Merhaba değerli okurlarım,
Deprem, çocuklar için oldukça korkutucu ve anlaşılması zor bir konudur.
Çocuklar anlamadıkları şeylerden korkarlar. Ülkemizde deprem gerçeği kaçınılmazdır. Türkiye fay hattında olan ülkeler arasındadır. Gerçek önlemler alınmazsa yaşanan üzücü olayları hep birlikte görüyoruz.
Depremle baş etmekte, depremle mücadelede önlemlerimizi en iyi şekilde koordine olarak hayata geçirmek durumundayız.
Acil çözüm şart.
Depremden kurtarılan vatandaşlarımızın içerisinde hayata tutunan yüzlerce çocuklarımız vardı.
Hepimize tarifsiz umut ışığı, oldular. Çocuklarımız yarınlarımız, geleceğimizdir.
Bu sebeple çocukları belirsizlikte bırakıp, ne olup bittiğini anlatmadan bu gerçeklikten koruyamayız.
Çocuklarımızın psikolojisi, yaşadıkları travma, korku, kaygı, hayata tutunma noktalarındaki bizlere düşen görevler nelerdir, neler yapmalıyız, çocuklarımızı telaşa ve korkuya sürüklemeden neler yapmalıyız. Tüm bunları konunun uzmanı Psikolog Ayça Attay''a sordum. İşte Psikolog Ayça Attay''ın anlattıkları...
Deprem de tıpkı yağmur gibi, kar gibi, gök gürlemesi gibi, mevsimlerin oluşması gibi bir doğa olayıdır. Bazen yeryüzü üzerinde bulunan katmanların doğal bir şekilde hareket ettiklerini ve bu hareket sonucunda da yeryüzünün sallandığını görürüz.
Korku, bizlerden çocuklarımıza en hızlı geçen duygulardan biri. Bizler çocuğumuzu koruduğumuzu zannetsek bile onlar sosyal medyadan, haberlerden, telefon konuşmalarımızdan ve değişen yüz ifadelerimizden her zamankinden farklı bir durum olduğunu hissediyorlar.
Çocuklar; yaşına, gelişimine uygun olarak deprem gerçeğini ailesinden öğrenmelidir.
Depremi yaşamayan çocuklar için
-Yaşananlar hakkında konuşmak için zaman ayırın. Çocuklar soru sorarak kaygılarını ifade ederler. Sorduklarına kısa ve net bir şekilde dürüstçe cevaplar verin.
-Kendi duygularınızdan bahsedin. Şu an neden üzgün, öfkeli ya da endişeli hissettiğinizi anlatın.
-Deprem haberlerine maruz kalmasını önleyin. Bu haberler çocuklarda travmatik etkiler bırakabilir.
-Uyku vaktine destek olun. Bu tür zamanlarda çocukların kaygı düzeyleri çok yüksek olur. Uyku düzenleri bozulabilir, ebeveynleri ile yatmak isteyebilirler. Bu süreçte uyku vakti geldiğinde yanınıza almak, hikâyeler okumak gibi aktiviteler ile desteklemeye çalışabilirsiniz.
-Rutinlerine devam edin. Çocuklar rutinleri severler ve bu onlara iyi hissettirir. Mümkün oldukça günlük rutinlerine bağlı kalın. Yemek vakti, oyun vakti, uyku vakti gibi…
Depremi yaşamış çocuklarda
0-3 yaş travmatik stres tepkileri ve öneriler...
Stres Tepkileri...
-Şaşkınlık
-Uyku problemleri
-Davranışlarda ve becerilerde gerileme
-Çevreye ilişkide ilgisizlik
-Ağlama krizleri ve saldırganlık
Neler Yapılabilir?
-Bebeğe beslenme, uyku gibi fizyolojik konularda rutin oluşturmaya çalışın.
-Mümkün oldukça eski rutinlerine yakın tutun.
-Mümkün oldukça bebekle ilgilenen kişinin aynı olmasını sağlayın.
-Sürekli konuşun, çevreyi tanımlayın yaptıklarını anlatın.
-Diğer yaşıtlarıyla bir araya gelebileceği bir ortam var ise oraya götürün.
-Duygularınızı ayarlayın, kendi duygularınızdan bahsedin.
-Motor becerilerine devam etmesini sağlayın.
-Tüm bunları yaparken sakin kalmaya ve yumuşak, şefkatli bir ses tonu kullanmaya çalışın.
4-6 yaş travmatik stres tepkileri ve öneriler...
Stres Tepkileri...
-Değişikliğe adaptasyon güçlüğü.
-Suçluluk ve güven duygusunun zedelenmesi.
-Yaşanılanları abartılı bir şekilde anlatmak.
-Travmatik olay ile ilgili sorular sormak ve konuşmak.
-Oyunlarda şiddet ve saldırganlık, travmatik olayın izleri.
-İçe kapanma.
-Öfke ve saldırganlık.
-Uyku bozukluğu.
Neler Yapılabilir?
-Mümkün olduğunca uyku ihtiyaçlarının giderilmesine yardımcı olun.
-Boyuna uygun hizada konuşun.
-Duygularını anlamlandırması için izin verin.
-Beslenme düzenini oluşturmaya çalışın.
-Fiziksel temas ihtiyaçlarını karşılayın.
-Oyun, kitap okuma gibi yaşıtlarıyla bir arada olabileceği aktivitelere yöneltin.
-Sözel ve fiziksel olarak güven duygusunu destekleyin
7-12 yaş travmatik stres tepkileri ve öneriler...
Stres Tepkileri...
-Okul öncesi döneme gerileme.
-Dikkat ve odaklanma problemleri.
-Akranları ile iletişime geçmek istememe.
-Saldırganlık, öfke.
-Tekrarlanan oyunlar.
-Uyku problemi, kâbuslar.
-Doğa olaylarından korkmaya başlama.
-Ayrılık anksiyetesi.
Neler Yapılabilir?
-Uyku ve beslenme düzenini sağlamaya çalışın.
-Dikkat dağınıklığı ve buna bağlı olarak fevri çıkışlarına karşı anlayışlı olun.
-Belirsizlikleri gidermeye çalışın.
-Günlük tutma, resim, spor gibi duygularını dışavurabileceği etkinliklere yöneltin.
Kontrol duygusunu kazanması için karar süreçlerine dahil edin.
Akranları ile bir araya gelmesini sağlayın.
Olayın detayları ile ilgili sorularını cevaplayın.
Güzel ülkeme geçmiş olsun. Acil şifalar diliyorum.
