Neden memura büyümeden pay verilmiyor?

Siyasi iktidar, büyümeyi refah artışı olarak tarif ediyor. Gerçekte ise büyümenin refah artışı yaratması için, toplumda her kesimin büyümeden pay alması gerekir.
Hükümet memura zam yaparken her zaman enflasyonu dikkate aldı. Enflasyon daha yüksek çıktığında, farkını verdi. Ancak büyümeden pay vermedi. Zira son söz hep Hükümetin oluyordu.
Anayasanın değişen 52.maddesine göre, bu sene memur ilk defa toplu sözleşme yapacak. 52 maddeye göre, “Memurlar ve kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptir. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na başvurabilir. ”
Kamu Görevlileri Hakem Kurulu başkanını yüksek yargı içinden bakanlar kurulu seçiyor. Bu başkan, ilgili bakanlıklardan 4 üye seçiyor. Memur konfederasyonlarından da 4 üye seçiliyor. Üniversitelerden bir üye seçiliyor. Ayrıca sendikaların önerdiği öğretim üyeleri arasından bakanlar kurulu tekrar bir üye seçiyor. Toplam 11 üye oluyor. Yani 7 üye doğrudan veya dolaylı olarak Hükümet tarafından seçilmiş oluyor.
Aslında, büyümeden memurun da pay alması doğal hakkıdır. Çünkü büyüme bir ekonomide yaratılan katma değer artışıdır. Bu katma değeri ülkedeki tüm çalışanlar yaratır. Memur da kamu hizmeti yaparak bu büyümeye aynı oranda katılıyor. Yarattığı katma değerden de pay alması gerekir.
İktisadın üç ayağı var... Üretim, istihdam ve bölüşüm... Bölüşüm ayağı eksik olursa, gelir dağılımı bozulur. Talep yapısı bozulur. Söz gelimi lüks mallara talep daha çok artar. Lüks mal üretiminde kâr daha yüksek olur. Kitlesel üretim, lüks mal üretimine kayar. İstihdam azalır.
Bunun içindir ki bu üç ayağın dengeli çalışması gerekir. Zaten istikrarlı bir ekonomi için gerekli olan da bu dengedir. Eğer memura yalnızca enflasyon kadar zam yaparsanız, memurun satın alma gücünü muhafaza edersiniz.. Refahtan pay vermek için ayrıca enflasyona büyüme oranını da ilave etmek gerekir.
Diyelim ki yüzde 10 enflasyon var... Memur maaşının da 100’den 110’a çıkması gerekir. Eğer yüzde 6 da büyüme varsa, memur maaşının 116.6 olması gerekir.
Bugüne kadar memura neden büyümeden pay verilmedi... 2001 krizinde, enflasyonu kısmak için IMF ve Kemal Derviş’in yaptığı ilk iş tarıma verilen destekleri yarı yarıya azaltmak ve memura verilen zammı hedef enflasyon seviyesinde tutmak oldu.
Sonrasında memurun sesi cılız çıkınca, hükümet de büyümeden pay vermeyi ihmal etti. Bugünkü şartlarda memur yine büyümeden pay alamayacaktır. Çoğunu bakanlar kurulunun seçtiği veya seçtirdiği Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’nun nasıl bir uygulama yapacağını zaman gösterecektir.
Kaldı ki memur çok dağınıktır. Tek bir yerde organize olamamıştır.
Söz gelimi, 7 memur sendikası
var...
* Memur-Sen’in üye sayısı 505 bin 378,
* Türkiye Kamu-Sen’in 394 bin 497,
* KESK’in 232 bin 83,
* Birleşik Kamu-İş’in 26 bin 422,
* DESK 4 bin 146,
* BASK’ın 3 bin 627 ve HAK-Sen’in 3 bin 499 kişidir.
İdeolojik yapılanma, bu sendikalar arasında haksız rekabet yaratıyor. Siyasi iktidar da bu ayrışmayı kullanıyor.

Yazarın Diğer Yazıları