Altının parıltısı sönüyor mu? (13 Aralık 2013)

2013 Kasım ayında, aylık olarak finansal yatırım araçları içinde, enflasyonun etkisi giderildikten sonra hesaplanan, en yüksek reel getiriyi yüzde 1.72 oranı ile dolar sağladı. Kasımdan Kasıma son bir yıl içinde ise en yüksek reel getiriyi de yüzde 11.07 oranıyla Euro sağladı.
Mevduat faizinden yüzde 16 oranındaki stopaj düşüldükten sonra ele geçen net faiz Kasım ayında sıfıra yakın, son bir yılda ise eksi (-1.39) oldu. Yani bir yıl önce bankaya yatırılan her 100 liranın satın alma gücü bu kasım ayında 98.61 liraya geriledi. Başka bir ifade ile mevduata para yatıranın her 100 lirasının 1.39 lirası enflasyon tarafından eritildi. Çünkü mevduat faizi enflasyonun altında kaldı.
Mevduat faizi eksi olunca yatırımcılar, borsaya ve dövize yöneliyor. Ayrıca mevduata eksi faiz demek, tüketimin artması demektir. Çünkü eksi faiz tasarrufları cezalandırıyor. Halk tabiri ile, “eksi faiz varken para el yakıyor” . Merkez Bankası Başkanı hâlâ sıcak para girişi artacak ve kurlar düşecek diye bekliyor.
Eksi faiz halinde, yatırımların artması gerekir. Ancak piyasanın spekülatif bir yapı kazanmış olması ve ülke riskinin yüksek olması ve Türkiye’de tasarrufların düşük olması yatırım artışını sınırlıyor.
Borsa, geçen sene, yani 2011 Kasımı ile 2012 Kasım ayları arasında geçen bir yıl itibariyle yüzde 24.54 reel getiri sağlamıştı. Bu sene bu Kasımda aylık bazda yüzde 2.88 yıllık baz da ise yüzde 2.63 reel kayıp getirdi.

Son iki sene içinde finansal yatırım araçları içinde en fazla inip-çıkan borsa oldu. Borsa spekülatif çıkış ve inişi ile, spekülatörlerin iştahını kabartıyor ve fakat ekonomik istikrarın köküne kibrit suyu sıkıyor.
Dolar ve Euro son bir yılda en fazla artarak, MB reel kur endeksindeki açık arayı kısmen kapattı. Halen yine döviz kurları TÜFE bazlı MB reel kur endeksine göre TL karşısında yüzde 10 dolayında düşük kalıyor.
Altın fiyatlarına gelince... Altın fiyatları iki senedir düşüyor:
* Bunun başta gelen nedeni yaşanan finansal krizlere ve AB borç krizi nedeniyle, güvenli olarak kabul edilen altın fiyatlarının balon yapmasıdır. Spekülatörler de bu fırsatı kullandı ve altın fiyatları abartılı arttı.
* Sermaye piyasasında hisse senetlerindeki yükseliş ve özellikle Wall Street’te hisselerin değer kazanması altın fiyatlarının da düşmesine neden oldu. Yatırımcılar altını bırakıp riskli kağıtlara yöneldi.
* ABD Merkez Bankası FED’in varlık alımlarını azaltacağı şeklindeki beklentiler de ABD enflasyon riskini azalttı. İstikrar göstergeleri altının güvenli liman olma özelliğini zayıflattı.
Altın için, bundan sonrası için tahmin etmek zor. Her şeyden önce siyasi ve ekonomik konjonktürde belirsizlik var. Dahası spekülatörlerin ne yapacağı bilinmez. Aslında geçmiş yıllarda da altının bir yatırım aracı olması özelliği olmadı. Bir onsa altın 35 dolar iken 1970’li yıllarda 400 dolara 1980 başında 800 dolara çıktı. 2000’li yılların başında da 300 doların altına indi.