Temmuz ayında, Yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 9.79 ve yıllık Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 15.45 oranında arttı. Aylık olarak da TÜFE 0.15 ve Yİ-ÜFE 1.16 oldu.
Bu sene Nisan ayında TÜFE oranı yüzde 11.87'ye çıkmıştı. Haziran ayında ise 10.90 idi. Temmuz'da 9.79'a geriledi.
TÜFE, geçen sene Temmuz ayında yüzde 1.16 oranında artmıştı, bu sene 0.15'e geriledi. Aynı şekilde gıda ve alkolsüz içecekler de yüzde 3.15 oranında artmıştı, bu sene 0.15'e geriledi.
Bunlara rağmen geçen sene yıllık enflasyon TÜFE olarak daha düşük yüzde 8.79 idi. Bu sene bir puan arttı.
Yi-Üretici fiyatları ise, bu sene Nisan ayında yüzde 16.37 idi. Temmuz'da yüzde 15.45 oldu.
***************************************************
Temmuz Ayı Enflasyon Göstergeleri
2016 2017
------------------------ ------------------------------
Aylık Yıllık Aylık Yıllık
------------ ------------ ------------ --------------
TÜFE 1.16 8.79 0.15 9.79
12 Aylık Ort. - 7.91 - 9.44
Çekirdek 0.13 8.70 0.49 9.60
Gıda 3.15 9.69 - 0.71 10.07
---------------------------------------------------------------------------------------------
ÜFE 0.21 3.96 0.72 15.45
12 Aylık Ort. - 4.77 - 10.94
İmalat 0.16 4.84 0.91 17.37
Ara Malı 0.18 5. 43 0.72 15.45
Elektrik Gaz Enerji - 0.11 - 5.23 - 0.21 7.78
***********************************************
Enflasyon düşmeye devam eder mi?
1- Yİ-ÜFE, bu sene hem geçen seneye göre daha yüksek, hem de TÜFE'den daha yüksek. Bu durum üretim maliyetlerinin yüksek olduğunu gösteriyor. İmalat sanayiinde bu maliyetler daha yüksek, yıllık Yİ-ÜFE oranı yüzde 17.37 oldu.
Son aylarda kurlar artmadığı halde üretim maliyetlerinin yüksek olması kısmen önceki aylarda ithal edilmiş olan ara malı ve ham madde fiyatlarından kaynaklanıyor... Kısmen de düşük maliyetli stokların da en yüksek ithal fiyatlara göre ayarlanmasından ileri geliyor.
Söz konusu maliyet artışı bundan sonra da perakende fiyatlara yansıyacağı için TÜFE'de düşüş devam etmeyecektir.
2- 12 aylık ortalamalar, arızi faktörlerin etkisini en aza indirdiği için, enflasyon eğilimini daha iyi göstermektedir. Ayrıca çekirdek enflasyonda enerji ve gıda gibi fiyatları aşırı oynak malları ve yine vergilerin fiyat içindeki ağırlığı fazla olan tütün gibi ürünleri kapsam dışında tutar. Bu nedenle enflasyon eğilimini daha iyi gösterir. Her ikisi de geçen yıla göre daha yüksek çıktı. Yani enflasyon trendi artış yönündedir.
Dünyadan neden ayrıştık?
Dünya enflasyonsuz bir dönem yaşıyor. Gelişmiş ülkelerde 2017 enflasyon oranı yüzde 1 ve en fazla yüzde 2'dir. Mart 2017 verilerine göre, G-20 ülkeleri içinde en yüksek enflasyonu yaşıyoruz. Bizden sonra ikinci sırada Güney Afrika var ve orada enflasyon oranı yüzde 6.1'dir.
Bu ayrışmanın temel nedeni enflasyona yanlış teşhis konulmuş olmasıdır.
Enflasyon para ve faiz politikası ile artık çözülmez, çünkü kronik bir yapı kazanmıştır. Nedeni üretimin dışa bağımlı olması, ekonomide düşük kapasite ve düşük verimlilik, kamu kaynaklarının popülist amaçlı kullanılması, kamuda yoğun bürokrasi ve düşük verimlilik ve piyasada oligopol yapılardır. Bunları çözmek orta ve uzun dönem ve yapısal reform gerektirir. Siyasi iktidarların oy kaybı tasası ile böyle bir zamanları yok.
Hal böyle iken siyasi iktidar halen, 2000 öncesi enflasyon oranları ile bugünkü enflasyon oranlarını karşılaştırarak algı operasyonu yaratmaya uğraşıyor... Oysa ki o zaman bütün dünyada yüksek enflasyon vardı.
