Enflasyonun eli halkın cebinde

Türkiye İstatistik Enstitüsü Kurumu, Aralık 2014 enflasyon oranlarını açıkladı.
* Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) Aralık ayında yüzde 0.76 oranında geriledi. 2014 yıllık ÜFE oranı ise yüzde 6.36 oldu. 2013 yılında yıllık ÜFE oranı yüzde 6.36 olmuştu.
* Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), Aralık 2014 ayında yüzde 0.44 oranında geriledi. 2014 yıllık TÜFE oranı yüzde 8.17 oldu. 2013 yılında bu oran 7.40 olmuştu.
Enflasyon kronikleşti...
Aralık 2014 ayında gerek ÜFE ve gerekse TÜFE son 9 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.
2006 yılından beri, TÜFE oranı yaklaşık aynı düzeyde seyrediyor. 12 aylık ortalamalara göre hesaplanan TÜFE oranı, yıllık dalgalanmaları en aza indiriyor ve enflasyon trendini gösteriyor. 12 aylık ortalamalara göre 2006 yılında 9.34 olan TÜFE oranı, 2014 yılında yüzde 8.85 oldu.
Aşağıdaki grafikte de 2006 yılından beri TÜFE olarak enflasyonun yaklaşık aynı düzeylerde seyrettiği daha net görülüyor. Bugüne kadar Merkez Bankası enflasyon hedefi için para, kur ve faiz politikasını kullandı. Hiçbir sene başarılı olmadı. Bu durum TÜFE olarak enflasyonun kronik bir yapı kazandığını gösteriyor.
Türkiye’de kronik enflasyonla mücadele için para ve kur politikası yanında, üretim kapasitesinin artırılması, ekonomide kamu ve özel sektörde verimliliğin artırılması, piyasadaki oligopol yapıların temizlenmesi ve kartelleşmenin önlenmesi gerekir.

Yine yukarıdaki aynı grafikte, 12 aylık ortalama oranlara rağmen, yıllık ÜFE oranları zikzaklı bir trend göstermektedir. Bunun bir nedeni, dalgalı kur politikası, kur baskısı ve kur hareketleridir. Bir başka nedeni ekonomide aşırı kırılganlıktır. Bir üçüncü nedeni de, oligopol piyasalar ve spekülatif piyasa yapısıdır. Talebin olduğu dönemlerde, üretici maliyet artmasa da toptan fiyatları yüksek tutabilmektedir.
Halkın enflasyonu daha yüksektir
Fakir fukaranın harcaması TÜİK’in TÜFE sepetine uymuyor. Söz gelimi seyahat, lokanta gibi sepet içinde yer alan harcama kalemleri halkı ilgilendirmiyor.
Halkı en çok gıda fiyatları ilgilendiriyor. Gıda fiyatları da, her yıl ortalama TÜFE üstünde artıyor. 2014 yıllık TÜFE oranı yüzde 8.17 oldu ve fakat gıda fiyatları yüzde 12.73 oranında arttı.
TÜİK gıdanın TÜFE sepeti içindeki payını 24.45 olarak alıyor. Oysa ki gıda, fakir-fukaranın, ücretle geçinenlerin aylık giderleri içinde yüzde elli oranında yer tutuyor.

Yukarıda grafikte görüldüğü gibi gıda fiyatlarındaki artış, her sene ortalama TÜFE oranları üstünde kalmıştır.
Enflasyon gelir dağılımını bozdu
TÜİK’in birkaç göstergesi Türkiye’de gelir dağılımının nasıl bozulduğunu gösteriyor. Her şeyden önce fakir sayısı artıyor. 2006 yılında en fakir yüzde 20 halk, toplumun yüzde 5.1’ini oluşturuyordu. 2013’te bu oran yüzde 6.1’e çıktı. Tatil yapamayan nüfus da arttı.

Sonuç: Hükümet enflasyonu yeni zenginler yaratmak ve orta sınıfı kaldırıp, poşet ve yardımlarla kendine bağlamak için kullandı.