Enflasyon doludizgin
Her aybaşında olduğu gibi bu aybaşında da enflasyon verileri açıklandı. Açıklanan verilerde çok ciddi farklar olsa dahi tüm verilerin ortak özelliği enflasyonun doludizgin artmaya devam ettiğini göstermesidir.
Birçok defa söyledim ben Prof. Dr. Veysel Ulusoy başkanlığında çalışan bağımsız akademisyenlerden oluşan ENAG ölçüm ve hesaplamalarını daha gerçekçi buluyor ve hesaplamalarımda da ağırlıklı olarak bu ölçümleri kullanıyorum.
Eylül ayı enflasyonuna dair açıklanan veriler sırasıyla şöyle:
ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Eylül 2023
- ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi Eylül ayında % 6,24 arttı.
- ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi, E-TÜFE'deki 12 aylık artış oranı %130,13 olarak gerçekleşti.
- ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi, E-TÜFE'deki yılbaşından itibaren artış oranı %95.33 olarak gerçekleşti.
TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi, Eylül 2023
- TÜFE’deki (2003=100) değişim 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %4,75,
- TÜFE’deki (2003=100) değişim 2023 yılı Eylül ayında bir önceki yılın Aralık ayına göre %49,86,
- TÜFE’deki (2003=100) değişim 2023 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %61,53 ve
- TÜFE’deki (2003=100) değişim 2023 yılı Eylül ayında on iki aylık ortalamalara göre %55,30 olarak gerçekleşti.
TÜİK Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Eylül 2023
- Yİ-ÜFE (2003=100) 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre % 3,40,
- Yİ-ÜFE (2003=100) 2023 yılı Eylül ayında bir önceki yılın Aralık ayına göre % 36,06,
- Yİ-ÜFE (2003=100) 2023 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %47,44 ve
- Yİ-ÜFE (2003=100) 2023 yılı Eylül ayında on iki aylık ortalamalara göre % 65,55 artış gösterdi.
İTO hesaplamaları
- İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) verilerine göre İstanbul'da perakende fiyatlar eylülde yüzde 5,46 arttı. Yıllık bazda artış yüzde 73,18 oldu.
TÜRK-İŞ’in verilerine göre “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Eylül 2023’te şu şekildedir:
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre % 9,31 oranında gerçekleşti.
Açıkça söylemek gerekirse benim için TÜİK verilerinde en dikkat çekici cümle şu oldu
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup % 20,16 ile konut oldu.
Sadece bu cümle bile TÜİK’in enflasyon hesaplamalarının doğru olmadığını ispatlamaya yeter de artar bile.
Yahu buradan size soruyorum son bir yılda kira, elektrik, su, ısıtma, soğutma gibi konuta dair giderleriniz sadece % 20,16 artmış olabilir mi?
Elbette hayır ama bu saçma sapan hesaplama metodu gerçek enflasyonun anlaşılmasını önlüyor ortalamayı aşağıya çekiyor ve en nihayetinde ücretli ve emeklilerin gelirlerinin ayarlanmasında baz alınan verilerin yanlış olmasına yol açıyor.
Birçok defa dediğim gibi ölçemediğiniz bir şeyi yönetemezsiniz…
Teşhisi yanlış koyarsanız tedavide başarılı olma olasılığınız yoktur…
Enflasyon ile mücadelenin birinci koşulu, gerek şartı enflasyonu doğru ölçmektir.