2017 bütçesi, 3 kasım ile 25 Kasım 2016 tarihleri arasında Bütçe ve Plan Komisyonu'nda görüşülecek. 2017 Bütçesi GSYH 'da büyümenin yüzde 4.4 ve enflasyonun ise yüzde 6.5 olacağı varsayımına göre hazırlandı. Dış ticaret açığı 60.7 milyar lira, bütçe açığı ise 46.8 milyar lira olarak tahmin edildi.
*****
2017 Yılı Göstergeler Yüzde
------------------------ ---------------------
GSYH Büyüme 4,4
GSYH Deflatör 7,2
TÜFE Oranı 6,5
*****
2017 Yılı Dış ticaret Milyar Dolar
------------------------ ----------------------------
İhracat 153,3
İthalat 214,0
Açık 60.7
*****
2017 Bütçesi Milyar TL
------------------- -----------------------
Merkezi Yönetim
Bütçe Giderleri 645,1
Bütçe Gelirleri 598,3
Bütçe Açığı 46,8
Faiz Dışı Fazla 10,7
++++++++++++++++++++++++
2017 için öngörülen yüzde 4.4 büyüme hedefi iddialı bir beklentidir. Zira IMF'nin Türkiye için 2017 büyüme tahmini yüzde 3'tür. Dünya Bankası'nın son tahmini de yüzde 3.5'idi.
Yine 2017 yılında dünya büyüme oranlarının artmayacağı, en fazla dış ticaret yaptığımız AB'de yüzde 1.6 büyüme olacağı tahmin ediliyor.
Kaldı ki, Bütçede de 2017 yılı kamu yatırım harcamalarının bütçe içindeki payı düşük, yüzde 12'dir. Kamu yatırımlarının düşük kalması da büyümeyi olumsuz etkiler. Hükümet kamu altyapı yatırımlarını gelecek yılların potansiyel gelirini bugüne iskonto ederek, özel sektöre yaptırıyor. Bu yatırımlar bu gün için büyümeyi olumlu etkiliyor ve fakat gelecekte kaynak sıkıntısı yaratacak ve kamu yatırımlarını daha da olumsuz etkileyecektir.
Ayrıca bütçenin üçte biri faiz harcamaları, sosyal güvenlik açıkları ve görev zararlarına gidiyor. (Aşağıdaki tablo.)
****************************
Ekonomik Sınıflandırmaya Göre 2017 Bütçesi
--------------------------------------------------------------------------------
Ödenekler Milyar Dolar
-------------------------- -------------------------
Personel Giderleri 162,6
Sosyal Güvenlik Primleri 27,1
Mal ve Hizmet Alım Giderleri 52,1
Faiz Giderleri 57,5
Sosyal Güvenlik Açığına Transfer 111,6
Mahalli İdarelere Yardım 58,4
Fonlara Verilecek Pay 11,0
Tarımsal Destek 12,8
Görev Zararları 7,2
Yatırım Harcamaları 77,6
Borç Verme 12,9
Yedek Ödenekler 6,4
*******************************
Faiz harcamaları, sosyal güvenlik açıkları ve görev zararları nedeniyle bütçeden yapılacak transfer ödeneği 176.3 milyar liradır.
Bu sene otomotiv sektörü üretiminde artış oldu. Önümüzdeki sene otomotiv sektörü için iç talepte daralma olur. Hükümet bu sektörde ÖTV'nin değişeceğini açıkladı. Gelecek yıl için otomobil üstündeki OTV artışı da üretimi ve satışları olumsuz etkiler. Sonuçta bu gelişme de büyümeyi olumsuz etkiler.
Özel yatırımlara gelince, OHAL devam ettikçe, Suriye ve terör sorunu varken, bunlara bir de başkanlık kavgası da katılırsa, özel sektör yeni ve büyük yatırımlara girmez.
Dış ticarette, bu seneye göre 2017 yılında ithalat artışı ihracat artışından büyük olursa, büyüme olumsuz etkilenir. Avrupa Birliği hedefi ve görüşmeler, Avrupa ile olan dış ticaretimizi olumlu etkilemekteydi. Ne var ki gazetecilerin tutuklanması ve idam cezasının geri getirilmesi AB ile olan ilişkilerimizin askıya alınmasına neden olacak ve bu da AB ile olan ticaretimizi olumsuz etkileyecektir. Elbette ki turizm gelirlerimiz daha da düşecektir.
Özet olarak bütçe ve diğer göstergeler, 2017 yılında büyüme oranının düşeceğini, hatta eksiye geçebileceğini işaret ediyor.
