Türkiye bu sene ilk on ayda, toplam 69.5 milyar dolar dış ticaret açığı verdi. Bu açığın 31.6 milyar doları, yalnızca Rusya ve Çin’le olan dış ticaretinden dolayı ortaya çıktı.
Önceki gün Türkiye -Rusya arasında yeni ekonomik ve teknik anlaşmalar yapıldı. İki ülkenin ekonomik ilişkilerindeki gelişmenin önemini anlatan Başbakan Erdoğan, bugün 10 yıl öncesine göre iki ülke arasındaki ticaret hacminin 7 kat arttığını ve hedefin 100 milyar dolar olduğunu söyledi.
İki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin artması elbette önemlidir. Ancak her iki tarafın da kazanması şartıyla önemlidir. Dış ticaret hacmi, iki ülke arasında yapılan ithalat ile ihracatın toplamıdır. 2012 yılının Ocak-Ekim arasındaki ilk 10 ayda, Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı 5.5 milyar dolar, buna karşılık Rusya’dan ithalatı 21.9 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı ise 16.4 milyar dolar oldu. Türkiye en fazla dış ticaret açığını Rusya ile olan dış ticaretinden veriyor.
Cari açık açısından da durum farklı değil. İki ülke arasındaki dış ticaret hacminin artması halinde, Türkiye’nin dış ticaret açığı daha çok artacaksa, o zaman dış ticaret hacminin 100 milyar dolara çıkarılması yalnızca Rusya’ya yarar.
Osmanlının en fazla savaştığı ülke Rusya’dır. Ancak hiçbir zaman Rusya, Türkiye ile olan ilişkilerinden bu kadar karlı çıkmamıştı. Türkiye de bu kadar zararlı çıkmamıştı. Sayın Başbakan’ın, dış ticaret hacmini 100 milyara çıkarmak hedefi en fazla Putin’i mutlu etmiştir. Çünkü dış ticaret hacmi arttıkça Rusya’nın tek taraflı kazancı da artacaktır.
Rusya ve Çin’le 10 aylık dış ticaretimiz
(Milyar Dolar)
İhracat İthalat Dış Ticaret
Dengesi (Açık)
Toplam 126.3 195.8 -69.5
Rusya 5.5 21.9 -16.4
Çin 2.2 17.4 -15.2
Rusya- Çin 7.7 39.9 -31.6
Öte yandan Başbakan on yıl öncesine göre dış ticaret hacmi 7’ye katlandı derken, Türkiye’nin çıkarlarını görmezlikten gelmiştir. Gerçekten on yıl önce 2002 yılında Türkiye-Rusya dış ticaret hacmi 5.1 milyar dolar iken bu senenin tamamında 33 milyar dolar olacaktır. Dış ticaret hacmi 6.5 kat artmış oluyor. Ancak on yıl önce Rusya’ya karşı dış ticaret açığımız 2.7 milyar dolar iken bugün, 2012 yılında 18.3 milyar dolar olmaktadır. Yani dış ticaret açığımız daha fazla, 6.8 kat artmıştır.
Bu demektir ki Ruslar bizimle olan dış ticaretlerinden dolayı bu sene 18.3 milyar dolar karlı çıkacaklar. Bu 18.3 milyar doların 1 milyar doları ile Türkiye’ye turist olarak gelecek ve eğleneceklerdir.
Dış ekonomik ilişkilerde temel sorun, nedeni ne olursa olsun, açık vermeyen bir ilişkidir.
Üstelik Türkiye, Rusya’ya doğal gaz ithalatı bağımlısı olmuştur. Çünkü Türkiye’nin enerji politikası, önceki hükümetler dahil yanlıştır. Üretilen elektrik enerjisinin yarısı doğal gazla üretilmektedir. Yani enerjide dışarıya tam bağımlı durumdayız.
Şimdi Sayın Başbakan’ın, 100 milyar hedefiyle övünmesi için iki şartı iyi düşünmesi ve bu konuda adım atması gerekir:
* Enerjide dışa bağımlı olmaktan nasıl kurtuluruz?
* Ne yaparız ki 100 milyar dolar dış ticaret hedefinin yarısı kadar Rusya’ya ihracat yaparız?
