Bankaların eli tüketicinin cebinde (12 Mart 2013)
ABD Merkez Bankası FED, faiz oranını sıfır ile yüzde 0.25 arasında tutuyor... Bizde kredi kartı sahipleri eğer bankalardan avans şeklinde dolar kredisi kullanırsa yüzde 20.4 faiz ödüyor. Yine kredi kartı sahipleri dolar olarak ödemelerini geciktirirlerse yüzde 26.4 gecikme faizi ödüyorlar.
Bankalar dolar mevduatına yüzde 2 faiz veriyor. Buna karşılık avans olarak verdikleri dolar kredilerden on katı, yani yüzde 20.4 faiz alıyorlar.
Bu devirde bankaların dolar kredisinden yüzde 20.4 faiz alması Guinness rekorlarına girecek kadar spekülatif faizdir. Tefeci faizinden daha yüksek bir faizdir.
Aynı şekilde bankalar TL mevduatına yüzde 6 faiz veriyor ve fakat TL olarak avans kredi çekenlerden yüzde 28.08 ve gecikme faizi olarak da yüzde 34.08 faiz alıyorlar. Piyasada tefeci faizi teminatlı yüzde 20, teminatsız yüzde 25’tir. Kredi kartlarında tefeciler tüketiciyi, bankaların elinden kurtarıyor. Her zaman ve her yerde bu nitelikte ilanlara rastlayabilirsiniz.
Bu faizlerin tamamını belirleyen de maalesef ve maalesef Merkez Bankası’dır
Türkiye’de kredi kartı veren 20 bankanın yirmisi de ve 4 katılım bankasının da ikisi avans ve gecikme faizini Merkez Bankası’nın belirlediği en üst faizden alıyor. Merkez Bankası da göz göre göre bankaları tefeciliğe teşvik ediyor. Ben eminim ki Merkez Bankası bu oranları bankaların isteğine göre belirliyor. Tüketicinin soyulması MB’yi hiç ilgilendirmiyor.
Merkez Bankası’nın kredi kartları faiz oranları olarak ilan ettiği tabloda, 4 katılım bankası var. Bunların avans krediler için “en yüksek aylık kâr payı oranı” deniliyor. Ancak parantez içinde (nakit çekiliş dahil ) diyor. Yani bu kâr payına kimse faiz değil diyemez.
Dünyada aylık faiz diye bir faiz oranı yoktur. Aylık faiz, bir ekonomide belirsizliğin ve istikrarsızlığın göstergesidir. Yine bankalar yıllık faiz üstünden mevduat topluyor ve fakat tüketiciyi aldatmak için aylık faiz üstünden kredi veriyorlar.
20 bankanın 20’sinin de aynı oranla avans kredi vermesi ve yine aynı oranla gecikme faizi alması fiili kartelleşme değil mi? Oysa ki Anayasanın 167’nci maddesi “Devlet, piyasalarda fiili ve anlaşma sonucu doğacak tekelleşmeyi ve kartelleşmeyi önler” diyor.
Bu kartelleşmeye yol açan MB bu devletin bir parçası değil mi? Mevduatın beş katı faiz tespit ederek, Anayasa suçu işleyen bankaların yolunu açmış olmuyor mu?
BDDK, fiili kartelleşme yoluyla Anayasaya aykırı davranan 12 bankaya 1.1 milyar TL ceza kesti. Bir banka genel müdürü, biz kimse ile görüşmedik diyor. Türkiye’de 20 banka, kredi kartlarından tıpa tıp aynı oranda faiz alırsa, bunun adı fiili kartelleşmedir. Bunun ispat edilmesine ayrıca ihtiyaç var mı? Anayasa da fiili kartelleşmeyi yasaklıyor. Bu genel müdür anlaşılan hiç Anayasa okumamış.