2010 yılı, Ocak- Şubat - Mart üç ayını kapsayan, ilk çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) Büyüme oranı açıklandı. 2009 ilk çeyreğine göre sabit fiyatlarla GSYH yüzde 11. 7 büyüdü. Yüzde 11.7 büyüme oranı gerçekten de G-20 ’ler içinde en büyük büyüme oranıdır.
Başbakan, Çin’i geçeceğiz demişti... Çin’i geçemedik ve fakat Çin’i yakaladık. Çin’de büyüme yüzde 11.9 oldu... Bizde 11.7 oldu.
2008 son çeyreğinde başlayan daralma, 2009 son çeyreğinde, ani bir yıl sonra artıya geçti... Büyüme istihdam artışı ve refah açısından önemlidir. Büyüme ile vergi gelirleri de artar. Bütçe açıkları azalır.
Ne var ki büyüme analizi yaparken salt birinci çeyrek büyüme oranını alarak bir yere varamazsınız.
1) 2010 ilk çeyrek Büyüme, baz etkisi nedeniyle yüksek çıktı. 2009 yılının ilk çeyreğinde büyüme oranı - 14.5 oldu. Bu kadar daralmayı
G-20’ler içinde hiçbir ülke yaşamadı. Başka bir ifade ile Türkiye Dünyada en fazla daralan ekonomi oldu. 2010 ilk çeyreği, 2009 ilk çeyreğine göre oranlandığı için başka bir ifade ile baz alınan 2009 ilk çeyreği yüksek eksi değerde olduğu için 2010 ilk çeyrek büyüme oranı daha yüksek çıktı.
2) Türkiye 2 yıl öncesine henüz geçemedi. Başka bir ifade krizden çıktı ve fakat kriz nedeniyle GSYH’da ortaya çıkmış olan daralmayı henüz aşamadı.
Sabit fiyatlarla GSYH büyüklüğü (milyon TL)
YIL DÖNEM GSYH
2008 1.çeyrek 24.445
2009 1.çeyrek 20.912
2010 1.çeyrek 23.350
2010 birinci çeyreği GSYH büyüklüğü olan 23.350 milyon lira, 2008 ilk çeyrek GSYH büyüklüğü olan 24.445 milyon liradan küçüktür. Bu demektir ki henüz 2 yıl öncesini yakalayamadık. 2 yıl öncesini yakalayabilmek için büyüme oranının yaklaşık yüzde 12.2 olması gerekirdi.
3) Büyümenin ne oranda istihdam yarattığı da önemlidir.
İşsizlik oranı üç aylık hareketli ortalamalar olarak, Ocak-Şubat-Mart ayları ortalaması olarak, Şubat ayı işsizlik oranı şeklinde açıklanıyor.
İşsizlik oranları (Yüzde)
YIL AY İŞSİZLİK ORANI
2008 Şubat 11.9
2009 Şubat 16.1
2010 Şubat 14.4
2010 ilk çeyrek işsizlik oranı, geçen yıla göre yüzde 1.5 puan düşüktür. Ancak işsizlik oranında da henüz 2 yıl öncesi yakalanmış değildir.
Türkiye de sanayi üretiminin artması, aramalı ve hammadde ithalatının da artmasına neden oluyor. İthalata bağlı büyüme nedeniyle işsizliği kısmen etkiliyor.
Mamafih bu nedenledir ki, geçen yılın ilk çeyreğinde 2 milyar dolar olan cari açık, bu yılın ilk çeyreğinde 5 kat artarak 9.9 milyar dolara çıktı.
Öte yandan, istihdam da sürükleyici sektör olan inşaat sektöründe yüzde 8’lik büyüme, ortalama büyümen altında kaldı. Geçen yılın ilk çeyreğinde inşaat sektörü yüzde 18.6 daralmıştı.
