2014’te ekonomide ne bekleniyor?

Merkez Bankası’nın her ay çeşitli kurumlarda anket yaparak ekonomideki beklentileri belirliyor. En son beklenti anketine göre 2014 yılında Gayri Safi Büyüme Oranı büyüme oranı yüzde 3.3 olarak bekleniyor.
2014 yılı ilk çeyrekte büyüme oranı yüzde 4.3 oranında büyüdü. 2014 yüzde 3.3 olarak gerçekleşmesi için, kalan üç çeyrekte daha küçük büyüme bekleniyor demektir.
IMF’nin son “World Economic Outlook” 2014 raporunda, 2014 yılı büyüme oranı yüzde 2.3 olarak tahmin ediliyor. Dünya Bankası raporunda da 2014 Türkiye büyüme oranı yüzde 2.4 olarak tahmin ediliyor.
IMF raporunda 2014 Dünya Ortalama Büyüme Oranı yüzde 3.9 ve Gelişmekte Olan Ülkeler Ortalama Büyüme Oranı da yüzde 4.9 olarak tahmin ediliyor.
Türkiye’de büyüme oranının yüzde 2.3 olması, durgunluk demektir. Çünkü bir toplumda büyümenin asıl göstergesi ve aynı zamanda toplumsal refahı gösteren fert başına gelirin büyüklüğü ve fert başına gelirde büyümedir. 2014 büyüme oranı yüzde 2.3 olursa, fert başına gelir yüzde bir olacaktır.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri, seçim harcamalarının artmasına ve ekonomide kısmi bir canlanmaya yol açabilir. Bu nedenle IMF ve Dünya Bankası büyüme beklentisini artırabilir.
Türkiye’nin dış borcu 400 milyar dolara ulaştı. İşsizlik oranı çift haneli olarak devam ediyor. Bu kadar düşük bir büyüme oranı ile Türkiye dış borcunu çevirmekte sıkıntıya düşer ve istihdam yaratamaz. Yani işsizliği çözemez.

Öte yandan 2014 TÜFE olarak enflasyon beklentisi de yüzde 8.29’dir. Merkez Bankası haftalık repo ihale faizi de yüzde 8.57 bekleniyor. Enflasyon beklendiği gibi yüzde 8.29 olursa reel faiz sıfır olacak demektir. Sıfır reel faiz ortamında yatırımların artması gerekir. Ne var ki, ülke riski yüksek olduğu için Türkiye’de yerli ve yabancı yeni yatırım yapılmıyor. Mamafih bu yılın ilk çeyreğinde özel sektör yatırımlarında bir azalma oldu.

Dolar kurunun da 2.17 olması bekleniyor. Merkez Bankası reel kur endeksine göre, Mayıs ayında dolar kurunun 2.30 olması gerekirdi. Yıl sonunda 2.17 olarak gerçekleşirse, TL yine değerlenmiş olacaktır. Bu şartlarda 2014 cari açığı beklenen 50.1 milyar doların da üstünde olabilir.
Kurlar Türkiye’nin dış rekabet gücünü artırıyor. 2013 sonunda kurların artması ile ihracatta artış başladı. Buna karşılık ithalatta artış olmadı. Eğer kurlarda yeni baskı olursa, cari açığın daha da artması beklenir.
Beklenen göstergeler, ekonomide işlerin iyi gitmediğini gösteriyor. Gelişmekte olan ülkeler içinde en riskli ülke olarak gösterilen Türkiye için en önemli sorun, tasarrufların ve yatırımların artırılması, cari açığın finansmanı ve dış borçların ödenmesidir. Bunun için de rutini değiştirmek, plan program yapmak ve piyasa ekonomisinin önündeki engelleri kaldırmak gerekir.