Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Finansal Yatırım Araçlarının, nominal ve reel getiri oranlarını açıkladı. Temmuz'dan Temmuza son bir yılda TÜFE' ye göre en yüksek reel getiriyi yüzde 16.09 oranıyla altın sağladı.
Altın fiyatlarının Dünya da ve Türkiye de artmasının birçok nedeni bulunuyor.
1. Kur savaşları yeniden başladı. Dış rekabet gücünü artırmak için ülkeler milli parasının değerini düşürmek istiyor. Amerikan Merkez Bankası'nın (FED), faizi 0,25 baz puan indirmesinin bir nedeni içeride zayıf enflasyon diğer nedeni de kur rekabetidir. ABD, bu yolla özellikle Çin'e karşı verdiği dış ticaret açığını düşürmek istiyor.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Mario Draghi de zamana zaman Euro Bölgesi'ni ekonomik durgunluktan çıkarma çabasıyla parasal genişlemeye gidileceğini açıklıyor.
Bu kararlar ve beklentiler, dolar ve euro kurlarındaki artışı önlüyor.
2. ABD, 2008 krizinden dolayı tarihte görülmemiş miktarlarda parasal genişlemeye giderek dünyada dolar arzını artırdı. Ticaret savaşları, sermaye hareketlerinin yavaşlaması ve küresel ekonomide belirsizlik; gibi nedenlerle paraya olan güven azaldı. Bu nedenle Merkez Bankaları, özellikle Çin döviz rezervlerinin bir kısmını altına çevirmeye başladı. Ülkelerin daha fazla altın rezervi tutmaya başlaması altına talebi artırdı ve altın fiyatları arttı.
Dünya Altın Konseyi verilerine göre, 2018'de merkez bankalarının altın alımları 651.5 ton ile son 50 yıldaki en yüksek düzeyine ulaştı.
3. ABD-İran gerginliği ile Trump'ın diğer ülkelerle sorunlu ilişkileri de dolara olan güveni düşürdü ve dolar kurunu frenledi. Göreceli olarak altın fiyatları arttı.
Temmuz ayında, dolar'ın yıllık reel getirisi 1.89 ve euro'nun reel getirisi ise eksi 2.11 oldu.
2018 temmuz ayında Euro-Dolar kuru 1.1705 iken, 2019 Temmuz ayında 1.1238'e geriledi. Bu nedenle Euro'nun reel getirisi Doların altında kaldı.
MB Temmuz ayın TÜFE bazlı reel kur endeksini 74.74 olarak açıkladı. Sepetteki dolar-euro çapraz kur değişmesini ve 10 günlük enflasyonu ihmal edersek, Cuma günü TL dolara karşı yüzde 22 oranında daha düşük değerdeydi. Bu endekse göre, Dolar/TL kurunda denge değeri 4.26 olması gerekir. Ülke riskindeki artışı da ilave edersek bir doların 4.50 TL olması gerekir. Bunun üstünde TL değeri düşüktür. Bu durum eğer bir sorun olmazsa, TL'nin daha fazla değer kaybetmesini önlüyor.
Borsa geçen sene yüzde 21.97 reel kayıp getirirken bu sene yüzde 8.98 oranında reel kayıp getirdi. Borsa önceki yıllarda aşırı şişmişti. Bundan sonra eğer ekonomi yeniden çıkış trendine girerse, borsa endeksi de tekrar yükselir.
Mevduata gelince, maalesef son beş yıldır mevduat eksi reel faiz getiriyor. Faizlerin arttığı bir dönemde bile eksi reel faiz getirdiğine göre, demek ki bankalar mevduata düşük faiz veriyor.
Bu nedenledir ki tasarruflar döviz tevdiat hesaplarına gidiyor. Bu durum aynı zamanda tasarruf sahibinden bankalara gelir transferi anlamına geliyor. Bankalar hem tasarruflara eksi faiz vererek gelir sağladı. Hem de yüksek reel faizle para satarak reel faiz getirisi sağladı.
-
Değerli okurlarımın Kurban Bayramını en iyi dileklerimle tebrik ediyorum. Tatil nedeni ile yazılarıma 16 Ağustos'a kadar ara vereceğim. 18 Ağustosta yeniden görüşmeyi dilerim.
