddesinin "b" ve "c" şıkları 101. Madde hakkında şu hükümleri taşıyor;
- b) 75, 77, 101 ve 102''nci maddelerinde yapılan değişiklikler, birlikte yapılacak ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarihte,
- c) Değiştirilen diğer hükümleri ile 101''inci maddesinin son fıkrasında yer alan "Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir" ibaresinin ilgası bakımından yayımı tarihinde, yürürlüğe girer ve halkoyuna sunulması halinde tümüyle oylanır.
Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan 2014 yılında ve 2018 yılında 2 kez halk tarafından Cumhurbaşkanı seçildi.
Yasada yer alan "b" şıkkı, "yapılan değişiklikler ilk TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarihte yürürlüğe girer" diye kesin hüküm taşıyor.
101. maddede yer alan "Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" hükmü 6771 sayılı yasanın "b" şıkkında yer alan "yapılan değişiklik" kapsamında değildir.
Sayın Erdoğan 2014''te birinci 2018''de ikinci kez halk oyuyla cumhurbaşkanı olarak seçildi ve süresini tamamladı...
Zamanında yapılacak seçimde üçüncü kez aday olamaz.
Ancak tek bir ihtimal daha var.
Anayasa, Meclis''in "erken seçim" kararı alması halinde Sayın Erdoğan''a 3. kez aday olma imkânı tanıyor.
Bu çerçevede Meclis''ten Nisan-Mayıs 2023''te en az 360 oy ile erken seçim kararı alınırsa Sayın Erdoğan üçüncü kez aday olur.
- Soru: Erdoğan başvurursa kabul ya da reddetme kararını Yüksek Seçim Kurulu verecek. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Denizkurdu: "Evet, Sayın Erdoğan''ın Haziran 2023''te üçüncü kez tekrar aday olacağı ve sonuçta Yüksek Seçim Kurulu''nun da (YSK) bu başvuru hakkında bir karar vereceği aşikâr.
Anayasa ve yasaların hükümleri çerçevesinde YSK üyeleri gerekli incelemeleri yapacaklar ve hukukun gereğine göre karar verecekler ki bu karar yargıya da taşınamıyor."
Değerli okurlarım,
Seçim yasalarında değişiklik yapan torba yasanın AKP ve MHP tarafından Erdoğan''ın 3. kez adaylık şansını ortadan kaldıracak şekilde bugünlerde Meclis''e sevk etmeleri çok dikkat çekicidir.
Uzman Anayasa hukukçularından görüş alınmadan, yandaş hukukçular tarafından apar topar Meclis''e gönderilen torba yasa için çok samimi düşüncemi söyleyeyim;
Erken seçim ile Erdoğan''ın 3. kez aday olma imkânı ortadan kaldırılmış;
- Erdoğan tuzağa düşürülmüştür…
