Dünyaya rahat mı battı?
2017 ve sonrasında, özellikle bizim de içinde olduğumuz temeli mezhep savaşlarına dayanan Orta Doğu sorunu, zengin ülkelerle fakir ülkeler farkının açılması, aynı ülke içinde gelir eşitsizliği, çevre sorunları, toplumsal kutuplaşma, insanlığı uğraştıracağa benziyor.
Dünyada bir post Truth (Gerçek sonrası) eğilimi ortaya çıktı. Kamuoyu nesnel gerçekler yerine, duygusal ve kişisel görüşlerden, şovlardan ve ideolojik söylemlerden daha fazla etkilenmeye başladı. Bu eğilim, Avrupa'da sağ eğilimli siyasetin öne çıkması, ABD'de seçimler, Brexit ve Orta Doğu da mezhep kavgaları gibi olaylarda görülebiliyor.
Ekonomiye gelince... Dünya küreselleşmenin getirdiği, sermaye hareketlerinin hızlanması nedeni ile göreceli bir bolluk yaşadı. 2009 dünya finansal krizi ile bocalama geçirdi ve inişe başladı. Cari açık veren ülkelerin dış borcu arttı. Sermaye hareketlerinin yavaşlaması ve gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı, gelişmekte olan ülkelerin dış borçlarını dünyayı bekleyen bir sorun haline getirdi.
Dünya Bankası, 2017 yüzde 2.8 olan küresel büyüme tahminini, yüzde 2.7'ye düşürdü. Dünya Bankası tarafından 2017 gelişmiş ülkeler ortalama büyüme oranı yüzde 1.8 olarak, yükselen piyasa ekonomileri büyüme oranı yüzde 4.2 olarak tahmin edildi.
Dünya Bankası raporunda bu sene büyümedeki artışın, gelişmekte olan ülkelerde iç talebin yine güçlü olacağına bağlıyor. Bu ülkelerde yatırımların ise yine düşük seviyede kalacağı tahmin ediliyor.
Euro Bölgesi dahil dünyanın ilk 4 büyük ekonomisi, dünya ekonomisindeki gidişatı da belirliyor. 2017 yılında en yüksek büyüme yine Çin'de bekleniyor. Dünyanın en büyük ilk 4 ekonomisi içinde daralma beklenmiyor. (Aşağıdaki tablo.)
************************************
Dört Büyük Ekonomide Göstergeler
GSYH Yıllık Faiz
Milyon Dolar Büyüme Oranı Enflasyon İşsizlik
(Beklenti)
-------------------- --------------- ----------- ---------------- -----------
ABD 18 037 2.2 0,75 1,70 4,70
Euro Bölgesi 11 602 1.5 0,00 1,10 9,80
ÇİN 11 008 6,70 4,35 2,10 4,04
Japonya 4 123 1,10 - 0,00 0,50 3,10
*****************************************************
ABD'de Trump kurumsal olan vergilerde ve gelir vergisinde indirim yapacağını açıklamıştı. Bu vergi indirimleri olursa ve karşılığında kamu harcamaları da kısılmaz ise ABD'de büyüme oranı yüzde 2.2'den daha yüksek olabilir. Küresel büyümeyi de olumlu etkiler.
Öte yandan bizim de içinde olduğumuz en kırılgan beş ülkenin makro ekonomik göstergeleri, 2017 yılının 2016 yılından daha iyi olacağını gösteriyor.
***************************************************
Kırılgan Beşli Ekonomiler
------------------------------------------------------------------------------------------
Nominal İşsizlik
CDS Enflasyon Faiz Oranı
(12 Ocak) Oranı Oranı Yüzde
----------------- -------------------- ---------------- ---------------
Brezilya 255,66 6,29 13,0 11,90
Türkiye 296,50 8,00 8,53 11,30
Güney Afrika 218,00 6,60 7,00 27,10
Hindistan - 3,63 6,25 4,90
Endonezya - 3,02 4,75 5,61
Kaynak: Tradingeconomics.com
************************************************************
Kırılgan beşli ekonomiler içinde Türkiye, kur artışı ve CDS (Credit Default Swap)ın artması nedeniyle diğerlerinden ayrıştı. Dün itibarıyla Türkiye'nin CDS'i bir ara 300'ü geçmişti. Aslında 2009 krizinde de 500'ü geçmişti. 23 Ocak'ta Fitch'in kredi notumuzu düşürmesi halinde CDS'in daha da artması söz konusu olabilir. Bu durum ve kur artışı devam ederse, dış borçlarımız açısından sorun yaşayabiliriz.
Yapmamız gereken, siyasi sorunlardan, Orta Doğu'dan bir an önce kurtulmak olmalıdır.