Enflasyon hedef tutmuyor

Merkez Bankası ilk defa 2006 yılında enflasyon hedeflemesi uyguladı. Bugüne kadar her yıl, enflasyon hedefi tespit etti.
Enflasyon hedeflemesi, Merkez Bankası’nın tüm para politikası araçlarını, faizleri hedef enflasyonu sağlayacak şekilde kullanmasıdır. Başka bir ifade ile tek hedef, enflasyon hedefidir. Bu nedenledir ki, Merkez Bankası, kamuoyuna, iç ve dış piyasalara taahhütte bulundu. Dedi ki, bu sene şu oranda enflasyon hedefini tutturacağım. Her ihtimale karşı, benim kontrol edemeyeceğim iç ve dış şartlar olursa, enflasyon en fazla iki puan sapar. Yani en yüksek ve en düşük oranları da belirledi. Ne var ki bugüne kadar hiçbir zaman nokta hedef tutmadı. En yüksek hedefler de bazı yıllar aşıldı.
2004 yılı mart ayında enflasyon oranı yüzde 10 seviyesine inmişti. Aradan 8 yıl geçti, Hala enflasyon yüzde onun altında ve üstünde gidiyor.
2012 enflasyon hedefi de birkaç kez değişti.
Aslında yüzde 10 enflasyon oranı özellikle faizlerin eksi olduğu bir dönemde Türkiye için yüksektir. Yüzde 5 enflasyon hedefi de yüksektir. Temel sorun enflasyonu sıfıra indirmektir. Ne var ki ne Merkez Bankası ne de hükümet enflasyona doğru teşhis koyabiliyor. Tamamıyla toplam talebi kontrol ederek enflasyon hedefini gerçekleştirmek istiyorlar. Ancak yalnızca toplam talebin kontrolü ile kronik enflasyon çözülmüyor. Önce, düşük verimlilik, devletin hantal yapısı, sosyal güvenlik açıkları gibi sorunlar ile üretici ve tüketici güven sorunu gibi engelleri çözmek gerekiyor.
Enflasyon hedeflemesi için de bu şartların oluşması, yapısal düzelmenin olması ve özellikle güven ortamının oluşması gerekirdi..

Enflasyon hedefi ve
gerçekleşme oranları (Yüzde)


Yıl Hedef Gerçekleşme

2003 20 18,4
2004 12 9,3
2005 8 7,7
2006 5 9,7
2007 4 8,4
2008 4 10,1
2009 7,5 6,5
2010 6,5 6,4
2011 5,5 10,4

Gelişmekte olan birçok ülke 20 yıl önce, enflasyon hedeflemesine gitti ve çoğu bu sorunu çözdü. Söz gelimi Merkez Bankası’nın 5 temmuz 2004 tarihli raporuna göre, 2004 yılına kadar ’Enflasyon Hedeflemesi’ uygulamış olan gelişmiş 8 ülke ve gelişmekte olan 13 ülkede gerçekleşen enflasyon, tespit edilen enflasyon hedefinin altında gerçekleşti
Türkiye de enflasyon hedefi tutmayınca;
1- Merkez Bankası’nın kredibilitesi düşmüş oldu..
Merkez Bankası başarısızlığının makul gerekçelerini kamuoyuna, iç ve dış piyasalara izah edemedi. Ayrıca izah etmek yerine saklamak yolunu tercih etti. Bu nedenle de bu kredibilitesi daha çok düştü.
2- Kamuoyunun ekonomi yönetimine ve Merkez Bankası’na olan güveni azaldı..

Yazarın Diğer Yazıları