Emlakte işler düzeliyor mu?
Merkez Bankası hükümeti memnun etmese de yarım puanlık faiz indirimine gitti. Merkez’in bu yarım puanlık faiz indirimi ve hükümetin daha fazlası için ısrarcı olması piyasaların ileriye yönelik daha iyimser olmasına neden oldu.
Faizlerin yükselmesi özellikle konut piyasasının allak bullak olmasına neden olmuştu. Faiz cephesindeki bu gelişmeler son bir haftadır konut piyasasında gözle görülür bir hareketlenmeye neden oldu.
Son dönemde sürekli satışı düşen konut projeleri de tarihte görülmemiş bir reklam kampanyasına girmişlerdi. Merkez Bankası’nın yarım puanlık faiz indirimi henüz konut kredilerine tam olarak yansımasa da ileriye yönelik sert düşüş beklentisi vatandaşın yeniden inşaat şirketlerinin kapısını çalmalarına yol açtı.
Piyasada konut kredileri 0.98 ile 1.20 arasında değişiyor. Bankalar bu krediyi verirken, “İleride nasıl olsa faizler düşecek. O zaman yeniden yapılandırmaya gideriz” diyerek kolayca kredi vermeye başladılar. Son 4 aydır ayda 2 tane bile konut kredisi veremeyen banka şubelerinin aylık 50’ye yakın sözleşme yapmaları inşaat piyasasında satışların iyimsere dönmesinin işareti olarak yorumlanabiliyor.
Aslında emlak konusunda genel bir iyimserlik yeniden başladı.
Konut fiyatlarının az da olsa düşmesi ve gazetelerde çıkan iyimser haberler vatandaşın kafasını karıştırıyor.
Geçen ay Türkiye’de emlak satışları yüzde 7 oranında düşmüş, kredi ile alınanlardaki azalma ise yüzde 33 olarak açıklanmıştı.
Mayıs ayı itibariyle emlak kriz bitti mi?
Emlakte krizin bitmesi neredeyse imkansız. Başbakan ne kadar bağırırsa bağırsın Merkez Bankası’nın faiz indirme olasılığı çok zayıf. Nitekim bunu Ekonomi Bakanı da dile getirdi. FED bu yılın sonu itibariyle faiz artırmaya başlayacak. Dünyada yeniden yüksek faiz politikası başlıyor. Bu da paranın yeniden bizim gibi ülkelerden Amerika’ya dönmesi anlamına gelecek. Yani dolar değerlenecek. Böyle bir durumda ekonomik yaşamı sıcak paraya bağlı olan bir ülke nasıl faiz indirir?
Elbette indiremez!
Nitekim HSBC Türkiye Başanalisti Fatih Keresteci, geçtiğimiz günlerde The Wall Street Journal’a verdiği bir demeçte, Türkiye’de konut fiyatlarının uzun bir süre düşüş trendine girmek zorunda olduğunu söyledi. Keresteci “Çünkü arz çok fazla. O yüzden yeni ev yapılmayacak ve krediye ihtiyacı olanların faizin arttığı dönemde bunun yerine evlerini satacağını tahmin ediyorum” diyor.
Faize aldanmayın
Bankaların şu günlerde olası konut kredisi faizini indirmesi halinde bile vatandaşın yatırım amaçlı emlak alımına yönelmemesi gerek. Zira, özellikle İstanbul’da fiyatlarda ciddi bir balon var ve bu balonun düşmesi gerekiyor. Faizlerdeki 0.5-0.7’lik düşüşler maliyeti çok da fazla etkilemiyor. Ancak siz faiz düştü diyerek 2 bin lira avantajı düşünürken 250 bin liralık bir emlaki 300 bin liraya hatta 400 bin liraya almış oluyorsunuz. Bu nedenle emlak alırken faize odaklanmak son derece yanlış.
Özetle; şu an emlak piyasasında yaşanan iyimserlik tamamen bir algı oyunu. Gerçek halen değişmedi ve kısa süre içerisinde yeniden görülecektir.