Tek çıkış: Koalisyon

Toplum, iş çevreleri ve piyasalarda koalisyon beklentisi ve hatta baskısı var. Bu nedenledir ki AKP dışındaki siyasi parti genel başkanları, koalisyona sıcak baktıklarını açıkladılar.

Ekonomide yaşanan durgunluk, işsizlik gibi sorunlarda küresel ekonominin de payı var... Ne var ki eğer 13 yıllık ve tek başına AKP iktidarı bu sorunların üstesinden gelmiş olsaydı, toplum bir değişme istemezdi ve koalisyon beklentisine gerek kalmazdı.

İş çevreleri ve piyasa da doğal olarak koalisyon istiyor. Aslında AKP de bu tepkilerden korktuğu için, ekonomiyle ilgili rakamlara takla attırıyor. Söz gelimi, Hükümet bu seneye kadar yayınladığı Orta Vadeli Program'da fert başına millî geliri cari dolar kurundan gösterdi. Çünkü fert başına dolar 10.000 doların üstünde gidiyordu. Bu sene fert başına dolar 10.000 doların altına (tahminen 8.876 dolara )inince, bu defa yeni Orta Vadeli Program'da aynı yıllar için fert başına gelir SAGP (Satın Alma Gücü Paritesi) olarak gösterildi. Ne var ki rakamları değiştirmek ekonomide yaşamakta olduğumuz sorunları değiştirmiyor.

Yine AKP tek başına iktidar olamayacağını anlayınca, Sayın Başbakan panik içinde konuşmaya başladı. Katliamdan sonra oylarımız arttı diyerek tepki çekti, canlı bomba eylem yapmadan tutuklayamayız diye bir nevi güvenlik zafiyeti açıkladı, IŞİD'in kafasındaki İslami anlayış ile bizimki arasında 360 derece fark var dedi, vb..

Eğer 1 Kasım seçimlerinde bir sürpriz olmazsa, seçimler güvenli yapılırsa, koalisyon dışında farklı bir alternatif çıkması zaten mümkün görünmüyor.

Kamuoyu araştırma şirketlerinin yaptıkları seçim anketlerinin tamamı Vikipedi'de var. Haziran seçimlerinden sonra, 1 Kasım seçimleri için, 45 tane seçim anketi yapılmış. Bunların 3 tanesi Haziran ayında yapılmış. Seçim sonrası taşlar yerine oturmadığı bunları dışarıda tutup, kalan 42 anket ortalamasını alırsak, aşağıdaki tablo ortaya çıkıyor.

AKP'nin oyu 1.19 , CHP'nin oyu 1.72 puan artıyor. Buna karşılık MHP'nin oyu 1.17 ve HDP'nin oyu ise 0.41 puan düşüyor.

Bu sonuçlar ne kadar değişebilir?

1) Anketler yurt içi anketlerdir. Yurt dışından gelecek oylar marjinal de olsa sonuçları değiştirebilir.

2) MHP'nin İstanbul mitingi, Ankara katliamından sonra dik duruş olarak algılanıyor, anketlerde etkisi henüz yer almadı. Seçimde etkisi olabilir.

3) Hizmet Grubu canhıraş AKP aleyhinde çalışıyor. Yine de bir sürpriz olması düşük olasılıktır.

4) Anketlerde kararsızlar, oy yüzdesine göre dağılıyor. Haziran seçimlerinden sonra, taraflar bilendi. Muhalefet partileri ve özellikle CHP, seçmeninde öncekilere göre bu defa katılım daha yüksek olabilir.

5) 7 Haziran seçimlerinden sonra yurt içi seçmen sayısı 310 bin kişi, yurt dışı seçmen sayısı da 28 bin kişi arttı. Bunlar daha genç seçmenlerdir. Tercihleri sonucu az da olsa etkiler.

6) 7 Haziran seçimlerinde İstanbul'da 537 bin oy pusulası geçersiz sayıldı. 1 Kasım'da daha az olabilir. Zira seçmen Haziran'da yaptığı yanlışını anladı. Bu durum oy dağılımını ve milletvekili sayısını etkiler.