İhracatta düşmenin gerçek nedeni
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) kayıtlarına göre Mayıs ayında ihracatımız, geçen yılki Mayıs ayına göre yüzde 19 geriledi.
TİM kayıtları Türkiye’nin toplam ihracatını göstermiyor. Geriye az bir kısmı da olsa “İhracatçı Birlikleri kayıtlarından muaf” ihracat kalıyor. Söz gelimi 2015 yılı Ocak-Mayıs 5 aylık toplam ihracatın yüzde 89.8’i İhracatçı Birlikleri kayıtlarında yer almış, yüzde 10.2’si de kayıttan muaf ihracat olmuş. Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) kayıtlarında ise ihracatın tamamı yer alıyor.
Yine ihracattaki sorunlar elbette tek bir ay Mayıs ayı sonuçlarına göre belirlenmez. Ocak-Mayıs 5 aylık sonuçlar ihracattaki gidişatı daha net gösterir.
Beş aylık sonuçlarda, TİM kayıtlarına göre ihracatımız yüzde 13.3 gerilemiş. Kayıttan Muaf İhracat ise yüzde 84 oranında artmış. Sonuç TÜİK rakamlarını veriyor. TÜİK rakamlarına göre beş ayda toplam
ihracat yüzde 8.3 oranında gerilemiş.
En yüksek gerileme madencilikte yüzde 19.2 ve sonrası sanayi sektöründe yüzde 14 şeklinde gerçekleşmiş. (Yukarıdaki tablo.)
İhracat neden geriliyor?
1) Döviz kurlarındaki artışın dış rekabet gücümüzü ve ihracatımızı artırması gerekirdi. Ne var ki daha önceki yıllarda İhracatçılar Meclisi, ihracat malları üretiminde yüzde 80 oranında ithalat malı kullanıldığını söylemişti. İthal girdi yerine eğer yerli girdi kullansaydık, kur artışı ihracatımıza tam destek verirdi. İthalata dayalı ihracat malı üretiminde ise bu destek yüzde 20 ile sınırlı kaldı.
2) Siyasiler; Avrupa’da kriz var, Avrupa’ya ihracatımız düştü, gerekçesini kullanıyor. Gerçekte ise Amerika’ya ihracatımızda
Avrupa’dan daha fazla düşme var. (Aşağıdaki tablo.)
3) Rusya’da kriz olduğu ve bu nedenle Türkiye’ye gelen turist sayısında azalma olduğu, Türkiye’nin bu ülkelere ihracatının da bu nedenle azaldığı bir gerçektir. Ancak Amerika ve Avrupa’da kriz geride kaldı. Buna rağmen bu ülkelere ihracatın azalması, ekonomik değil siyasi bir karar sonucudur: Bu ülkeler Türkiye’ye gizli Ambargo uyguluyor.
Hükümetlerin Türkiye’ye ambargo kararı yok. Ancak, Avrupalı ve Amerikalı toplumun böyle bir zımni kararı var. Avrupalı ve Amerikalı Türkiye’de, insan hakları, hukuk düzeni, basın özgürlüğü konusunda hem hassas, hem de tedirgindir. Söz gelimi Akdeniz’de dolaşan yatlar Türkiye’ye her yaz önemli döviz bırakırdı. Bu sene “Türkiye’de savaş var” diyor ve gelmiyorlar. Aslında ise böyle bir savaşın olmadığını onlar da biliyor. Yalnızca gelmek istemiyorlar ve buna kılıf uyduruyorlar. Yani ihracatımızdaki gerilemenin temel nedeni, hukuk düzeni, demokrasi ve insan hakları konusunda yabancının edindiği imajdır.
