Bilgi yarışmaları devamlı değişim ve dönüşüm içinde. Kimi Milyoner gibi seyirciyi yok etti. Nedeni basit. O kadar insanın virüs kontrolunu bu şekilde sağlayamamak. Bir yarışmacı ve yakınıyla sıkıntıdan kurtulundu. ATV'deki programdaki değişiklik, bütün zamanların rekortmeni Arda'nın bilge unvanıyla başvurulacak makam ilan edilmesiydi.
360'daki Ben Bilirim ile tv2'deki Kelime Oyunu'nda durum ise aynı tas aynı hamam. Şu anda hangisi en başarılı dersem hiç düşünmeden 3'te 3 Tarih derim. Pelin Çift sunuyor. Prof. Dr. Tufan Gündüz de TRT1'deki en bilge kişilik. Hele katılımcı Orhan Sezen gibi biri olunca zirve yapıldı. Emekli veteriner Sezen bir Bulgaristan göçmeni. 1987'de Türkiye'ye gelenlerden. Çok mütevazı ve ailesine bağlılığını her fırsatta dile getiren biri. Balıkesir'de çalışmış, şimdi emekli. Vakti zamanında Bulgaristan'a gönderilenlerden, yani evladı fatihan.
Jivkov mezalimi
Todor Jivkov'un Türklere baskıyı başlatıp perişan ettiği yıllardı. Hani sünnetçilerin Belene Adası'na kapatıldığı dönemler... Bülent Ecevit'e, "Ortanın solu, Moskova'nın yolu" diye bağırıldığı seneler... Başbakan olunca Jivkov'u ziyarete gitti. Uçan kargalardan -DC 3- birine atlayıp yeni tabirle Varna'da çalışma gezisine çıktı. Tabii, Rahşan Ecevit'le birlikte. 2,5 günlük bir ziyaretti. Tercüman gazetesini temsilen geziyi izleyen gazeteciler arasında ben de mevcuttum.
Daha ilk andan iki lider arasındaki tercüman dikkatimi çekti; Osman Kılıç.
Benim Tercüman mensubu olduğum duyulunca etrafım kuşatıldı, adeta çembere alındım. İlk temas da Osman Kılıç tarafından sağlandı. Varna'ya gittiğimiz günün akşamı koluma girip kalabalıktan uzak bir noktaya götürdü. Başladı anlatmaya.. MİT mensubu olduğunu ilk cümlesinde söyledi.
İdam mahkumu
Başta söylediğim gibi derin devlet Ecevit'e şüpheyle bakmaktaydı. Jivkov'la arasına yerleştirdikleri çevirmenin istihbarat elemanı olması ilginç değil mi?
Türk ajanı olarak yakalanışına ne diyeceksiniz? İdama mahkum edilmesinin ardından casus takasıyla Ankara'ya getirilişi de bir başka olaydı.
Bilgiler bana aktı
Kılıç'ın benimle bağlantıladıklarındanın tamamı Türk milliyetçisiydi. İsim değişikliklerini, sünnetçilerin gördüğü mezalimi bir bir anlattılar. "Peki bunları nasıl geçtin?" derseniz, yine bizim aslanların aracılığıyla götürüldüğüm haberleşme merkezlerinde öğrendim. Burada çalışan kızlara freeshoplardan aldığım bluejean, parfüm gibi hediyelerle tereyağından kıl çeker gibi hallettik.
Bir başka örnek de Türk gazetecilerinin önüne atılan yalan haberlerdi. Hasan Cemal yönetimindeki Cumhuriyet'te pek çok balon uçuruldu. Mesela, "Bulgaristan'a 10 bin Tofaş marka otomobil satıyoruz" haberi bunlardan biriydi. Dış haberler servisimizi aradım ve "Sakın bu haberlere inanmayın" dedim. Dönüşümde ise "Bulgaristan bize Samsun sigarası imal edecek" diye son noktayı koydum. Yaşı müsait olanlar o iğrenç sigaraları hatırlarlar..
Çifte sürpriz
Sabah toplantısında gündem tartışılıyordu. Uzaktan Nazlı Ilıcak'ın sesi duyuldu. "Hoşgeldin Burhan Bey, arkadaşlara gazetecilik dersi mi veriyorsun?.." Sonra çekti gitti. Bir süre sonra masamdaki telefon çaldı. Arayan muhasebe müdiresiydi. "Burhan bana kadar gelebilir misin?"
Nursen Şenbak'ın yanına indiğimde bir zarf uzuttı. İki parmağıyla para işareti yaptı. Yukarı çıkıp açtım, içinde maaşımın yarısı vardı. Anlayacağınız, Jivkov mezalimini deşifre etmenin bedelini almıştım. Yaptığım habercilik bütün dünyada ses getirmişti.
Bir başka telefon
Aynı gün daha geç saatlerde santraldan arandım. "Hasan Cemal Beyi bağlıyoruz" denildi. Cumhuriyet'in yayın yönetmeninin bana söylediği tek cümleydi:
"Burhan bizi dünyaya rezil ettin"
Zaman içinde Yugoslavya'ya gitmek için Bulgaristan vizesine ihtiyacım oldu. Her defasında bana verilen cevap hep aynı oldu: "Burhan Ayeri Bulgaristan'ı ancak havadan geçebilir."
Bunu yıllar yılı sürdürdüler.
Tito'nun ölümünden sonra cenaze töreninin takibine Tercüman'dan Erkan Yiğit gitti. Osman Kılıç orada bizim Yiğit'in yanına gelip beni soruyor. "Kardeşime çok çok selam söyle" deyip uzaklaşıyor. Kimbilir hangi görevle oradaydı?
***
TRT'deki 3'te 3 Tarih'le başlayıp nerelere geldik. Emekli veteriner Orhan Sezer gibi eşim de evladı fatihan. Yani kökleri buradan, Karamanoğulları'ndan. Konya ve çevresinden gönderilenlerden. Eşimin sülalesinden halen Filibe, Deliorman ve Varna'da yaşayanlar var. Hatta bir bölümünün soyadı Konyalı..
Günün sözü
Kader çoğu kez alçakları yükseltir, yüksekleri alçaltır. Eski Roma sözü
