Dışa bağımlılık sürdürülemez

Sanayi üretiminde girdi olarak yüzde 50 ile yüzde 70 arasında ithal ara malı ve ham madde kullanıyoruz. İhracat malı üretiminde bu oran yüzde 80'e kadar çıkıyor. Yani Türkiye üretimde dışa bağımlıdır. Bu bağımlılık 2001 krizinden sonra, uygulanmakta olan kur politikası ve sıcak para politikası sonucu ortaya çıktı. İthal etmenin üretmekten daha kolay olması, bu sonucu doğurdu. Maalesef hükümetler de işin kolayına kaçtı. Bol sıcak para ve spekülatif sermayenin rehavetine kapıldı ve önlem almadı.

Aynı sonuç enerjide de oldu. Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığı arttı.

2013 yılı itibariyle ithal kaynakların payı yüzde 73.5 ve yerli kaynakların payı ise yüzde 26.5'tir. TMMOB Makina Mühendisleri Odası tarafından açıklanan verilere göre, 2014 yılında enerji ham maddeleri ithalatına 54,9 milyar dolar ödenmiştir. Tükettiği enerjinin yaklaşık dörtte üçünü dışarıdan ithal eden Türkiye, dünyada enerjide dışa bağımlılığın en yüksek olduğu birkaç ülke arasında yer almaktadır.

Doğal gaz ithalatının yarıdan çoğunu (yüzde 56) Rusya'dan yapıyoruz.

İran doğal gazına daha yüksek bedel ödüyoruz. En düşük fiyatı ise Azerbaycan'a ödüyoruz. Ancak Azerbaycan'ın üretimi açısından daha fazla gaz vermesi de mümkün değildir. Diğer kaynaklardan da ithal edebileceğimiz doğal gaz sınırlıdır.

1-246.jpg

Rusya'nın doğal gazı kesmesi halinde yalnızca üşümekle kalmayacağız, elektrik üretiminde ve sanayi üretiminde de düşme olacaktır. Ne var ki Rusya'nın doğal gazı kesmesi de her sene 25 milyar dolar kaybetmesi demektir. Ayrıca anlaşmaları da tek taraflı çiğnemesi demektir. (Aşağıdaki tabloda 2014 yılında Türkiye'nin doğal gaz ithalatı yer almaktadır.)

2-189.jpg

Ülkeler itibariyle ithalatımız içinde Rusya ilk sırayı alıyor. Buna karşılık ihracat yaptığımız ülkeler arasında 7 sıradadır. İthalatımızın önemli bir kısmı doğal gazdır. 2010 yılında Rusya'dan ithalatımız 21.6 milyar dolar iken 2014 yılında 25.1 milyar dolara yükseldi. Son beş yılda Rusya ile olan dış ticaretimizde 92 milyar dolar açık verdik. (Aşağıdaki tablo)

3-123.jpg

Rusya ile ilişkilerdeki tırmanma, her alanda dışa bağımlılığın sürdürülemez olduğunu artık göstermiş olmalıdır.

Yazarın Diğer Yazıları