İktidar 20 yılda 8,9 milyon işsiz yarattı
TÜİK 2022, Nisan-Mayıs-Haziran, ikinci çeyrek işsizlik oranını yüzde 10,3 olarak açıkladı. Yazın bu oran daha da düşebilir. Ama dünya ortalamasına bakarsak yine de yüksektir. Zira bizim de üye olduğumuz OECD ülkelerinde ortalama işsizlik oranı yüzde 5,1''dir. Avrupa Birliği ortalama işsizlik oranı ise yüzde 6,2''dir.
Aslında işsizliğin çözümü için önce gerçek işsizlik oranını bilmemiz gerekiyor. Bu anlamda TÜİK''le bir uyumsuzluk sorunumuz var. Bu sorun TÜİK''in işsizlik kriterlerinden ileri geliyor. Zira;
TÜİK işsiz nüfusu şöyle açıklıyor: "Referans dönemi içinde istihdam halinde olmayan kişilerden iş aramak için son dört hafta içinde aktif iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kurumsal olmayan çalışma çağındaki tüm kişiler işsiz nüfusa dahildir. ''''
Bu tarife göre TÜİK, uzun yıllar iş arayıp bulamamış ve bu nedenle iş bulma umudunu kaybetmiş 1 milyon 714 bin kişiyi işsiz saymıyor. Yine iş aramayan ve iş bulsa hemen başlayacak 1 milyon 901 kişiyi de işsiz saymıyor. Gerçekte ise bunlar Türkiye''de iş arzının dar olmasından kaynaklanan sorunlardır. Bu sayılanlar da işsizdir.
Eğer bir istihdam politikası planlayacak olursak, fiili olarak 7 milyon 269 kişiye iş yaratmak zorunda olduğumuzu bilmek zorundayız.
GERÇEK İŞSİZ SAYISI
Açıklanan işsiz sayısı; 3 milyon 54 bin,
İş bulma umudu olmayan işsizler; 1 milyon 714 bin,
İş aramayan ve fakat iş bulsa hemen işe başlayacak olanlar; 1 milyon 901 bin,
TOPLAM İŞSİZ SAYISI: 7 milyon 269 bin .
FİİLİ İŞSİZLİK ORANI
Açıklanan iş gücü; 30 milyon 775 bin,
İşsiz sayılmayanlar; 3 milyon 615 bin,
Fiili iş gücü; 34 milyon 390 bin,
Fiili işsizlik oranı: 7 269/34 390 = yüzde 21.1
Türkiye''de fiili işsizlik oranı yüzde 21,1''dir. Bu gerçeği yaşayarak da görüyoruz.
Gençler arasındaki yüzde 20,3 olan işsizlik oranını da aynı oranda hesaplarsak, yüzde 40''a çıkıyor.
Kaldı ki; 2000 yılında OECD ülkelerinde gençler arasında işsizlik oranı yüzde 12,8 idi. Bizde de bu orana yakın yüzde 13,1 idi. Bugün OECD ortalaması geriledi yüzde 11,1 oldu. Biz ise farkı açtık yüzde 20,3 oldu. Üstelik bu da TÜİK tarafından açıklanan işsizlik oranıdır.
Öte yandan AKP iktidarı artan nüfusa istihdam yaratamadı.
*2003 Türkiye nüfusu 66,1 milyon idi. 2022''de 84,7 milyon oldu. Nüfusumuz 18,6 milyon arttı.
*2003''te istihdam 21,1 milyon idi. 2022''de 30,8 milyon oldu. İstihdam 9,7 milyon arttı.
*Geride iktidarın yarattığı 18,6-9,7 = 8,9 milyon kişi istihdam dışı, işsiz kaldı.
Türkiye''de işsizliği çözmek istiyorsak, önce doğru teşhis ve tespit yapmalıyız.
Bütçeden popülizme, lüks arabalara, şatafata, saraylara konvoylara giden para ile devlet yatırım yapsaydı ve poşet yerine iş dağıtsaydı, bu kadar işsizimiz olmazdı.