Başbakan, üç dört ay önce , “kredi kartı mağduru yok... Kredi kartı borçlusu var...” diyordu. Biz de yüzde 60 faiz ödeyen herkes eninde sonunda kart mağduru olur diyorduk.
Şimdi kredi kartlarında yapılacak düzenleme bu mağdurların sorununu kısmen çözüyor.
Aslında Hükümet kredi kartı sorununu kabul etmediği halde, bankaların zoruyla düzenlemeye gitmek istiyor. Çünkü kredi kartı mağdurlarının artması, takibe alınan kart borçlarının yüzde 9.6’ya yükselmesi, bankaları korkuttu. Bankalar mecbur olmasaydı, hükümet adım atmazdı.
Düzenleme yasayla yapılacak. Ne zaman yapılacağı da henüz net değil.
Kaldı ki getirilen çözüm, yalnızca mağdurlarla ilgilidir. Yapılacak düzenleme kredi mevcut sistemi değiştirmediği için kredi kartlarında yeni mağdurlar ortaya çıkacaktır.
Oysaki ben CHP adına bir yıl önce ve bu sene olmak üzere çözüm için iki yasa teklifi vermiştim.
Bu iki yasa teklifinin:
1) İlkini bir yıl önce 16 Temmuz 2008’de verdik. Teklifte kredi kartı faizlerinin çok yüksek olduğunu, kaçınılmaz olarak bu faizlerin kart mağdurları yaratacağını gerekçe göstererek, kart faizlerinin düşürülmesini istedik. Bu teklif 10 Şubat 2009’da AKP milletvekili oyları ile reddedildi.
2) ikincisini, 11 Şubat 2009’da kredi kartı mağdurlarının borçlarının, normal faizle 24 aya kadar yeniden yapılandırılması için yasa teklifi verdik. Bu teklif de 2 Haziran 2009’da, AKP oyları ile reddedildi.
Eğer bu iki yasa teklifi genel kurulda AKP milletvekilleri tarafından red edilmeseydi,
Kredi kartı mağdurları sayısı bu kadar artmayacaktı.
Bundan sonra da sistem yeni mağdurlar yaratmayacaktı.
Bu gün olduğu gibi takipteki kredi kartı oranı yüzde 9.6’ya çıkmayacaktı.
Takipteki kredilerin artması nedeniyle bankalar da zor duruma düşmeyecekti.
Getirilmek istenen düzenleme de geçici bir düzenlemedir.
Yeni mağdurların ortaya çıkmasını önlemek için kredi kartları sisteminin değişmesi ve faizlerin normal piyasa faizi düzeyine çekilmesi gerekir. 12 Haziran’da Merkez Bankası’nın ilan ettiği avans faizlerinin yıllık yüzde 41.88’den yüzde 18’e ve gecikme faizinin yüzde 50.88’den yüzde 20 seviyesine çekilmesi gerekiyor. Bu şartlarda bankalar yine yüzde 50 kâr sağlayacaklardır. Brezilya’dan sonra dünyada kredi kartlarında en yüksek faiz Türkiye’dedir. Örneğin yıllık faiz, Yunanistan’da yüzde 9 - 10, ABD’de 12.47, İtalya’da 12.68’dir.
Yeni düzenlemenin, potansiyel kredi kartı mağdurlarını da kapsaması gerekiyor.
Yeni düzenlemede, kredi kartı mağdurunun, doğrudan bankayla muhatap olması gerekiyor. Avukatla muhatap olmaları yanlıştır. İcra masraflarının da bir kısmını bankaların karşılaması gerekir.
Düzenleme bir an önce yapılmalıdır.
3.500 liraya kadar limiti olan kartlardan, Bankaların kredi kartı kullanım bedeli olarak alacakları yıllık 35 liraya kadar ücret, yüksektir. Bu ücretin en fazla 10 lira olması gerekir.
Bakanın “kredi kartları borçlanma amacı için kullanıldı” sözü doğru değildir. Çünkü kredi kartlarının bir özelliği de avans çekmektir. Türkiye’de, işsiz sayısı 6 milyona çıktığı için ve kriz nedeniyle halk, gelir kaybına maruz kaldığı için avans çekmek hayatın bir idame aracı haline gelmiştir. Doğrusu avans faizlerini tüketici kredileri faizleri düzeyine indirmektir.
