Anketlerin yanılması

İstahbul Büyükşehir Belediyesi başkanlık seçimleri için, 15 Mayıs ile 21 Haziran arasında 17 anket yapılmış. Bu anketler ''CHP, AKP ve diğer'' şeklinde tasnif edilmiş.

Anketler içinde seçim sonuçlarına göre en yakın tahmini yapan firmalardan;

* Birinci sırada Aksoy Araştırma var… Aksoy Araştırma kararsızları da dağıtarak 'CHP oy oranını 0.3 puan farkla yüzde 54.5 ve AKP oy oranını ise 0.5 puan farkla yüzde 44.5 olarak tahmin etmiştir'. İki parti oy oranları farkı 10 puandır.

* İkinci sırada Themis Araştırma geliyor… Themis Araştırma şirketi , 'CHP oy oranını 0.8 puan farkla yüzde 53.4 olarak; AKP' oy oranını ise 0.7 farkla yüzde 45.7 olarak tahmin etmiştir'. Fark 7.7 puandır.

Anket sonuçlarına göre en fazla yanılan üç anket var…

En yüksek sapma New Araştırma tarafından yapılan ankettedir. Bu anketlerde AKP oy oranı 5.4 puan fazlasıyla 50.4 ve CHP oy oranı da 5.4 puan eksiği ile yüzde 48.8 olarak tahmin etmiştir.

AKP'nin oylarını daha yüksek tahmin eden ikinci firma ORC'dir. ORC iki anket yapmış, her ikisinde de AKP oylarını daha yüksek göstermiştir. Söz gelimi bu şirket İkinci anketinde kararsızlar dağıtılmamış olarak CHP oy oranını 10.2 puan daha düşük tahmin etmiştir.

Anketlerde eğer yüksek oranda sapma varsa, bunun iki nedeni olabilir. Birincisi anket tekniği yanlıştır. İkincisi ise yönlendirme vardır.

Sonuçları yüzde 19 oranında yanlış tahmin eden anket şirketleri var. Bu kadar sapma, anketi yapan firma açısından güven sorunu yaratır. Dağıtılmamış oylarla anket yayınlamakta doğru bir yol değildir. Oyları dağıtma tekniğini en iyi anket yapanların bilmesi gerekir.

Anket tekniği uzmanlık isteyen bir alandır. Objektif olmayan sorular bile ankete katılanları farklı etkileyebilir ve yönlendirebilir. Anketleri en az sapma ile üniversite araştırma gurupları yapıyor.

Siyasi anketler toplumun siyasi bilgilerini, görüşlerini, beklentilerini ve davranışlarını etkiler. Toplumda kazanan tarafa eğilimi olan insanlar vardır.

Özel anket firmalarının yaşaması için tarafsız davranması gerekir. Aksi halde müşterileri kalmaz. Dahası anketlerde yönlendirme, halka yanlış bilgi vermek demektir. Yalnızca etik olarak değil, halkı yanıltmanın önünde hukuki bir engelin de olması gerekir. Anket şirketlerinin derneği var. Ancak iş dernekle bitmez, hukuki altyapı kurulmalıdır.